Πολιτική συμφωνία για νέα οδηγία για το περιβαλλοντικό έγκλημα επιτεύχθηκε το βράδυ της Πέμπτης σε επίπεδο ΕΕ.
.
«Σήμερα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ κατέληξαν σε συμφωνία για ένα φιλόδοξο και καινοτόμο κείμενο για το περιβαλλοντικό έγκλημα. Τώρα διαθέτουμε έναν ενημερωμένο και δυναμικό κατάλογο αδικημάτων για να καταγράψουμε τις πιο σοβαρές παραβιάσεις των ευρωπαϊκών περιβαλλοντικών κανόνων. Έχουμε αποτελεσματικές, αποτρεπτικές και ανάλογες κυρώσεις. Θα υποστηρίξουμε τους φορείς επιβολής με καλύτερους πόρους και εργαλεία» τόνισε ο Επίτροπος για Περιβάλλον, τους Ωκεανούς και Αλιεία, Βιργκίνιους Σινκεβίτσιους.
Σημείωσε ότι «τα περιβαλλοντικά εγκλήματα είναι από τα πιο σοβαρά και προσοδοφόρα εγκλήματα γιατί μας επηρεάζουν όλους καθώς και τις μελλοντικές γενιές. Σήμερα, η ΕΕ συμφώνησε έναν νέο νόμο που αναγνωρίζει τη βαρύτητά τους, ειδικά όταν καταστρέφονται μεγάλα οικοσυστήματα. Θέλουμε να δώσουμε τα φώτα της δημοσιότητας στη σοβαρή φύση αυτών των εγκλημάτων και να επικεντρωθούμε στην πρόληψη και την αποτροπή τέτοιων αδικημάτων».
Η ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Σε σχετική ανακοίνωσή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χαιρετίζει την προσωρινή συμφωνία που επιτεύχθηκε σήμερα μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την προστασία του περιβάλλοντος μέσω του ποινικού δικαίου. Όπως προτάθηκε από την Επιτροπή τον Δεκέμβριο του 2021, η νέα οδηγία θα βελτιώσει την αποτελεσματικότητα της επιβολής του ποινικού νόμου και θα βοηθήσει στην επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας καταπολεμώντας τα σοβαρότερα περιβαλλοντικά αδικήματα που μπορούν να έχουν καταστροφικές επιπτώσεις τόσο στο περιβάλλον όσο και στην ανθρώπινη υγεία.
Μόλις τεθεί σε ισχύ η νέα οδηγία, τα κράτη μέλη θα πρέπει να συμπεριλάβουν στην ποινική τους νομοθεσία μεγαλύτερη ακρίβεια στον ορισμό των κατηγοριών περιβαλλοντικών αδικημάτων, καθώς και αποτελεσματικές αποτρεπτικές κυρώσεις για τους παραβάτες. Το νέο νομικό πλαίσιο θα βοηθήσει να διασφαλιστεί ότι τα σοβαρά περιβαλλοντικά αδικήματα δεν θα μείνουν ατιμώρητα. Αυτό θα αποτρέψει τη ρύπανση και την υποβάθμιση του περιβάλλοντος και θα συμβάλει στη διατήρηση της φύσης μας για τις μελλοντικές γενιές.
Επιβολή κυρώσεων για την περιβαλλοντική βλάβη
Οι παραβιάσεις των περιβαλλοντικών υποχρεώσεων όπως το παράνομο εμπόριο και η διαχείριση χημικών ή υδραργύρου, η παράνομη ανακύκλωση πλοίων, θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως ποινικά αδικήματα σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ.
Παρόμοιοι τύποι και επίπεδα κυρώσεων για φυσικά και νομικά πρόσωπα θα ισχύουν σε ολόκληρη την ΕΕ, γεγονός που θα συμβάλει στη διασφάλιση πιο συνεπούς εφαρμογής και στην ενίσχυση της αποτρεπτικής τους δράσης. Για παράδειγμα, η παράνομη συλλογή, μεταφορά και επεξεργασία αποβλήτων ή η διάθεση στην αγορά παράνομα υλοτομημένης ξυλείας ή προϊόντων ξυλείας από παράνομα υλοτομημένη ξυλεία θα τιμωρείται με μέγιστη ποινή φυλάκισης τουλάχιστον πέντε ετών στα κράτη μέλη. Τα ανώτατα πρόστιμα για εταιρείες που διαπράττουν τέτοια ποινικά αδικήματα δεν θα πρέπει να είναι μικρότερα από το 5% του συνολικού παγκόσμιου κύκλου εργασιών του νομικού προσώπου ή ποσό που αντιστοιχεί σε 40 εκατομμύρια ευρώ.
Η πρόκληση ιδιαίτερα σοβαρής βλάβης στο περιβάλλον θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως επιβαρυντικό αδίκημα, με υψηλότερες κυρώσεις. Επιπλέον, οι εθνικοί νομοθέτες πρέπει να λάβουν υπόψη ειδικές επιβαρυντικές περιστάσεις και επικουρικές κυρώσεις και μέτρα (επιπλέον των οικονομικών κυρώσεων) που θα επιτρέψουν μια προσαρμοσμένη απάντηση σε συγκεκριμένα εγκλήματα. Τα άτομα που αναφέρουν περιβαλλοντικά αδικήματα και συνεργάζονται με τις αρχές επιβολής του νόμου θα επωφεληθούν από μέτρα υποστήριξης στο πλαίσιο της ποινικής διαδικασίας.
Διεθνής συνεργασία
Δεδομένου ότι το περιβαλλοντικό έγκλημα είναι ένα σύνθετο παγκόσμιο φαινόμενο που απαιτεί προσπάθειες διαφορετικών αρχών και συχνά έχει διασυνοριακές επιπτώσεις, η νέα οδηγία θα διευκολύνει τη συνεργασία και τον συντονισμό των αρχών στην ΕΕ και διεθνώς.
Μόλις τεθεί σε ισχύ η νέα οδηγία, τα κράτη μέλη θα πρέπει να συμπεριλάβουν στην ποινική τους νομοθεσία μεγαλύτερη ακρίβεια στον ορισμό των κατηγοριών περιβαλλοντικών αδικημάτων, καθώς και αποτελεσματικές αποτρεπτικές κυρώσεις για τους παραβάτες.