Μέχρι στιγμής, οι περισσότερες επενδύσεις ESG γίνονται στο χρηματιστήριο. Όμως η αγορά εταιρικών ομολόγων των 22 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, όπου ώριμες παγκόσμιες εταιρείες πηγαίνουν να δανειστούν χρήματα από επενδυτές, έχει έναν ιδιαίτερα ισχυρό ρόλο να παίξει. Οι εταιρείες βασίζονται στο χρέος πολύ περισσότερο από ότι στις μετοχές.
Οι εκτιμήσεις ESG εμποδίζουν ορισμένους επενδυτές να δανείζουν σε εταιρείες υψηλών εκπομπών άνθρακα. Καθώς η δεξαμενή των επενδυτών συρρικνώνεται και οι κεντρικές τράπεζες αποσύρουν τη στήριξή τους, αυτές οι εταιρείες πρέπει πλέον να προσφέρουν υψηλότερα επιτόκια για να προσελκύσουν δανειστές. Η επικύρωση όρων ESG στο χρέος μπορεί να πείσει τους επενδυτές να ενταχθούν ξανά στη δεξαμενή των αγοραστών, συμβάλλοντας στη μείωση των πληρωμών τόκων.
.
Η σύνδεση χρέους με το ESG ξεκίνησε από τότε που εμφανίστηκε το πράσινο ομόλογο, το οποίο εκδόθηκε για πρώτη φορά το Νοέμβριο του 2008. Σε αυτή την περίπτωση, τα χρήματα πρέπει να δαπανηθούν σε συγκεκριμένες δραστηριότητες που συμβάλλουν στη μείωση των εκπομπών, όπως η κατασκευή σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ή η αύξηση της ενεργειακής απόδοσης ενός κτιρίου. Ακόμη και μια εταιρεία πετρελαίου μπορεί να προσελκύσει επενδυτές ESG δεσμεύοντας χρήματα από πράσινα ομόλογα που θα κατευθυνθούν σε σωστές δράσεις. Αυτός είναι ένας λόγος που η αγορά έχει αναπτυχθεί γρήγορα.
Ωστόσο, οι εταιρείες δεν μπορούν να συγκεντρώσουν και να αξιοποιήσουν χρήματα μέσω των πράσινων ομολόγων παρά μόνο εάν αυτά κατευθυνθούν σε ένα συγκεκριμένο πράσινο έργο. Γι' αυτό δημιουργήθηκαν τα ομόλογα με ρήτρα βιωσιμότητας (SLB). Σε αυτή την περίπτωση, οι εταιρείες μπορούν να συγκεντρώσουν χρήματα για οποιονδήποτε σκοπό.
Όμως η συγκεκριμένη αγορά δεν είναι ούτε ώριμη ούτε έτοιμη για να προσφέρει αυτά που υπόσχεται. Τους τελευταίους έξι μήνες, το Bloomberg News πήρε συνεντεύξεις με περισσότερα από 30 άτομα που εμπλέκονται στην αγορά SLB, εκπροσωπώντας τράπεζες, εταιρείες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Όπως συμφώνησαν όλοι, ο κλάδος πρέπει να εξελιχθεί προτού μπορέσει να αξιοποιήσει τις δυνατότητές του.
Η αγορά SLB «χαλαρώνει», λέει η Krista Tukiainen, επικεφαλής του τμήματος πληροφοριών αγοράς στην Climate Bonds Initiative, μια μη κερδοσκοπική οργάνωση που προωθεί την καλύτερη χρήση του χρέους για βιώσιμους σκοπούς. «Ας μην κοροϊδευόμαστε ότι αυτά κινούν τα νήματα για το κλίμα. Μπορεί να το κάνουν, αλλά αυτό δεν είναι τώρα».
Μέχρι στιγμής, οι ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές δεν εμπλέκονται στο θέμα. Ένας εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Αρχής Κινητών Αξιών και Αγορών (ESMA) λέει ότι είναι θέμα κάθε εθνικής ρυθμιστικής αρχής να διασφαλίζει ότι οι επενδυτές λαμβάνουν ολοκληρωμένες, πλήρεις και συνεπείς πληροφορίες σε ένα ενημερωτικό δελτίο ομολόγων, αλλά δεν εξετάζουν το επίπεδο φιλοδοξίας των ομολόγων που συνδέονται με τη βιωσιμότητα.
Ακόμα κι αν δεν είναι συνδεδεμένα με δύσκολους στόχους, τα ομόλογα μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση των εταιρειών σε καλό δρόμο για την επίτευξη των κλιματικών τους στόχων, λέει η Susan Barron, επικεφαλής παγκόσμιων βιώσιμων κεφαλαιαγορών της Barclays Plc. «Δεν πρόκειται για την παροχή κινήτρων στις εταιρείες», λέει. «Πρόκειται για την ανάληψη ευθύνης».
Η επικύρωση όρων ESG στο χρέος μπορεί να πείσει τους επενδυτές να ενταχθούν ξανά στη δεξαμενή των αγοραστών, συμβάλλοντας στη μείωση των πληρωμών τόκων.