Το αποτύπωμα των αιολικών πάρκων στις τοπικές κοινωνίες αποτυπώνεται με μετρήσιμους όρους, καθώς περισσότερα από 41 εκατ. ευρώ κατευθύνονται σε Δήμους και οικιακούς καταναλωτές για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας του 2024.
.
Από το συνολικό ποσό, πάνω από 16,5 εκατ. ευρώ μεταφράζονται σε άμεσες μειώσεις λογαριασμών ρεύματος για κατοίκους περιοχών όπου λειτουργούν έργα ΑΠΕ, ενώ σχεδόν 25 εκατ. ευρώ ενισχύουν τους προϋπολογισμούς των τοπικών αυτοδιοικήσεων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το συνολικό ποσό είναι αυξημένο κατά 18% σε σύγκριση με το 2023. Η συντριπτική πλειονότητα, ποσοστό 79% ή πάνω από 32,6 εκατ. ευρώ, προέρχεται από τα αιολικά πάρκα, επιβεβαιώνοντας τον κυρίαρχο ρόλο τους στη χρηματοδότηση του λεγόμενου «ειδικού τέλους υπέρ ΟΤΑ και καταναλωτών».
Το ειδικό τέλος αντιστοιχεί στο 3% του κύκλου εργασιών των έργων και παρακρατείται αυτόματα, με βάση τη νομοθεσία, από τις πληρωμές προς τους σταθμούς παραγωγής. Ανάλογες παρακρατήσεις εφαρμόζονται και σε μικρά υδροηλεκτρικά, μονάδες βιοενέργειας, καθώς και σε ορισμένα φωτοβολταϊκά και υβριδικά έργα.
Ιδιαίτερη σημασία έχουν τα ποσά για περιοχές με έντονη αιολική δραστηριότητα, όπως η νότια Εύβοια, η Θράκη, η Βοιωτία και η Κρήτη. Σε επίπεδο Δήμων, τα υψηλότερα συνολικά ποσά καταγράφονται στον Δήμο Καρύστου με 7,8 εκατ. ευρώ, ακολουθούμενο από τον Δήμο Θηβαίων με 3,2 εκατ. ευρώ και τον Δήμο Αρριανών Ροδόπης με 1,6 εκατ. ευρώ. Σημαντικές ενισχύσεις καταγράφονται επίσης σε Τανάγρα, Κοζάνη, Κύμη-Αλιβέρι, Αλεξανδρούπολη, Δελφούς, Ύδρα και Σητεία.
Σε επίπεδο Περιφερειών, η Στερεά Ελλάδα αναδεικνύεται ως η πλέον ωφελημένη περιοχή της ηπειρωτικής χώρας, με 17,5 εκατ. ευρώ να κατευθύνονται σε Δήμους και καταναλωτές. Ακολουθούν η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη και η Πελοπόννησος, ενώ από τις νησιωτικές Περιφέρειες ξεχωρίζει η Κρήτη, με σχεδόν 2 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω των αιολικών πάρκων στην ανατολική πλευρά του νησιού.
Το μεγαλύτερο όφελος για τους καταναλωτές εντοπίζεται σε μικρές, συχνά ορεινές ή νησιωτικές κοινότητες. Ενδεικτικά, στην κοινότητα Κομίτου Ευβοίας οι μειώσεις λογαριασμών αγγίζουν τα 926 χιλ. ευρώ, ενώ υψηλά ποσά καταγράφονται και σε Ύδρα, Θίσβη Βοιωτίας, Πλατανιστό, Στουππαίους, Αισύμη Έβρου και Οργάνη Ροδόπης. Πρόκειται για περιοχές όπου το όφελος ανά νοικοκυριό είναι αναλογικά ιδιαίτερα αισθητό.
Η διανομή των ποσών προς τους καταναλωτές θα ξεκινήσει μετά την οριστικοποίηση των σχετικών καταλόγων, με τη μορφή απευθείας πιστώσεων στους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας. Οι καταβολές, τόσο προς τους Δήμους όσο και προς τα νοικοκυριά, θα συνεχιστούν σε όλη τη διάρκεια λειτουργίας των αιολικών πάρκων.
Η Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας επισημαίνει ότι το ειδικό τέλος λειτουργεί ως σταθερός μηχανισμός αναδιανομής οφέλους προς τις τοπικές κοινωνίες, υπογραμμίζοντας τη σημασία της τακτικότερης και ταχύτερης απόδοσης των ποσών. Στο επίκεντρο παραμένει η στήριξη περιοχών με δημογραφικές και αναπτυξιακές προκλήσεις, όπου η ενεργειακή δραστηριότητα συνδέεται άμεσα με τη βιωσιμότητα των τοπικών κοινοτήτων.
Ανάμεσα στις πιο ευνοημένες, περιοχές με σημαντική αιολική ανάπτυξη στη νότια Εύβοια, τη Θράκη, τη Βοιωτία και τη Κρήτη.