Στη δημοσιότητα δόθηκαν τα αποτελέσματα της έρευνας «Κλιματική Αλλαγή: Αντιλήψεις, Απειλές και Προκλήσεις για μια Νέα Περιβαλλοντική Κουλτούρα», που πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, για τις αντιλήψεις των πολιτών σχετικά με την κλιματική αλλαγή, τη σοβαρότητά της και την προσαρμογή σε αυτή.
.
Στο πλαίσιο του Εθνικού Διαλόγου για την κλιματική κρίση και τις προκλήσεις της, τον οποίο έχει εγκαινιάσει το Υπουργείο με σκοπό την εκπόνηση μιας ολοκληρωμένης Εθνικής Στρατηγικής, έχει ξεκινήσει ήδη από τον Φεβρουάριο 2022, ένα νέο ερευνητικό πρόγραμμα, με αντικείμενο τη διερεύνηση στάσεων και απόψεων σχετικά με την κλιματική αλλαγή. Με έμφαση στην ατομική περιβαλλοντική κουλτούρα και τις πρακτικές που υιοθετούν ή είναι πρόθυμοι να υιοθετήσουν οι πολίτες, αλλά και στην αξιολόγηση πολιτικών αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, ιδίως σε θέματα πρόληψης, προσαρμογής και ευαισθητοποίησης των πολιτών. Ένα πρόγραμμα ανοιχτό στην κοινωνία, το οποίο θα συμπεριλάβει συμμετοχικές δράσεις πολιτών και της επιστημονικής κοινότητας, όπως εργαστήρια ανταλλαγής ιδεών, δημόσιες παρουσιάσεις και δημοσιεύσεις.
Πρωτίστως, όμως, το νέο αυτό ερευνητικό πρόγραμμα θα αποτελέσει χρήσιμο οδηγό για τις πολιτικές και επιμέρους δράσεις του Υπουργείου, καθώς αποτυπώνει με εξαιρετικά εύληπτο τρόπο τις αντιλήψεις / ανάγκες / αγωνίες της ελληνικής κοινωνίας μπροστά στο φαινόμενο της κλιματικής κρίσης και τις συνέπειές του για τον πλανήτη μας, τη χώρα μας, τη ζωή μας. Αποτυπώνει, επίσης, τη διάθεση των πολιτών να έχουν έναν πιο ενεργό ρόλο μέσα από έμπρακτες συμπεριφορές και πρωτοβουλίες σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο – μια στάση που το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας επιδιώκει να θέσει στην «καρδιά» των πολιτικών του.
Η κλιματική αλλαγή και οι Έλληνες: Τα αποτελέσματα της έρευνας
Στην ερώτηση «ποιο πιστεύετε ότι είναι το πιο σημαντικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η χώρα», οι πιο δημοφιλείς απαντήσεις που δίνουν οι Έλληνες - με μεγάλη διαφορά από τις επόμενες - είναι η «ακρίβεια» (25,9%) και η «οικονομία» (24,3%). Ωστόσο, στην ερώτηση «ποιο πιστεύετε ότι είναι το πιο σημαντικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο πλανήτης σήμερα», στην οποία επίσης δόθηκε η δυνατότητα στους ερωτηθέντες να απαντήσουν αυθόρμητα, η πιο συχνή απάντηση ήταν η «καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος» (17%) με την «κλιματική αλλαγή» να εμφανίζεται στην τρίτη θέση (13,1%).
Σύμφωνα με την έρευνα οι Έλληνες αναγνωρίζουν καθολικά ότι υπάρχει πρόβλημα. Το 90,5% των ερωτηθέντων συμφωνούν ότι υπάρχει κλιματική αλλαγή, και το 90% εξ αυτών πιστεύουν ότι αυτή οφείλεται «κυρίως στην ανθρώπινη δράση». Είναι εξαιρετικά υψηλά ποσοστά αυτά, κοινά σε όλες τις κατηγορίες του πληθυσμού, που υπογραμμίζουν ότι η «άρνηση» της κλιματικής αλλαγής είναι ένα φαινόμενο εξαιρετικά περιορισμένο στην ελληνική κοινωνία. Μάλιστα, όταν ζητήθηκε από τους ερωτηθέντες να βαθμολογήσουν το πόσο σοβαρό πρόβλημα θεωρούν την κλιματική αλλαγή σήμερα στην κλίμακα από το 1 μέχρι το 10, σχεδόν ένας στους τρεις απάντησε «10» και το 82,2% επέλεξαν έναν αριθμό από το 7 και πάνω. Η μέση τιμή στις βαθμολογίες τους ήταν 8,8.
Όταν, δε, τους ζητήθηκε να βαθμολογήσουν στην κλίμακα 1-5 το πόσο απειλητικές θεωρούν διάφορες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, η πλειοψηφία βαθμολόγησε με «4» ή «5» όλες τις επιπτώσεις, από τη «διατροφική ασφάλεια» (56,3%) και τις «κοινωνικές ανισότητες» (63,7%) μέχρι την «ενεργειακή κρίση» (79,7%) και τις «δασικές πυρκαγιές» (85,6%).
Στο θέμα της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, πάντως, ένα πολύ υψηλό ποσοστό των ερωτηθέντων πιστεύουν ότι υπεύθυνοι για να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή είμαστε «εμείς οι πολίτες». Πάνω από 1 στους 3 επιλέγουν αυτή την απάντηση, περισσότεροι από όσους πιστεύουν ότι υπεύθυνες είναι «οι επιχειρήσεις και η βιομηχανία» (22,4%), ο ΟΗΕ (11,7%), η Ευρωπαϊκή Ένωση (28,7%) ή οι Δήμοι (6,9%). Η πλειοψηφία, όπως ίσως είναι αναμενόμενο, θεωρεί ότι υπεύθυνες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής είναι κυρίως «οι εθνικές κυβερνήσεις».
Η πλειοψηφία, δε, πιστεύουν ότι τόσο «η Πολιτεία» όσο και «η ΕΕ » κάνουν «λίγα» για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα.
Με την ευκαιρία της δημοσιοποίησης των αποτελεσμάτων της έρευνας, ο Υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Χρήστος Στυλιανίδης, τόνισε ότι «σήμερα γίνεται το πρώτο βήμα για μια νέα κατανόηση του "τι ζητούν οι πολίτες" από το νέο Υπουργείο, αλλά και των προθέσεών τους για μια πιο ενεργή εμπλοκή στα ζητήματα αντιμετώπισης των συνεπειών της κλιματικής κρίσης».
«Ένας νέος διάλογος ξεκινά με την κοινωνία, ώστε οι πολιτικές μας να μη διαμορφώνονται εν κενώ, χωρίς ουσιαστική ανατροφοδότηση, χωρίς να ανταποκρίνονται σε πραγματικές ανάγκες. Θα ήθελα με την ευκαιρία αυτή να ευχαριστήσω θερμά τη διαΝΕΟσις και τη Metron Analysis για την πολύτιμη συμβολή τους και είμαι βέβαιος ότι η πολύ ενδιαφέρουσα έρευνα που δίνεται σήμερα στη δημοσιότητα θα αποτελέσει έναυσμα για μια νέα Πολιτική Προστασία στη χώρα μας, σύγχρονη, προσαρμοσμένη στις απαιτήσεις της εποχής και ουσιαστικά "συντονισμένη" με τις προσδοκίες των πολιτών», ανέφερε ο κ. Στυλιανίδης.
Σημειώνεται ότι η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με τον ανεξάρτητο, μη κερδοσκοπικό οργανισμό έρευνας και ανάλυσης διαΝΕΟσις, ο οποίος συμμετέχει αφιλοκερδώς και έχει αναπτύξει σημαντική τεχνογνωσία σε θέματα κλιματικής αλλαγής με ειδικούς επιστήμονες, καθώς και με τη συμβολή της εταιρείας ερευνών κοινής γνώμης Metron Analysis, η οποία διαθέτει μακρόχρονη σχετική εμπειρία.
Ποιοι πιστεύουν ότι είναι αρμόδιοι για να λύσουν το πρόβλημα; Και τι κάνουν οι ίδιοι γι’ αυτό;