Τι θα μας απασχολήσει τη νέα χρονιά που έρχεται αναφορικά με το ESG; Ο Michael Jantzi, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Sustainalytics της Morningstar, αριθμει 5 βασικά θέματα.
Θέμα πρώτο: Η δίκαιη μετάβαση
Η κλιματική κρίση περιλαμβάνει μια σειρά θεμάτων, όπως η αποψίλωση των δασών, η βιοποικιλότητα, η ρύπανση και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Σε τελική ανάλυση, πρόκειται για την υγεία και την ανθεκτικότητα του πλανήτη, η οποία στηρίζει την υγεία και την ευημερία όσων τον κατοικούν.
Οι άνθρωποι είναι μέρος της φύσης, όχι ξεχωριστά από αυτήν. Ενώ η κλιματική αλλαγή και τα καιρικά φαινόμενα θα κυριαρχήσουν στην κάλυψη, οι συζητήσεις θα είναι πολύ ευρύτερες. Για παράδειγμα, υπάρχουν ενδείξεις ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση επιδεινώνει τη σοβαρότητα του Covid-19. Τον Οκτώβριο, το ιατρικό περιοδικό The Lancet, προέβλεψε ότι η κλιματική αλλαγή θα είναι η καθοριστική αφήγηση για την ανθρώπινη υγεία. Όλες αυτές οι συζητήσεις θα αποκτήσουν δυναμική.
Θέμα δύο: Παραμονή Net Zero
Η μετάβαση στο Net-zero δεν αφορά απλώς τη μείωση του άνθρακα- πρόκειται για έναν μετασχηματισμό του επιχειρηματικού μοντέλου που μοιάζει με τη βιομηχανική επανάσταση. Θα υπάρξουν νικητές, επιζώντες και θύματα. «Αν είστε σε ένα διοικητικό συμβούλιο, στην ηγετική ομάδα ή κατανέμετε κεφάλαια ως επενδυτής, προσπαθείτε να καταλάβετε τι πρέπει να κάνετε για να βρεθείτε στον κύκλο των νικητών ή τουλάχιστον να αποφύγετε να γίνετε θύμα» αναφέρει χαρακτηριστικά.
Η κοινότητα των επενδυτών, ένας πυλώνας των κεφαλαιαγορών, πρέπει οπωσδήποτε να επικεντρωθεί στην επίτευξη ουσιαστικών αποτελεσμάτων μέσω των επενδύσεών της.
Θέμα τρίτο: Αποεπένδυση και δέσμευση
Ένα από τα πιο κρίσιμα ερωτήματα της εποχής μας είναι το πώς μπορούμε να απαλλαγούμε από τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στα επενδυτικά χαρτοφυλάκια. Θα πρέπει να αποεπενδύσουμε από τους φορείς που εκπέμπουν μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα ή να συνεργαστούμε μαζί τους.
Οι αποφάσεις για την αποεπένδυση είναι πολύ διαφορετικές από το παρελθόν. «Σκεφτείτε το ολλανδικό συνταξιοδοτικό ταμείο ABP, το οποίο ανακοίνωσε τον Οκτώβριο ότι θα αποεπενδύσει από τους παραγωγούς ορυκτών καυσίμων, επικαλούμενο "ανεπαρκή ευκαιρία για εμάς ως μέτοχο να πιέσουμε για την αναγκαία, σημαντική επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης σε αυτές τις εταιρείες". Οι επικριτές της αποεπένδυσης υποστηρίζουν ότι τα περιουσιακά στοιχεία απλώς καταλήγουν στα χέρια ανθρώπων που ενδιαφέρονται λιγότερο για τη βιωσιμότητα» αναφέρει ο ίδιος.
Οι κρατικές επιχειρήσεις, από την πλευρά τους, θα χρειαστούν σίγουρα πολιτική βούληση για να αλλάξουν. Αλλά ακόμη και τα ιδιωτικά και επιχειρηματικά κεφάλαια δίνουν όλο και μεγαλύτερη προσοχή σε θέματα βιωσιμότητας. Ολοένα και περισσότερο, οι ιδιοκτήτες κεφαλαίων θα απαιτούν ότι τα ιδιωτικά τους περιουσιακά στοιχεία να ασχολούνται επίσης με το ESG.
Όσον αφορά τη δέσμευση, τα εργαλεία πρέπει να είναι ποικίλα και αποτελεσματικά. Αντί να γράφουν απλά επιστολές, όσοι ασχολούνται με τις εταιρείες πρέπει να τις αμφισβητούν εκ βάθρων τα επιχειρηματικά τους μοντέλα και να ζητούν σημαντικές αλλαγές, κάτι που απαιτεί δέσμευση και πόρους. Η Engine No. 1, που εξέλεξε τρεις υποψηφίους στο διοικητικό συμβούλιο της Exxon φέτος, έχει ένα πολύ διαφορετικό μοντέλο δέσμευσης.
Θέμα τέταρτο: Η ESG θα γίνει πολύ πιο συνηθισμένη
Καθώς όλο και περισσότεροι επενδυτές τόσο σε δημόσια όσο και σε ιδιωτικά περιουσιακά στοιχεία επιμένουν σε μεγαλύτερη βιωσιμότητα, έχει προκύψει μια επιτακτική ανάγκη για συνεπή, κοινά πρότυπα γνωστοποίησης και υποβολής εκθέσεων. «Φανταστείτε έναν κόσμο χωρίς γενικά αποδεκτές λογιστικές αρχές. Θα επικρατούσε χάος. Αυτό είναι ουσιαστικά το σημείο στο οποίο βρισκόμαστε τώρα» σχολιάζει ο Jantzi.
Σήμερα, η υποδομή για τη βιώσιμη χρηματοδότηση βρίσκεται στη θέση της. Πρόσφατα, το Ίδρυμα IFRS ανακοίνωσε τη σύσταση του Διεθνούς Συμβουλίου Προτύπων Βιωσιμότητας, ή ISSB, το οποίο συγχωνεύει δύο σημαντικές οντότητες θέσπισης προτύπων. Εν τω μεταξύ, οι προσπάθειες της Morningstar και άλλων για την αποσαφήνιση των όρων που χρησιμοποιούνται για τη βιώσιμη επένδυση μπορούν επίσης να βοηθήσουν τους νέους επενδυτές που ανησυχούν για το greenwashing και άλλα πιθανά προβλήματα.
Το 2022, καθώς η επιρροή των εκτιμήσεων για τη βιωσιμότητα στις μακροχρόνιες χρηματοοικονομικές εκθέσεις, την εποπτεία, τον κίνδυνο και τα κανονιστικά πλαίσια κερδίζει έδαφος, αναμένεται ότι η συνήθεια να μιλάμε για βιώσιμες και υπεύθυνες επενδύσεις, ESG και βιώσιμη χρηματοδότηση θα αρχίσει να υποχωρεί. Και αυτό γιατί όλο και περισσότερο, θα αναφερόμαστε απλώς στο έργο που επιτελούμε ως επένδυση ή χρηματοδότηση - ένα πρόθεμα επιλογής δεν θα είναι πλέον απαραίτητο, καθώς η βιωσιμότητα γίνεται κανόνας.
Θέμα πέμπτο: Κρίσιμη μάζα
Όπως σημείωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Morningstar, Kunal Kapoor, ο αριθμός των ETFs ESG έχει εκτοξευτεί περισσότερο από έξι φορές, ακόμη και όταν τα ενεργά στοιχεία ενεργητικού των αμοιβαίων κεφαλαίων ESG αυξάνονται συνεχώς. Αυτό, παράλληλα με τις ροές -ρεκόρ σε βιώσιμα κεφάλαια, μπορεί να υπογραμμίσει το ενδιαφέρον των μικροεπενδυτών, οι οποίοι παραδοσιακά έρχονται τελευταίοι στο πάρτι - και των οποίων η άφιξη, για τους κυνικούς επενδυτές, προαναγγέλλει την κορυφή της αγοράς.
Αυτό θα μπορούσε να ισχύει αν η βιώσιμη επένδυση ήταν απλώς μια μόδα, αλλά οι επενδυτές υιοθετούν το ESG ως μέρος της μετάβασης σε έναν κόσμο με καθαρό μηδενικό κόστος. Οι ιδιώτες στη Βόρεια Αμερική αποτελούν ισχυρή πελατειακή βάση για τους μεγάλους θεσμικούς επενδυτές. Η μεγαλύτερη ανάπτυξη μπορεί να έρθει, στην πραγματικότητα, καθώς οι μεμονωμένοι επενδυτές αρχίζουν να επενδύουν σε βιώσιμα κεφάλαια μέσω των συνταξιοδοτικών τους προγραμμάτων.
Θα έλεγα ότι οι μικροεπενδυτές έχουν διπλές προσδοκίες: ενδιαφέρονται για μια ασφαλή συνταξιοδότηση, τους οικονομικούς στόχους και τον κίνδυνο, αλλά ενδιαφέρονται επίσης για το αν η ατμοσφαιρική ρύπανση προκαλεί άσθμα στα παιδιά τους ή αν η αυξημένη συχνότητα πυρκαγιών σημαίνει ότι οι ασφαλιστές κατοικιών περιορίζουν την κάλυψη.
«Πόσο ειρωνικό μπορεί να είναι το γεγονός ότι οι τελευταίοι άνθρωποι που θα συμμετάσχουν σε αυτό το "πάρτι" μπορεί να είναι ένας κρίσιμος καταλύτης για την προώθηση της συζήτησης προς την κατεύθυνση του αντίκτυπου των χαρτοφυλακίων για την αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων. Με τον τρόπο αυτό, θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη δύναμη που θα δημιουργήσει την αλλαγή» καταλήγει.
Οι βασικές τάσεις που αναμένονται για το επόμενο έτος σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας Sustainalytics της Morningstar.