Ένα οραματικό έργο για το Οροπέδιο Λασιθίου, η αναβίωση των παραδοσιακών ανεμόμυλων νέας τεχνολογίας, που το 2019 είχε αποτυπωθεί ως στρατηγικός στόχος, λαμβάνει το δρόμο να γίνει πράξη με την τοποθέτηση του πρώτου ενεργειακού ανεμόμυλου.
.
Ο δήμαρχος Οροπεδίου Λασιθίου, Γιάννης Στεφανάκης, εξέφρασε την ικανοποίησή του για την σημαντική αυτή εξέλιξη και ευχαρίστησε τον περιφερειάρχη Κρήτης, Σταύρο Αρναουτάκη, καθώς και τον πρύτανη του ΕΛΜΕΠΑ, αλλά και την ομάδα των ερευνητών, για τη σημαντική συμβολή τους στο εγχείρημα. «Αφουγκραζόμαστε, καινοτομούμε, σχεδιάζουμε, δημιουργούμε και κάνουμε το κοινό μας όραμα πραγματικότητα σε όλους τους τομείς και για όλους. Με σιγουριά και προοπτική, προχωράμε, σταθερά και αναπτυξιακά, μόνο μπροστά» τόνισε στη δήλωσή του ο κ. Στεφανάκης.
Το εγχείρημα στηρίζεται στην πρόταση που έκανε η δημοτική αρχή προς το ΕΛΜΕΠΑ για την δημιουργία ενός ανεμόμυλου, που οπτικά θα είναι πιστό αντίγραφο του παραδοσιακού (με σεβασμό και στα χνάρια του Σπιρτοκούτη (Εμμ. Παπαδάκη), του Μαρκοστεφανή, του σύγχρονου Γιώργου Χατζάκη και των παγκόσμια πρωτοπόρων Λασιθιωτών μαστόρων) ο οποίος θα παράγει ηλεκτρική ενέργεια, με απώτερο μάλιστα στόχο την τοποθέτηση σε όλο το εύρος του Οροπεδίου τέτοιων ανεμόμυλων, οι οποίοι θα εξασφαλίσουν ενεργειακή αυτονομία και δωρεάν ρεύμα για τον κάθε πολίτη του Οροπεδίου Λασιθίου.
Μετά από αναγκαία 4ετή έρευνα στο Πανεπιστήμιο, ανάπτυξη και δοκιμές που πραγματοποιήθηκαν στον πειραματικό ενεργειακό ανεμόμυλο στους χώρους του εργαστηρίου Αιολικής Ενέργειας και Σύνθεσης Ενεργειακών Συστημάτων του Μεσογειακού Πανεπιστημίου Κρήτης, από την εργαστηριακή και ερευνητική ομάδα του καθηγητή Δημήτρη Χριστάκη, με την αρωγή του πρύτανη Καθηγητή Νίκου Κατσαράκη και την χρηματοδότηση του δήμου Οροπεδίου Λασιθίου και της Περιφέρειας Κρήτης, εγκαταστάθηκε ο πρώτος ενεργειακός ανεμόμυλος στο Οροπέδιο Λασιθίου.
Η θέση του βρίσκεται στην είσοδο του Οροπεδίου Λασιθίου στην κοιλάδα της Καρδαμούτσας (Κοινότητας Λαγού) αποτελώντας σημείο αναφοράς για όλους, όπως υποδείχθηκε και από την εργαστηριακή - ερευνητική ομάδα, για να παρακολουθείται ο ανεμόμυλος για εξαγωγή δεδομένων πλέον στο ίδιο το περιβάλλον και τις ιδιαίτερες συνθήκες του Λασιθίου. Οι Λασιθιώτες και οι επισκέπτες, μπορούν να δουν από κοντά τον 1ο σύγχρονο ανεμόμυλο να «αλέθει», με τις αναμνήσεις να ζωντανεύουν. Ενώ ακολουθούν οι εγκαταστάσεις και των υπολοίπων ενεργειακών ανεμόμυλων περιφερειακά και σε κομβικές θέσεις όλων των χωριών του Οροπεδίου Λασιθίου, το αμέσως επόμενο διάστημα.
Η εγκατάσταση και η χρήση του ενεργειακού παραδοσιακού ανεμόμυλου αποτελεί μια διεθνή καινοτόμα εφαρμογή και αναμένεται στο άμεσο μέλλον τα οφέλη να λειτουργήσουν πολλαπλασιαστικά, καθώς στόχος είναι η παροχή ρεύματος, τόσο στους κατοίκους, όσο και στους ετεροδημότες, μέσω διαδικασιών Net Metering 4All, ενώ παράλληλα αναβαθμίζεται το τουριστικό προϊόν του τόπου, προσφέροντας ένα υπερθέαμα αντίστοιχο των παραδοσιακών αντλητικών ανεμομύλων, με την προσθήκη αυτόνομου φωτισμού στον κάθε μύλο, ώστε να επιμηκυνθεί ο χρόνος διαμονής αλλά και οι διανυκτερεύσεις, με πολλαπλάσια αναπτυξιακά οφέλη στην περιοχή.
Παράλληλα η δημοτική αρχή, σε συνέχεια του οράματος, πρότεινε στην ομάδα έρευνας την μετατροπή της κάμερας ασφαλείας του συστήματος σε υπέρυθρη, ώστε να απεικονίζεται σε πραγματικό χρόνο η θερμοκρασία και η υγρασία του εδάφους σε κάθε ξεχωριστή ιδιοκτησία, και να ειδοποιείται άμεσα ο παραγωγός για τις ανάγκες άρδευσης λίπανσης κλπ, της καλλιέργειάς του.
Το κόστος ανέγερσης των νέων παραδοσιακών ανεμόμυλων για παραγωγή ρεύματος στην πλήρη εξέλιξή τους, σχεδιάζεται να καλυφθεί από προγράμματα ειδικής χρηματοδότησης για την περιοχή μας, αλλά και για τον κάθε Λασιθιώτη ξεχωριστά, ενώ παράλληλα, μέσα από την βιωσιμότητα, προβλέπεται και η αποκατάσταση μέρους και των παλαιών αντλητικών ανεμόμυλων .
Η εγκατάσταση και η χρήση του ενεργειακού παραδοσιακού ανεμόμυλου αποτελεί μια διεθνή καινοτόμα εφαρμογή.