Πολωνικό δικαστήριο καταδίκασε την ακτιβίστρια υπέρ των αμβλώσεων Justyna Wydrzynska σε οκτώ μήνες κοινωνικής εργασίας επειδή βοήθησε παράνομα μια άλλη γυναίκα να κάνει έκτρωση, αλλά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Κοινοβούλιο παρέμειναν σιωπηλοί.
.
Ενώ οι πολωνικοί νόμοι περί αμβλώσεων είναι από τους αυστηρότερους στην Ευρώπη, η Wydrzynska είναι πιθανώς το πρώτο άτομο που δικάζεται για παροχή βοήθειας σε έγκυο γυναίκα. Η ακτιβίστρια είναι συνιδρύτρια της πολωνικής ακτιβιστικής ομάδας Abortion Dream Team, η οποία διεξάγει εκστρατείες κατά του στιγματισμού των αμβλώσεων στην Πολωνία και διευκολύνει την πρόσβαση στη διαδικασία.
Η Wydrzyńska παρείχε τα χάπια σε μια γυναίκα ονόματι Ania. Η τελευταία ήταν παντρεμένη με «έναν βίαιο άνδρα», ο οποίος την είχε απειλήσει ότι θα την καταγγείλει για απαγωγή αν ταξίδευε στη Γερμανία με τον τρίχρονο γιο της για να κάνει έκτρωση.
«Δεν το έκανα αυτό με δική μου πρωτοβουλία, καθώς δεν διανέμω χάπια άμβλωσης. Ήξερα ότι η Ania ήταν απελπισμένη και είχα μερικά χάπια για προσωπική μου χρήση», δήλωσε στο δικαστήριο, σύμφωνα με την ιστοσελίδα της Abortion Dream Team.
Ο σύντροφος της Ania την κατήγγειλε στην αστυνομία, η οποία κατάσχεσε τα χάπια, ενώ η Ania σύμφωνα με τις αναφορές, απέβαλε στη συνέχεια.
Όπως και η Ania, η καταδικασθείσα ακτιβίστρια δήλωσε ότι είχε επίσης βιώσει ενδοοικογενειακή βία και ζήτησε άμβλωση «για να προστατεύσει τον εαυτό της και τα τρία παιδιά της».
«Δεν ήθελα να ζήσω σε έναν κόσμο όπου κάθε γυναίκα δεν έχει πρόσβαση σε αξιόπιστες πληροφορίες και απλή υποστήριξη», είπε, σημειώνοντας ότι η έκτρωση έγινε το κίνητρό της για να σπάσει το ταμπού.
Κατά την άποψή της, τα ανθρώπινα δικαιώματά της ματαιώνονται. Αναφέρθηκε σε πολλές διεθνείς και ξένες μη κυβερνητικές οργανώσεις, μεταξύ των οποίων η Διεθνής Αμνηστία και το Ίδρυμα του Ελσίνκι για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, οι οποίες είτε εξέφρασαν την υποστήριξή τους προς τη Wydrzyńska είτε απλώς δήλωσαν ότι δεν έπρεπε να της απαγγελθούν κατηγορίες για αυτό που έκανε.
Ο δικηγόρος της Wydrzyńska ζήτησε αθώωση, ενώ η υπερσυντηρητική πολωνική καθολική νομική οργάνωση, Ordo Iuris, η οποία επίσης συμμετείχε στη δίκη, δήλωσε ότι θα έπρεπε να της επιβληθεί ποινή φυλάκισης με αναστολή.
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του δικαστηρίου, διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν έξω από το δικαστήριο στη Βαρσοβία κρατώντας πανό που έγραφαν «Jak Justyna» (Όπως η Justyna).
Το κυβερνών κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS, ECR) έχει δεσμευτεί να αυστηροποιήσει τον ήδη περιοριστικό νόμο περί αμβλώσεων από τότε που ανέλαβε την εξουσία το 2015.
Τον Οκτώβριο του 2020, το Συνταγματικό Δικαστήριο, το οποίο η Επιτροπή και το Δικαστήριο της ΕΕ αποφάσισαν ότι ελέγχεται σε μεγάλο βαθμό από την κυβέρνηση, έκρινε ότι είναι αντισυνταγματικό να διακόπτουν οι γυναίκες την εγκυμοσύνη τους σε περιπτώσεις εμβρυϊκών ανωμαλιών. Η απόφαση προκάλεσε μεγάλες διαμαρτυρίες σε πολωνικές πόλεις.
Έκτοτε, η άμβλωση στην Πολωνία επιτρέπεται μόνο σε περιπτώσεις βιασμού ή αιμομιξίας ή όταν η εγκυμοσύνη θέτει σε κίνδυνο την υγεία της μητέρας. Η Μάλτα είναι το μόνο άλλο κράτος μέλος με αυστηρότερους νόμους περί αμβλώσεων.
Το Ευρωκοινοβούλιο και η Κομισιόν σιωπούν
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου δήλωσαν ότι δεν θα σχολιάσουν την απόφαση-ορόσημο του πολωνικού δικαστηρίου, ανέφερε η EURACTIV την Τετάρτη.
«Δεν σχολιάζουμε μεμονωμένες υποθέσεις», δήλωσε ο εκπρόσωπος της Επιτροπής Christian Wigand στους δημοσιογράφους την Τετάρτη. «Η νομοθεσία για τις αμβλώσεις και τα δικαιώματα είναι αρμοδιότητα των κρατών μελών», πρόσθεσε.
Επίσημη πηγή από το γραφείο της Metsola δήλωσε στη EURACTIV : «Δεν θα σχολιάσουμε το θέμα».
Η Metsola, η οποία είναι Μαλτέζα, έχει δεχθεί πιέσεις να αποσαφηνίσει τις θέσεις της σχετικά με τις αμβλώσεις, καθώς είναι μέλος του εθνικιστικού κόμματος της Μάλτας, το οποίο τηρεί μια ισχυρή στάση κατά των αμβλώσεων σε ένα κράτος μέλος που ποινικοποιεί τη διαδικασία σε όλες τις περιπτώσεις, ακόμη και αν κινδυνεύει η ζωή της μητέρας.
«Η Πρόεδρος Metsola δήλωσε από την αρχή ότι θα υποστηρίξει την πλειοψηφία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για αυτό το θέμα. Η πλειοψηφία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου λέει ότι οι γυναίκες πρέπει να έχουν το δικαίωμα στην ασφαλή και νόμιμη άμβλωση, οπότε περιμένω ότι θα συμπεριφερθεί αναλόγως και να συμμεριστεί αυτή την άποψη», σχολίασε η ευρωβουλευτής του Renew Europe Samira Rafaela.
Η ακτιβίστρια είναι συνιδρύτρια της πολωνικής ακτιβιστικής ομάδας Abortion Dream Team.