Στο περιθώριο της COP30 στο Μπέλεμ της Βραζιλίας, εκφράζονται έντονες ανησυχίες για το κατά πόσον οι κανόνες του άρθρου 6 της Συνθήκης των Παρισίων προσφέρουν επαρκή χώρο για τις λύσεις που βασίζονται στη φύση. Οι διαπραγματεύσεις σχετικά με τις διεθνώς μεταφερόμενες μειώσεις εκπομπών (ITMOs) και τα σχήματα εμπορίας εκπομπών βρίσκονται στο επίκεντρο, όμως περιβαλλοντικές οργανώσεις και εμπλεκόμενοι φορείς υποστηρίζουν ότι η έμφαση δίνεται κυρίως στη βιομηχανία και την ενέργεια, ενώ η προστασία των οικοσυστημάτων και οι λύσεις «nature-based» κινδυνεύουν να μείνουν στο περιθώριο.
Το άρθρο 6 προβλέπει μηχανισμούς συνεργασίας μεταξύ χωρών για την επίτευξη των εθνικά καθορισμένων δεσμεύσεων (NDCs). Ωστόσο, σύμφωνα με άρθρο του «Environmental Finance», υπάρχει διάχυτη αίσθηση ότι τα έργα δασοκομίας, αποκατάστασης οικοσυστημάτων και διατήρησης της βιοποικιλότητας δεν εντάσσονται επαρκώς. Η θέση αυτή ενισχύεται από μελέτες που δείχνουν ότι οι παραδοσιακές λύσεις βάσει αγοράς άνθρακα δεν διαχειρίζονται καλά τον «κίνδυνο αναστροφής» (reversal risk) και δεν προσφέρουν αρκετή διαφάνεια όσον αφορά τη συμμετοχή των τοπικών/ιθαγενών κοινοτήτων.
Στο πλαίσιο της COP30, οι χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου και οργανώσεις για τα δικαιώματα των γηγενών λαών πιέζουν ώστε να δοθεί μεγαλύτερος χώρος στον μηχανισμό του άρθρου 6.8, που αφορά μη-αγοραστικές ρυθμίσεις (Non-Market Arrangements), οι οποίες θεωρούνται πιο κατάλληλες για έργα φύσης και για κοινότητες που δεν μπορούν να λειτουργήσουν με τη λογική του «πιστωτικού ανθρακικού μονάδας».
Από την πλευρά τους, οι διαπραγματευτές προειδοποιούν ότι, αν οι «nature-based» λύσεις μείνουν εκτός της πλατφόρμας του άρθρου 6 ή αντιμετωπιστούν με χαμηλά πρότυπα, τότε θα μειωθεί η ροή χρηματοδότησης για τη φύση, υπονομεύοντας ουσιαστικά την ικανότητα των χωρών να επιτύχουν στόχους μείωσης εκπομπών και αποκατάστασης των οικοσυστημάτων.
Η COP30 αναμένεται να θέσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων τα ακόλουθα: ποιοι τύποι έργων φύσης μπορούν να ενταχθούν, πώς θα διασφαλιστεί η συμμετοχή των τοπικών και ιθαγενών κοινοτήτων, ποιος ο μηχανισμός παρακολούθησης και διαφάνειας, και ποιοι όροι θα ισχύσουν για την «μόνιμη» αποθήκευση άνθρακα μέσω φυσικών συστημάτων.
Η επίτευξη συμφωνίας σε αυτά τα ζητήματα δεν αποτελεί μόνον τεχνικό θέμα – αλλά καθορίζει πόσο πραγματική θα είναι η μετάβαση προς μια οικονομία που σέβεται τη φύση και κατανέμει δίκαια το βάρος της κλιματικής κρίσης.
Πηγή: Environmental Finance
Η επίτευξη συμφωνίας σε αυτά τα ζητήματα δεν αποτελεί μόνον τεχνικό θέμα – αλλά καθορίζει πόσο πραγματική θα είναι η μετάβαση προς μια οικονομία που σέβεται τη φύση και κατανέμει δίκαια το βάρος της κλιματικής κρίσης.