Στην COP30 του Μπελέμ, η ατζέντα μπορεί να ήταν γεμάτη τεχνικές διαπραγματεύσεις, αλλά στον κόσμο των επενδυτών δύο λέξεις επανέρχονταν διαρκώς: «ελπίδα» και «υλοποίηση». Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Responsible Investor η φετινή σύνοδος χαρακτηρίστηκε από ανέλπιστα υψηλή συμμετοχή, πιο θετικό κλίμα σε σχέση με άλλες χρονιές και μια καθαρή στροφή στην ουσία: προσαρμογή και βιοποικιλότητα.
.
Για πρώτη φορά εδώ και καιρό, πολλοί θεσμικοί επενδυτές που βρέθηκαν στο Μπελέμ μιλούν για μια COP όπου «η ατζέντα άκουγε» περισσότερο αυτό που ήδη κάνουν στην πράξη. Αντί για νέες ηχηρές, αλλά συχνά κενές, δεσμεύσεις, το βάρος έπεσε σε δύο πολύ πρακτικά ερωτήματα: πώς θα χρηματοδοτηθεί η ανθεκτικότητα οικονομιών και κοινοτήτων απέναντι σε καταιγίδες, πλημμύρες και καύσωνες· και πώς η προστασία της φύσης – δάση, νερά, εδάφη, βιοποικιλότητα – θα γίνει επενδύσιμο asset χωρίς να χαθεί η περιβαλλοντική της ουσία.
Στο κομμάτι της προσαρμογής, οι επενδυτές φαίνεται να αναγνωρίζουν ότι η αγορά έχει καθυστερήσει. Για χρόνια το ενδιαφέρον επικεντρωνόταν στην «αποανθρακοποίηση» – σε έργα ΑΠΕ, καθαρές τεχνολογίες, πράσινα ομόλογα. Όμως τα τελευταία δύο χρόνια, με τα ακραία καιρικά φαινόμενα να πολλαπλασιάζονται, το ερώτημα «ποιος πληρώνει για ανθεκτικές υποδομές, για ασφαλιστική κάλυψη, για κλιματική θωράκιση πόλεων και γεωργίας;» έχει έρθει στο προσκήνιο. Η COP30 το έκανε, επιτέλους, κεντρικό πολιτικό θέμα – και αυτό οι επενδυτές το βλέπουν ως ευκαιρία αλλά και ως πίεση.
Παράλληλα, η βιοποικιλότητα παύει να είναι «ωραία λέξη για presentations» και αρχίζει να μεταφράζεται σε νέα χρηματοοικονομικά εργαλεία: από credits για προστασία δασών μέχρι funds που επενδύουν σε αναγεννητική γεωργία και διαχείριση υδάτινων πόρων. Όπως επισημαίνουν στελέχη που μίλησαν στο Responsible Investor, η δυσκολία εδώ είναι διπλή: να διασφαλιστεί ότι τα προϊόντα δεν είναι κενό marketing και ότι οι ροές κεφαλαίων φτάνουν πραγματικά σε τοπικό επίπεδο, σε κοινότητες και projects που κάνουν τη διαφορά στο έδαφος.
Πίσω από την – σχετικά σπάνια για COP – «ανεβασμένη» διάθεση, υπάρχει όμως και μία δόση κυνισμού. Πολλοί διαχειριστές περιουσίας και θεσμικοί λένε πλέον ανοιχτά ότι το ρυθμιστικό και πολιτικό πλαίσιο κινείται πιο αργά από τις ανάγκες της αγοράς. Τα εργαλεία υπάρχουν: transition finance frameworks, κλιματικά stress tests, nature-related reporting, επενδυτικές ταξινομήσεις. Αυτό που λείπει είναι η σταθερότητα, η συνέπεια και – κυρίως – η πολιτική βούληση για να εφαρμοστούν με τρόπο που δεν αλλάζει κάθε εκλογικό κύκλο.
Εκεί ακριβώς μπαίνει το δίπολο «ελπίδα – υλοποίηση». Η ελπίδα προκύπτει από το γεγονός ότι, όπως μεταφέρει το ρεπορτάζ, το κλίμα στο Μπελέμ δεν ήταν μοιρολατρικό: επενδυτές, ασφαλιστικές, τράπεζες και asset owners παρουσιάζουν πλέον πολύ πιο συγκεκριμένα σχέδια για στόχους κλίματος, φύσης και κοινωνικών δεικτών από ό,τι πριν πέντε χρόνια. Η γλώσσα έχει μετατοπιστεί από το «αν» στο «πώς» και «πόσο γρήγορα».
Η αγωνία, όμως, προκύπτει από την «τρύπα» ανάμεσα σε αυτά τα σχέδια και τη δημόσια πολιτική. Η απουσία των ΗΠΑ από την COP30 σε υψηλό επίπεδο, οι αντιδράσεις ενάντια στο ESG σε ορισμένες αγορές, η αβεβαιότητα γύρω από ρυθμιστικά πλαίσια όπως η CSRD και τα πρότυπα για nature-related disclosures, όλα αυτά κάνουν τους επενδυτές να φοβούνται ότι μπορεί να μείνουν «εκτεθειμένοι» – είτε απέναντι σε νομικούς κινδύνους, είτε απέναντι στους ίδιους τους πελάτες τους αν οι κυβερνήσεις δεν «τραβήξουν γραμμή».
Για χώρες όπως η Ελλάδα, το μήνυμα αυτού του investor feedback από την COP30 είναι σαφές: η επόμενη μέρα δεν θα κριθεί στο αν υπάρχουν διαθέσιμα κεφάλαια, αλλά στο αν υπάρχουν ώριμα, αξιόπιστα και κοινωνικά αποδεκτά έργα σε προσαρμογή και φύση. Οι επενδυτές κοιτούν πλέον λιγότερο τις υποσχέσεις και περισσότερο τις άδειες, τα ρυθμιστικά ρίσκα, τις σχέσεις με τις τοπικές κοινωνίες και την ποιότητα των δεδομένων.
Η COP30, όπως αποτυπώνεται από τις μαρτυρίες των επενδυτών, μοιάζει να σηματοδοτεί ένα πέρασμα: από την εποχή των μεγάλων κλιματικών «τάσεων» στην εποχή των πολύ συγκεκριμένων, δύσκολων, αλλά και επενδυτικά ελκυστικών λύσεων. Όσοι μπορούν να υλοποιήσουν, θα βρουν κεφάλαιο. Όσοι μένουν στη ρητορική, θα μείνουν πίσω.
Πηγή: Responsible Investor
Για πρώτη φορά εδώ και καιρό, πολλοί θεσμικοί επενδυτές που βρέθηκαν στο Μπελέμ μιλούν για μια COP όπου «η ατζέντα άκουγε» περισσότερο αυτό που ήδη κάνουν στην πράξη.