Το 76,7% των θέσεων στα διοικητικά συμβούλια (ΔΣ) παγκοσμίως καλύπτεται από άνδρες. Συνολικά, το 23,3% των θέσεων σε ΔΣ καλύπτονται από γυναίκες, από 20,4% το 2018. Μόνο στην Γαλλία και τη Νέα Ζηλανδία αυτό το ποσοστό ξεπερνάει το 40%. Ένας σημαντικός δείκτης στην πορεία προς την ισότητα φύλου στον εργασιακό χώρο είναι το ποσοστό των μεγάλων εταιρειών που έχουν συμπεριλάβει στο ΔΣ τους τουλάχιστον μία γυναίκα. Αυτό το ποσοστό έχει αυξηθεί στο 89% παγκοσμίως από το 85% το 2018. Ωστόσο το 10% των μεγαλύτερων εταιριών δεν έχουν ακόμα καμία γυναίκα υψηλόβαθμο διευθυντικό στέλεχος και απλώνονται σε 24 από τις 44 χώρες (που εξετάστηκαν) μεταξύ των οποίων η Κίνα, η Βραζιλία, η Γερμανία και οι ΗΠΑ.
Τα στοιχεία αυτά παρουσιάστηκαν μεταξύ άλλων σε εκδήλωση που διοργάνωσε η Eurobank, με οικοδεσπότη τον αναπληρωτή διευθύνοντα σύμβουλο της τράπεζας Κώστα Βασιλείου, για την παρουσίαση της πρωτοβουλίας «the Boardroom» που έχει έρθει και στην χώρα μας με στόχο τη προετοιμασία και υποστήριξη ικανών γυναικών, με υψηλή κατάρτιση, προκειμένου να καταλάβουν θέσεις σε Διοικητικά Συμβούλια και να συνεισφέρουν με την εμπειρία τους στην στρατηγική ανάπτυξη των εταιριών.
Ανάμεσα στα στοιχεία που παρουσιάστηκαν από την κ. Ντιάνα Μαρκάκη, ιδρύτρια του «The Boardroom», ξεχώρισαν:
Οι νέες τοποθετήσεις γυναικών σε θέσεις ΔΣ το 2020 ανέβηκε κατά 4%. Το ποσοστό των εκτελεστικών ρόλων στα ΔΣ που κατέχεται από γυναίκες φθάνει στο 6,7% (από το συνολικό ποσοστό των 23,3% των γυναικών σε ΔΣ).
Τον τελευταίο χρόνο (2021), οι γυναίκες αποτελούσαν το 29,7% των νέων διευθυντών, από 27% το 2018. Και ο αριθμός των νέων διευθυντών συνολικά αυξήθηκε επίσης, από 11,4% το 2018 σε 13,5% το 2020. Σχεδόν σε καμία περιοχή του κόσμου οι γυναίκες δεν αποτελούν μεγαλύτερο ποσοστό των νέων μελών ΔΣ από τους άνδρες. Εξαίρεση αποτελεί η Νέα Ζηλανδία, όπου τα 2/3 των νέων μελών είναι γυναίκες και η Νότια Αφρική, όπου φθάνουν στο 62,5%.
Οι γυναίκες παγκοσμίως αποτελούν μόλις το 4,5% των CEOs και το 15,4% των CFO, από 3,7% και 12,2% το 2018.
Τρόποι αύξησης της ισότητας στα ΔΣ
Δημιουργία περισσότερων ευκαιριών: Αυτό μπορεί επιτευχθεί με τη διεύρυνση του μεγέθους του διοικητικού συμβουλίου, την προσθήκη νέων ρόλων, όπως αντιπροέδρων του ΔΣ ή επιτροπών.
Για ουσιαστική εκπροσώπηση και ισότητα στα ΔΣ χρειάζεται τουλάχιστον τρεις υποεκπροσωπούμενες φωνές. Πολλαπλές μελέτες δείχνουν ότι η δυναμική του ΔΣ μεταβάλλεται θετικά όταν υπάρχουν τουλάχιστον τρεις γυναίκες. Μια μελέτη του ΔΝΤ δείχνει ότι η προσθήκη μιας ακόμη γυναίκας στο διοικητικό συμβούλιο ή στην ομάδα ανώτατων διοικητικών στελεχών μιας εταιρείας, διατηρώντας το μέγεθος του διοικητικού συμβουλίου αμετάβλητο, συσχετίζεται με αύξηση της απόδοσης των περιουσιακών στοιχείων από 8 έως 13 μονάδες βάσης. Σε αυτόν τον τομέα υπάρχει πρόοδος: Το 2020, 18 χώρες είχαν κατά μέσο όρο τρεις ή περισσότερες γυναίκες στα ΔΣ των μεγαλύτερων εταιρειών τους (από 13 το 2018).
Ποσοστώσεις: Οι χώρες που έχουν θεσπίσει ποσοστώσεις έχουν μεγαλύτερο αριθμό γυναικών στα ΔΣ των εταιρειών τους. 8 από τις 18 χώρες με μέσο όρο 3 ή περισσότερες γυναίκες έχουν ποσοστώσεις ή κανονισμούς που απαιτούν την πρόσληψη γυναικών.
Εκτός από τις ποσοστώσεις υπάρχουν και άλλες ενέργειες που έχουν αποδειχτεί αποτελεσματικές. Στον Καναδά, από τις αρχές του 2020, οι εισηγμένες εταιρείες πρέπει να παρέχουν ετήσιες αναφορές σχετικά με τις πολιτικές και τις πρακτικές διαφορετικότητας τόσο σε επίπεδο ΔΣ όσο και ηγεσίας εκτελεστικών στελεχών. Επίσης, θεσμικοί επενδυτές όπως η BlackRock πιέζουν τις εταιρείες στις οποίες επενδύουν να δώσουν προτεραιότητα στη διαφορετικότητα στα διοικητικά συμβούλια τους.
Αναζήτηση ταλέντων χωρίς γεωγραφικούς περιορισμούς: Μια άλλη ευκαιρία να αυξηθεί η ποικιλομορφία σε ένα ΔΣ, ιδιαίτερα σε χώρες όπου οι γυναίκες έχουν περιορισμένους ρόλους στην επιχειρηματική κουλτούρα, είναι η αναζήτηση ταλέντων αλλού. Το 2020, το 21% των μελών των ΔΣ παγκοσμίως και το 37% των διοικητικών συμβουλίων της Δυτικής Ευρώπης ήταν μη κάτοικοι της περιοχής των κεντρικών γραφείων της εταιρείας τους. Από αυτούς το ένα τέταρτο ήταν γυναίκες, αλλά στη Δυτική Ευρώπη, ο αριθμός αυξήθηκε στο 41%.
Τα επόμενα βήματα για την ισότητα και τη συμπερίληψη:
Εκτός από την παρουσία των γυναικών στα ΔΣ ή σε υψηλόβαθμες θέσεις στων εταιρειών, η συζήτηση πλέον επεκτείνεται και στην ισότιμη εκπροσώπηση άλλων υπο-ομάδων. Ειδικότερα:
-Εθνοτική και φυλετική ποικιλομορφία: Το 59% των εταιρειών FTSE 350 δεν έχουν εθνοτική ποικιλομορφία στο διοικητικό τους συμβούλιο. Μόνο 15 μη λευκοί διευθυντές κατέχουν τον ρόλο προέδρου ή CEO στις εταιρείες FTSE 350 (που αναλύθηκαν). Στις ΗΠΑ, οι μαύροι διευθυντές αποτελούν μόλις το 4,1% στον δείκτη Russell 3000. Η συζήτηση αυτή έχει ανέβει πιο ψηλά στη δημόσια σφαίρα μετά από τη δολοφονία του George Floyd το 2020 και τα κινήματα που ακολούθησαν. Τα ΔΣ πλέον υφίστανται πίεση από ακτιβιστές, εργαζόμενους και καταναλωτές. Υπάρχουν επίσης πιέσεις μετόχων που ζητούν μεγαλύτερη διαφοροποίηση.
- LGBTQ +: Πρόκειται για μία κατηγορία με ελάχιστα δεδομένα για την εκπροσώπησή της στα ΔΣ για λόγους διαφύλαξης προσωπικών δεδομένων. Ωστόσο, από τις 5.000 θέσεις στα ΔΣ των εταιρειών του Fortune 500, μόνο 24 κατέχονται από ανοιχτά LGBTQ + άτομα. Μόνο 9 από τις εταιρείες του Fortune 500 στις ΗΠΑ περιλαμβάνουν τον σεξουαλικό προσανατολισμό ή/και την ταυτότητα φύλου ως κριτήρια διαφορετικότητας στις πολιτικές υποψηφιοτήτων και διακυβέρνησής τους.
Στ. Ιωάννου (αναπλ διευθ. σύμβουλος Eurobank) - Η Eurobank έχει δημιουργήσει και συνεχώς ενισχύει ένα περιβάλλον εργασίας ανοικτό προς όλους
Μιλώντας στην εκδήλωση ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της Eurobank Σταύρος Ιωάννου επισήμανε ότι η διαφορετικότητα αποτελεί κινητήριο δύναμη για τις επιχειρήσεις και την καινοτομία, αφού συμβάλλει στην ανάδειξη διαφορετικών οπτικών και προσεγγίσεων οι οποίες είναι έξω από τα καθιερωμένα. Στον σημερινό κόσμο, μία κουλτούρα συμπερίληψης αποτελεί σοβαρό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για όλες τις επιχειρήσεις και ο κάθε εργαζόμενος, μαζί με τα ειδικά χαρακτηριστικά που φέρει και τις επιλογές του, πρέπει να μπορεί να αισθάνεται πλήρως αποδεκτός και να εισπράττει την απαραίτητη υποστήριξη για την εξέλιξή του, πρόσθεσε.
Όπως τόνισε, τον περασμένο Ιανουάριο, η Eurobank συμπεριλήφθηκε στον διεθνή δείκτη ισότητας των φύλων Bloomberg Gender Equality Index (GEI) 2022, έναν δείκτη που στοχεύει στην παρακολούθηση των επιδόσεων των εταιρειών στο πεδίο της ισότητας των φύλων, στη βάση πέντε πυλώνων: Τη γυναικεία ηγεσία και το ταλέντο, την ισοτιμία στις αμοιβές μεταξύ των φύλων, την κουλτούρα συμπερίληψης, τις πολιτικές κατά της σεξουαλικής παρενόχλησης και τέλος, τις πολιτικές για τη γυναικεία ενδυνάμωση. Η Eurobank βρίσκεται μεταξύ των 5 ελληνικών, σε ένα σύνολο 418 εταιρειών παγκοσμίως, που συμπεριλαμβάνονται στον δείκτη. Η σημαντική αυτή εξέλιξη, ανέφερε ο κ. Ιωάννου, αποτελεί μια ακόμα αναγνώριση της δέσμευσης που έχει η Eurobank να στηρίζει τις γυναίκες εργαζόμενες σε κάθε στιγμή της καριέρας τους, καθώς και της προσήλωσης της στην εφαρμογή των κριτηρίων ESG (Environmental, Social, Governance) σε όλες τις πτυχές λειτουργίας του Ομίλου.
Ο κ. Ιωάννου επισήμανε ότι στην Eurobank σχεδόν το 60% των εργαζομένων είναι γυναίκες, πάνω από το 40% των προϊσταμένων μονάδων, είναι γυναίκες, 38% σε θέσεις senior management καταλαμβάνονται από γυναίκες και το 15% είναι γυναίκες σε επιτελικές θέσεις (executives).. Επίσης το 31% των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου απαρτίζεται από γυναίκες.
Ο κ.Ιωάννου ανέφερε μεταξύ άλλων ότι η Eurobank έχει δημιουργήσει και συνεχώς ενισχύει ένα περιβάλλον εργασίας ανοικτό προς όλους, εφαρμόζοντας υψηλά πρότυπα επαγγελματισμού και πολιτικές κατά των διακρίσεων και του αποκλεισμού. Πρόσφατα μάλιστα προχώρησε στην υλοποίηση της πρωτοβουλίας «Women In Banking», ενδεικτική της διαχρονικής στόχευσης της Τράπεζας στη δημιουργία μίας ουσιαστικής εταιρικής κουλτούρας συμπερίληψης. Αυτό είναι ένα πρόγραμμα mentoring από γυναίκες σε γυναίκες με στόχο την ανάπτυξη σύγχρονων ηγετικών δεξιοτήτων προκειμένου να ξεπεράσουν εμπόδια ή αντιλήψεις, που περιορίζουν την επαγγελματική τους εξέλιξη, αλλά και να ενδυναμωθούν επαγγελματικά στον Οργανισμό.
Στην εκδήλωση έκαναν επίσης παρεμβάσεις η Βασιλική Λαζαράκου, πρόεδρος Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, η Ντιάνα Μαρκάκη, Founder του «The Boardroom», η Νατάσα Πασχάλη, γενική διευθύντρια Ανθρώπινου Δυναμικού, Eurobank και ο Κωνσταντίνος Βασιλείου, αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος, Eurobank
Το the Boardroom στην Ελλάδα με την στήριξη και της Eurobank.
Προερχόμενο από τη Ζυρίχη, όπου αριθμεί πάνω από 100 μέλη, C-level και ExCom level γυναίκες από τις μεγαλύτερες εταιρείες διεθνώς, το «the Boardroom» στον ένα χρόνο παρουσίας του επεκτείνεται στις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς και την Ευρώπη, μεταξύ άλλων, στη Γερμανία, τη Δανία και την Ελλάδα. Το «the Boardroom», ιδρύθηκε στην Ελβετία από την Ελληνίδα Ντιάνα Μαρκάκη στο πλαίσιο των ΕΜΒΑ σπουδών της στο Harvard Business School. Έχει αναπτύξει μια ολιστική προσέγγιση στην προετοιμασία επίδοξων μελών ΔΣ, με γνώμονα την ενίσχυση της Εταιρικής Διακυβέρνησης και της ποικιλομορφίας και ένταξης σε επίπεδο διοικητικών συμβουλίων.
Η επιλογή της χώρας μας από την Ελληνίδα ιδρύτρια Ντιάνα Μαρκάκη τη δεδομένη στιγμή μόνο τυχαία δεν είναι. Η ελληνική νομοθεσία από το 2020 προβλέπει ότι τουλάχιστον το 25% των μελών του διοικητικού συμβουλίου των εισηγμένων στο χρηματιστήριο εταιρειών, οφείλει να αποτελείται από γυναίκες. Σύμφωνα με αναφορά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το 2019, στην Ελλάδα λιγότερο από το 10% των ατόμων σε τέτοιες θέσεις ήταν γυναίκες.
Στην Ελλάδα το «the Boardroom» υποστηρίζεται ενεργά και από την Eurobank. Η Eurobank, η πρώτη τράπεζα μέλος του Boardroom, υιοθετεί ως στρατηγική προτεραιότητα την ενίσχυση της συμπερίληψης, αυτονόητα και στο πεδίο της γυναικείας ενδυνάμωσης.
