Οι αρνητές του ESG

Οι αρνητές, και υπάρχουν πολλοί, αντιτίθενται στο κίνημα ESG για διάφορους λόγους. O πρώτος κύριος λόγος είναι οι ιδεολογικές αντιρρήσεις σχετικά με τις αξιολογήσεις και ο δεύτερος κύριος λόγος είναι οι πρακτικές ανησυχίες.

Πιο αναλυτικά, οι πρώτες ανησυχίες συνοψίζονται σε αυτό το αχανές σύστημα μέτρησης και στο καταιγισμό επικοινωνιακών κόλπων για οικολογικές στρατηγικές που καταληγούν να είναι άλλο ένα «πράσινο ξέπλυμα».

Για ορισμένους, η βιομηχανία μετρήσεων ESG, η οποία ξεπέρασε το 1 δισεκατομμύριο δολάρια σε έσοδα το 2021, μοιάζει πολύ με τη βιομηχανία που βαθμολογούσε τίτλους με υποθήκη στις αρχές της δεκαετίας του 2000, όταν οι υποτιθέμενα αδιάφοροι οίκοι αξιολόγησης ομολόγων (Moody's, Fitch και S&P) προσλήφθηκαν από τις τράπεζες της Wall Street για να βαθμολογήσουν τις προσφορές τους σε τίτλους με υποθήκη. Σχεδόν όλες οι προσφορές κατέληξαν με αξιολογήσεις ΑΑΑ+, προκαλώντας μια χρηματοπιστωτική κρίση όταν πολλές αποδείχθηκαν σκουπίδια. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι παραλληλισμοί έχουν ανησυχήσει τις ρυθμιστικές αρχές. Το επόμενο έτος, η προσοχή των ρυθμιστικών αρχών θα επικεντρωθεί πέρα από τους ψευδείς ισχυρισμούς των χρηματοπιστωτικών εταιρειών που προωθούν κεφάλαια αμφίβολης οικολογικότητας σε εταιρείες που ακολουθούν αμφίβολες εκστρατείες μάρκετινγκ σε προσπάθειες να ξεπλύνουν τα εμπορικά τους σήματα.

Ο ανεξάρτητος αναλυτής της Wall Street, πολέμιος του ESG και συγγραφέας, Stephen Soukup, στο βιβλίο του «The Dictatorship of Woke Capital» περιγράφει τις ανησυχίες τους σχετικά με το ESG και θεωρεί έναν από τους μεγαλύτερους κινδύνους του ESG τη σύγχυση σχετικά με τις αξιολογήσεις. Υποστηρίζει ότι οι αξιολογήσεις είναι ασυνεπείς, συχνά αντιφατικές και ότι μπορούν να χειραγωγηθούν για σκοπούς άλλους από την προώθηση των στόχων των μετόχων. Στο υποστηρίζει επίσης ότι το ESG μπορεί να σημαίνει οτιδήποτε θέλετε να σημαίνει ή, αντίθετα, μπορεί να εφαρμοστεί επιλεκτικά για προσωπικούς, πολιτικούς ή πολιτιστικούς λόγους.

Ο Soukup θέτει επίσης το θέμα του Elon Musk και της Tesla, η οποία, όπως είπε, θα φαινόταν στους περισσότερους ξένους να είναι μια επένδυση ESG, μια εταιρεία που βρίσκεται στην αιχμή του δόρατος προσπαθώντας να εξαλείψει την ανάγκη για τον κινητήρα εσωτερικής καύσης. Υποστήριξε, ωστόσο, ότι οι αξιολογήσεις ESG της Tesla είναι ασυνεπείς και συχνά αρνητικές, όχι λόγω των επιχειρηματικών πρακτικών της, αλλά λόγω των πρακτικών υποβολής εκθέσεων, τις οποίες πολλές υπηρεσίες αξιολόγησης θεωρούν ανεπαρκείς.

Αναφορικά με τις πρακτικές ανησυχίες, υπάρχει ένα στρατόπεδο αρνητών, οι φετιχιστές Hayek-Friedman-Greenspan, γνωστοί και ως Σχολή του Σικάγο στους οικονομικούς κύκλους. Ενώ έχουν φθίνουσα επιρροή στην πολιτική, αυτοί οι καθαρολόγοι της αγοράς παραμένουν ισχυρή δύναμη στο Λονδίνο και στη Wall Street, καθώς και στην πολιτική δεξιά.

«Για το μεγαλύτερο μέρος του αιώνα, η Αριστερά διεξάγει μια αργή, μεθοδική μάχη για τον έλεγχο των θεσμών του Δυτικού Πολιτισμού», γράφει ο Stephen R. Soukup, συγγραφέας του The Dictatorship of Woke Capital και σκληρός επικριτής του κινήματος ESG. «Κατά τη διάρκεια του μεγαλύτερου μέρους εκείνου του χρόνου, οι επιχειρήσεις -και ειδικότερα οι αμερικανικές μεγάλες επιχειρήσεις- παρέμειναν η τελευταία αμφισβήτηση για όσους πίστευαν στους ελεύθερους ανθρώπους, στις ελεύθερες αγορές και στην κρισιμότητα της ιδιωτικής ιδιοκτησίας. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, ωστόσο, αυτό έχει αλλάξει και η Αριστερά έχει προχωρήσει στη μακρά πορεία της στον τελευταίο εναπομείναν μη αριστερό θεσμό».

Σε ένα επίπεδο, τα παιδιά του Chicago School έχουν δίκιο, σύμφωνα με τον Michael Moran, επικεφαλής αγορών και επικεφαλής κινδύνου και βιωσιμότητας της Microshare και λέκτορα στο Πανεπιστήμιο του Ντένβερ. Η ρητορική του κινήματος ESG, το οποίο μοιράζεται μια εύθραυστη δυσανεξία στη διαφωνία με το ευρύτερο κίνημα "woke", έχει μια έντονη αίσθηση του "drink the Kool-Aid".

Πολλές δυτικές επιχειρήσεις, για παράδειγμα, διαπιστώνουν ότι μετά την έκρηξη της παγκοσμιοποίησης στα τέλη του 20ού αιώνα, η Κίνα δεν είναι μόνο μια μεταποιητική βάση, αλλά και μια ολοένα και πιο σημαντική αγορά για τα αγαθά και τις υπηρεσίες τους – κάτι που μερικές φορές μπορεί να προκαλέσει προβλήματα όσον αφορά τα δυτικά πρότυπα.

Το 2021, η Nike βρέθηκε στο στόχαστρο τόσο των ομάδων ανθρωπίνων δικαιωμάτων όσο και των αναλυτών του ESG που επικεντρώθηκαν στην υποτιθέμενη ύπαρξη εργασίας σκλάβων, παιδικής εργασίας και άλλων καταχρήσεων στην αλυσίδα εφοδιασμού της. Η Nike λέει ότι έχει κάνει ό,τι μπορεί για να διασφαλίσει ότι είναι απαλλαγμένη από τέτοιες καταχρήσεις. Μεγάλο μέρος της διαμάχης επικεντρώθηκε στην εργασία σκλάβων στην περιοχή Xinjiang της Κίνας, μια βαμβακοπαραγωγική περιοχή όπου το καθεστώς του Πεκίνου έχει εγκλωβίσει περισσότερους από ένα εκατομμύριο Ουιγούρους σε μια εκτεταμένη  καταναγκαστική εργασία.

Για τη Nike, αυτός ο έλεγχος έθεσε ένα τεράστιο δίλημμα: η Κίνα δεν αποτελεί απλώς μέρος της αλυσίδας εφοδιασμού της, αλλά και το μέρος όπου η εταιρεία πραγματοποιεί πάνω από το 20% των παγκόσμιων εσόδων της. Ο CEO της Nike, John Donohoe, θέλοντας να αντιμετωπίσει και να απορρίψει τις κατηγορίες για τη δουλεμπορική εργασία στην Xinjiang χωρίς να εξοργίσει την Κίνα, δεν κατάφερε τίποτα από τα δύο κατά τη διάρκεια της κλήσης για τα κέρδη του τέταρτου τριμήνου της εταιρείας. Η Nike είναι «μια μάρκα που είναι από την Κίνα και για την Κίνα», είπε, μεταξύ άλλων. Αυτό προκάλεσε την έντονη αντίδραση ακτιβιστών, αλλά και του τότε αντιπροέδρου των ΗΠΑ Μάικ Πενς, ο οποίος κατηγόρησε τη Nike ότι "υποκλίνεται" στο Πεκίνο και βάζει τα κέρδη πάνω από τις αμερικανικές αξίες.

Το περιστατικό της Nike είναι επίσης μια έγκαιρη υπενθύμιση ότι το ESG δεν είναι συνώνυμο του αντίκτυπου στο κλίμα, το οποίο αποτελεί μόνο ένα μέρος αυτού που επιδιώκουν να μετρήσουν οι αξιολογήσεις ESG. Οι κοινωνικές συνιστώσες και οι συνιστώσες διακυβέρνησης επιδιώκουν να μετρήσουν την εταιρική συμπεριφορά σε θέματα όπως τα πρότυπα εργασίας, οι πολιτικές υγείας και ασφάλειας, η ποικιλομορφία των φύλων και η φυλετική ποικιλομορφία, η εισοδηματική ανισότητα και η διαφανής διακυβέρνηση.