Διαρκές και διαχρονικό είναι το φλερτ οικονομικής διπλωματίας ανάμεσα στην Γερμανία και την Τουρκία. Η ισχυρότερη χώρα της Ευρωπαικής Ένωσης έχει ισχυρούς δεσμούς με τους εξ ανατολών γείτονες μας τους οποίους δεν είναι διατεθειμένη να αδυνατίσει ακόμη και όταν προκύπτουν ζητήματα προστασίας των εξωτερικών συνόρων των κρατών μελών. Η Αγγέλα Μέρκελ προσωπικά έχει πάρει, στα δημοσιογραφικά γραφεία, τον χαρακτηρισμό, το φιλαράκι του Ερντογάν, πολλάκις στους Ευρωπαικούς θεσμούς έχει ανακόψει την λήψη μέτρων απέναντι στην Τουρκία κι’ αυτό γιατί δεν θέλει να διαταράξει τις άριστες οικονομικές σχέσεις των δυο χωρών. Παιχνίδι διπλωματικής παραλυτικής ισορροπίας το οποίο βεβαίως γίνεται και λόγους εσωτερικής κατανάλωσης. Η ομοσπονδιακή Γερμανία έχει στους κόλπους της ισχυρό λόμπι Τούρκων μεταναστών ενώ οι δεύτερες και οι τρίτες γενιές αυτών, όταν αποκτούν δικαίωμα ψήφου, συνηθίζουν να προτιμούν το SPD. Η αποχωρούσα σε λίγο καιρό από την κεντρική πολιτική σκηνή Αγγέλα Μέρκελ δεν θα ήθελε να χαρίσει αυτή την πληθυσμιακή ομάδα ψηφοφόρων στους αντιπάλους της. Τους θέλει στο κόμμα της, το CDU. Μην ξεχνάτε στις 26 Σεπτεμβρίου η Γερμανία θα έχει εκλογές οι οποίες μοιάζουν εξαιρετικά αμφίρροπες.
Και ενώ η επικαιρότητα τρέχει με ραγδαίες, δυσμενείς εξελίξεις στο Αφγανιστάν και ενώ ο Ερντογάν δηλώνει φίλος των Ταλιμπάν και συμπράττει κολεγιά μαζί τους προκαλώντας αλγεινές εντυπώσεις-διότι πες μου τον φίλο σου να σου πω ποιος είσαι-ο τραπεζικός κολοσσός της Deutsche Bank σχεδιάζει να ρίξει 1,2 δις δολάρια στην Τουρκία. Είναι πολλά τα λεφτά Άρη αναμφίβολα αλλά το επίδικο, εδώ, ζήτημα είναι γιατί το κάνει τώρα και με ποια φόρμουλα. Είναι πασίδηλο, φυσικά και στα μεγάλα κεφάλια της Deutsche Bank, ότι η τουρκική οικονομία παραπαίει. Ο πληθωρισμός, η ανεργία, οι συνεχείς υποτιμήσεις της Τουρκικής λίρας, η πείνα του λαού που δεν χορταίνει με τσάι από τα Προεδρικά χέρια κατά τις περιοδείες του είναι χαρακτηριστικοί παράμετροι της κατάστασης που βρίσκεται η Τουρκική οικονομία. Γιατί λοιπόν η Deutsche Bank είναι τόσο γαλαντόμα με την Τουρκία; Στο ερώτημα αυτό θα απαντήσουμε πιο κάτω. Επί του παρόντος ας δούμε πως έχει το σχέδιο.
Το σχέδιο χρηματοδότησης
Η Deutsche Bank έχει διαβουλεύσεις με πελάτες της στην Τουρκία και σχεδιάζει να αυξήσει την χρηματοδότηση της στην θυγατρική της μέσω των κριτηρίων ESG. Τα κριτήρια αυτά σχετίζονται με την ανταπόκριση σε θέματα περιβάλλοντος, κοινωνικής ευαισθησίας και εταιρικής διακυβέρνησης. Η Claire Coustar, παγκόσμια επικεφαλής ESG της Deutsche Bank και αντιπρόεδρος της θυγατρικής της στην Τουρκία, ισχυρίζεται ότι αναμένει πολλές θετικές ιστορίες να βγουν από την Τουρκία στο μέτωπο του ESG. Σημειώνει επίσης ότι η συγκεκριμένη πρωτοβουλία “θα είναι πολύ σημαντική στο μέλλον για να φέρει διεθνείς επενδυτές στη χώρα”», όπως δήλωσε χαρακτηριστικά στο Bloomberg. Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Deutsche Bank Christian Sewing κατέστησε σαφές ότι σκοπεύει η γερμανική τράπεζα να αποκτήσει ένα σταθερό πυλώνα στην ταχέως αναπτυσσόμενη αγορά ESG. Ο πολλαπλασιασμός των προϊόντων ESG, ωστόσο, ευρύτερα πέρα απ’ αυτή την υπόθεση προκαλεί ερωτήματα και διλήμματα σχετικά με το πόσο πραγματικά συμβάλλουν στην κοινωνική δικαιοσύνη ή σε έναν πιο πράσινο πλανήτη.
Αλλά και εν προκειμένω μπορεί κανείς να πιστέψει ότι η κολοσσιαία αύξηση που σχεδιάζει η Deutsche Bank, χρησιμοποιώντας τα κριτήρια ESG, των χρηματοδοτήσεων στο τουρκικό τραπεζικό σύστημα και καθ’ έλξην στην τουρκική οικονομία θα φέρει λ.χ. μεγαλύτερη κοινωνική δικαιοσύνη, θα φέρει ισοτιμία ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες, θα κάνει την Τουρκία περιβαλλοντολογικά ευαισθητοποιημένη; Μιλάμε για την χώρα που έφυγε από την σύμβαση της Κωνσταντινούπολης για την βία κατά των γυναικών, για την χώρα που πριν δυο μέρες από τα πλέον επίσημα χείλη δηλώθηκε ότι δεν έχει καμία διαφορά με τους Ταλιμπάν. Άρα, επιτρέψτε μου το ρητορικό ερώτημα : είναι Δούρειος Ίππός τα ESG που επικαλείται η Deutsche Bank ;
Οι ευρωπαικοί προβληματισμοί
Για να είμαστε δίκαιοι το ζήτημα των κριτηρίων ESG έχει προβληματίσει πολλάκις την Ένωση μας. Αυστηρότεροι ευρωπαϊκοί κανονισμοί έχουν ήδη αναγκάσει τη χρηματοπιστωτική βιομηχανία να αφαιρέσει την ετικέτα ESG από assets περί των 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων με δεδομένη την ανησυχία ότι μπορεί να χρησιμοποιούνται τα κριτήρια αυτά ως φόρμουλα για ξέπλυμα. Εν προκειμένω, εγώ διαβάζω την επικείμενη κίνηση της Deutsche Bank ως απόπειρα να ενισχύσει έμμεσα την Τουρκική οικονομία. Ήδη η γνωστοποίηση και μόνον των σκέψεων του γερμανικού τραπεζικού κολοσσού φέρνει επενδυτές στην γειτονική μας χώρα. Προφανέστατα στα γερμανικά μυαλά είναι εξόχως σημαντικό να υπάρχει μια σταθερή οικονομικά Τουρκία η οποία διαθέτει φτηνά μέσα παραγωγής λ.χ. χαμηλούς μισθούς, η διάταξη της εργασιακής διαστρωμάτωσης είναι πυραμιδική, σε συνθήκες ελεγχόμενης δημοκρατίας το εργατικό δυναμικό είναι πειθήνιο ενώ πάντα θα υπάρχουν διαθέσιμα εργατικά χέρια λόγω του μεγάλου πληθυσμού. Bussiness as usual. Άλλωστε, για να μην είμαστε άδικοί με την Γερμανία και ο Μάριο Ντράγκι, ο Ιταλός Πρωθυπουργός είχε χαρακτηρίσει τον Ερντογαν δικτάτορα με τον οποίο όμως πρέπει να κάνουμε δουλειές εμείς οι ευρωπαίοι. Επιπλέον, η Τουρκία για την Γερμανία είναι μια τεράστια αγορά κατανάλωσης γερμανικών προιόντων και λόγω της γεωστρατηγικής της θέσης της είναι χρήσιμη και στο ΝΑΤΟ.
Προφανέστατα για όλους αυτούς τους λόγους η Γερμανία θα κάνει τα στραβά μάτια σε άλλα ζητήματα. Ωστόσο φαντάζει σκωπτικό, στην ευγενέστερη των χαρακτηρισμών, το σκεπτικό ότι η χρηματοδοτική πρόθεση της Deutsche Bank στην Τουρκία βασίζεται στα κριτήρια ESG. Μιλάμε για μια χώρα που δεν τήρησε καν το διπλωματικό Πρωτόκολο απέναντι στην Προεδρία της Ευρωπαικής Επιτροπής, σε συνάντηση με τον Τούρκο Πρόεδρο στην Άγκυρα, γιατί αυτή την υψηλά θεσμική θέση την κατέχει γυναίκα η Γερμανίδα Ούρσουλα Φόν Ντερ Λάιεν. Μιλάμε για μια χώρα που σπάει στο ξύλο τους Λοάτκι πολίτες της όταν βγαίνουν στις ημέρες υπερηφάνειας στην Κωνσταντινούπολη. Μιλάμε για μια χώρα που χτίζει πυρηνικό εργοστάσιο σε συνεργασία με την Ρωσία μια αναθεωρητική χώρα η οποία λατρεύει να χώνει την μύτη της στην Ευρωπαική Ένωση και να προκαλεί αναστατώσεις σε διάφορα πεδία. Τροφή για σκέψη και προβληματισμό.
Πηγή: emea.gr (Νικόλας Πουρλιάρος)
Το σχέδιο χρηματοδότησης της γερμανικής τράπεζας στην γείτωνα χώρα.