Η καθετοποίηση του ESG

Πρωτοπόρα η Eυρώπη σε κανονιστικά πλαίσια, κατά πόδας ακολουθεί και η Ελλάδα! Αποτελέσματα; Ακολουθεί όμως η κοινωνία, συμμορφώνεται η αγορά;

Το 92% της αγοράς, είναι οι Ελληνικές ΜΜΕ και μάλλον με “δυσφορία” ακολουθούν και επιλεκτικά εφαρμόζουν τα πλέον “ανώδυνα” και κατά περίπτωση “συμφέροντα”! Υπάρχει όμως κάποια “γενεσιουργός αιτία” για το φαινόμενο; Σίγουρα έχει μεγάλη σημασία, πως όλοι αυτοί οι σχεδιασμοί είναι “Top Down” και όχι “Bottom Up”! Δεν έχουν ζυμωθεί με τις κοινωνίες, την αγορά και δεν έχουν γίνει κτήμα τους.

Περισσότερο τους αισθάνονται ως “επιβολή” παρά ως “επιλογή”. Ας δούμε όμως την κύρια αιτία του φαινομένου της απάθειας, της “μη δέσμευσης” του συνόλου της αγοράς στο ESG:

1. ο Αριστοτέλης μας το έχει πει, εδώ και 2.500 χρόνια, με την 1η από τις 4 Αρχές της Λογικής. Η Αρχή της Ταυτότητας: • α=β+γ+δ, «ότι ισχύει για το όλον ισχύει και για τα μέρη και αντιστρόφως»

Έτσι ακριβώς προκύπτει το αυτονόητο ερώτημα για κάθε Οργανισμό:

• μπορεί το όλον (επιχείρηση-εταιρία) να είναι ESG συμμορφούμενο, εάν τα μέρη (Διοίκηση-Εργαζόμενοι-Συνεργάτες-Πομηθευτές) δεν είναι συμμορφούμενα;

• πιστεύει ακράδαντα μέσα του το κάθε μέρος, πως είναι υπόλογο με την στάση του για το αποτέλεσμα του όλου;

Ακόμα περισσότερο, προκύπτει και το ερώτημα: μπορεί το όλον (Αγορά) να έχει αναπτύξει φιλοσοφία και πρακτικές ESG, εάν τα μέρη (Εισηγμένες – Μεγάλες – Μεσαίες - ειδικά ΜΜΕ ως απόλυτη πλειοψηφία) δεν έχουν ενσωματώσει την αντίστοιχη φιλοσοφία και τις πρακτικές;

Αν όχι, μιλάμε για συμμόρφωση της “εικόνας” και όχι της “ουσίας”! Χωρίς κατανόηση των όρων, φοβούμαι πως οι ΜΜΕ δεν θα ασχοληθούν καν με την ουσία και χωρίς τις ΜΜΕ, “Καθετοποίηση” του ESG προς όφελος όλων δεν μπορεί να υπάρξει.

Να εστιάσουμε επί πλέον και σε μια καθαρά Ελληνική παράμετρο, που περιπλέκει περισσότερο τα πράγματα. Η απόδοση των αγγλικών όρων στα ελληνικά!

Δράμα! Κλασσικό παράδειγμα το CSR, το αποδώσαμε εντελώς λάθος και μας εκδικήθηκε. Πως αποδώσαμε το Corporate; Εταιρική, αντί του ενδεδειγμένου Επιχειρηματική. Πως αποδώσαμε το Responsibility; Ευθύνη, αντί του σωστού Υπευθυνότητα.

Αποτέλεσμα, η πλειοψηφία των ΜΜΕ θεώρησε και όχι άδικα πως το CSR αφορά τις “Εταιρίες”, που για τους πολλούς είναι οι “μεγάλες” και επομένως όχι τις επιχειρήσεις συνολικά, ειδικά τις Ελληνικές ΜΜΕ.

Όσο για την “ευθύνη”, δεν νοείται για δράσεις & πράξεις που αναπτύσσω εθελοντικά, με αυτοδέσμευση! Ευθύνη έχω για τις κατά νόμον υποχρεώσεις μου, όχι για τις πρωτοβουλίες που αναπτύσσω χωρίς υποχρέωση εκ του νόμου.

Φυσικά, υπεύθυνοι είναι το κράτος και οι φορείς για να ελέγχουν τις ευθύνες και οχι η κοινωνία, που πρέπει τελικά να είναi ο θετικός δέκτης και να απολαμβάνει, να ανταποδίδει και να ανταμείβει την υπευθυνότητα! Σωστά λοιπόν, η κοινωνία αποποιήθηκε τις “ευθύνες”.

Μήπως δεν κάναμε το ίδιο και με την πολύπαθη την Sustainability, που την aποδώσαμε ως Βιωσιμότητα; Η λέξη στον μέσο Έλληνα παραπέμπει συνειρμικά στην “επιβίωση” και σωστά την παρακάμπτει, αφού έστω και δύσκολα τα καταφέρνει και “επιβιώνει”.

Η σωστή απόδοση του όρου στα ελληνικά, αφού η ενδεδειγμένη Αει-Φορία δεν είχε επαφή με τα περιβόητα νεοελληνικά μας, είναι “Διατηρήσιμη”. Δεν πρέπει να μιλάμε λοιπόν για Βιώσιμη Ανάπτυξη, αλλά για διατηρήσιμη ανάπτυξη!

Σωστά επομένως αφήσαμε το ESG με τα Αγγλικά του αρχικά. G, Governance, Διακυβέρνηση. Απόλυτα δυσνόητος ο όρος, όπως έχει αποδοθεί και καθιερωθεί. Διακυβέρνηση του λαού, της κοινωνίας; Μα για εταιρίες & επιχειρησεις δεν μιλάμε; Έχουν οι εταιρίες κυβέρνηση, που θα πρέπει να κάνει και διακυβέρνηση; Τι σχέση έχουν αυτά με τα Ελληνικά, που πρέπει να κατανοήσει και κάνει κτήμα του το κάθε ενδιαφερόμενο μέρος; Ειδικά οι ΜΜΕ;

Την Ηθική, την Αξιοπρέπεια, την Συνέπεια, την Αξιοπιστία, θα τις “στριμώξουμε σε μια “Διακυβέρνηση” και νομίζουμε πως έτσι τελειώσαμε; Αυτή είναι η τεράστια διαφορά μεταξύ μετάφρασης και απόδοσης όρου. Στην ελληνική νοοτροπία και κουλτούρα Governance είναι η “Χρηστή Διοίκηση”.

Χρήσιμη δηλαδή διοίκηση, με την αρχαιοελληνική σημασία του “χρήσιμος”. Χρηστή διοίκηση, που αυτονόητα περιλαμβάνει την νοικοκυροσύνη, την συνέπεια, την εντιμότητα, την διαφάνεια. Μπορεί για τα στελέχη και τους συμβούλους των Μεγάλων Εταιριών καθιερωμένες εκφράσεις όπως “Walk-the-talk” και “Top Management Commitment” να έχουν νόημα. Αν όμως επιδιώξουμε την καθετοποίηση του ESG, είναι σίγουρο πως με τέτεοιες εκφράσεις οι ΜΜΕ ούτε θα κινητοποιηθούν ούτε θα στρατευθούν.

Πιστεύω, πως δεν θα έχουν άδικό, αφού δεν θα έχουμε κάνει προσπάθεια να μιλήσουμε στην “γλώσσα τους”. Επικοινωνιακό αλλά και απόλυτα ουσιαστικό λάθος μας.

Παλαιότερα, είχαμε μια λέξη απόλυτα καθοριστική για την συμπεριφορά μας, τα έργα και τις ημέρες μας, το ΜΕΡΑΚΙ. Αγαπώ αυτό που κάνω, το κάνω καλά, το κάνω υπεύθυνα, το κάνω προς όφελος όλων! Είμαι περήφανος γι αυτό που κάνω, γι αυτό που παραδίδω & προσφέρω με συνέπεια και υπευθυνότητα στους άλλους! Και δεν περιμένω ως αντανοιβή τον “ουρανό με τ’ άστρα”!

Χάθηκε το μεράκι και φυσικά χρειαζόμαστε και ®mark & CSR & ESG & ISO. Mάλλον κανείς δεν εμπιστεύεται κανέναν, διότι μάλλον η “αυτοδέσμευση” είναι πλέον στα αζήτητα. Τουλάχιστον, ας ορίσουμε με σαφή τρόπο τους όρους του κάθε “παιγνιδιού”, για να μην λέμε Α και εννοούμε Β ή και Ω ακόμη!

Ελπίζω και εύχομαι να αρχίσει ένας παραγωγικός διάλογος και προβληματισμός στο οικοσύστημα του ESG, με στόχο την αποσφήνιση όρων και την ανάδειξηκαθιέρωση ορισμών κοινής αποδοχής. Αυτή θα είναι η αφετηρία για την καθετοποίηση του ESG. Θα είνα προς όφελος ΟΛΩΝ.