Tο τρίπτυχο του ESG (Environmental, Social and Governance) ήρθε για να μείνει καθώς επηρεάζει ολοένα και περισσότερο την «αξία» μιας επιχείρησης. Πλέον οι ενέργειες μίας επιχείρησης προς το Περιβάλλον, η στάση της προς την Κοινωνία, και η Εταιρική Διακυβέρνηση που εφαρμόζει παίζουν σημαντικό ρόλο στην εικόνα της, τόσο προς τους καταναλωτές όσο και προς τους επενδυτές.
.
Σύμφωνα με την ετήσια έρευνα που διεξήγαγε για έβδομη χρονιά το Κέντρο Αειφορίας – CSE, σε περισσότερες από 200 εταιρείες FT 500 σε ΗΠΑ, Καναδά και Ευρώπη, οι εταιρείες με σαφώς καθορισμένες στρατηγικές, πρακτικές και φιλόδοξους στόχους ESG είναι σε καλύτερη θέση να αντιμετωπίσουν τους κινδύνους ESG, ενώ ο στρατηγικός προσανατολισμός αυτός όχι μόνο μετριάζει το λειτουργικό κόστος, αλλά ενισχύει και την ανθεκτικότητα των εταιρειών έναντι των ανταγωνιστών τους.
Τι είναι το ESG;
Ο όρος «ESG» είναι το ακρωνύμιο για τις λέξεις Περιβάλλον, Κοινωνία και Εταιρική Διακυβέρνηση (Environment, Social, Governance) και αναφέρεται σε θέματα αφορούν αυτούς τους τρεις πυλώνες, τα οποία μπορούν να επηρεάσουν την ικανότητα μιας εταιρείας να παράγει μακροπρόθεσμα αξία και να είναι βιώσιμη στο μέλλον. Στο πιο βασικό του επίπεδο, το ESG αφορά στην ενσωμάτωση μη χρηματοοικονομικών δεδομένων στην επιχειρηματική στρατηγική και τη λήψη αποφάσεων, προκειμένου να μειωθούν οι κίνδυνοι, να εντοπιστούν ευκαιρίες καθώς και να αυξηθεί η διαφάνεια. Αυτοί οι μη χρηματοοικονομικοί δείκτες καλύπτουν ένα φάσμα επιχειρηματικών πτυχών που οι οικονομικές αναλύσεις μπορεί να μην λαμβάνουν παραδοσιακά υπόψη, αλλά συχνά έχουν οικονομική σημασία για τις επιχειρήσεις, καθώς η μη μέτρηση των ESG δεικτών και η μη βελτίωσή τους θα μπορούσε να οδηγήσει σε σημαντικές οικονομικές ζημίες.
Το ακρωνύμιο ESG επινοήθηκε στα μέσα της δεκαετίας του 2000 σε μια έκθεση, με τίτλο «Who Cares Wins». Σε αυτήν, ο εμπειρογνώμονας επενδύσεων αντίκτυπου, Ivo Knoepfel, υποστήριξε ότι οι παράγοντες ESG στη χρηματοοικονομική ανάλυση θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στις κεφαλαιαγορές, καθώς βοηθούν στον εντοπισμό κινδύνων, επηρεάζουν την αξιολόγηση μιας επιχείρησης και οδηγούν σε θετική κοινωνική αλλαγή. Η έκθεση ήρθε αφότου ο πρώην Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Κόφι Ανάν κάλεσε πάνω από 50 διευθύνοντες συμβούλους να συμμετάσχουν σε μια κοινή πρωτοβουλία στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Συμφώνου των Ηνωμένων Εθνών, με την υποστήριξη των Διεθνών Χρηματοπιστωτικών Εταιρειών (IFC) και της ελβετικής κυβέρνησης, για να βρουν τρόπους ώστε ο χρηματοπιστωτικός κλάδος να ενσωματώσει το περιβάλλον, την κοινωνία και τη διακυβέρνηση στις κεφαλαιαγορές. Ο στόχος ήταν να ποσοτικοποιηθεί ο κοινωνικός αντίκτυπος, ανοίγοντας το δρόμο για υπεύθυνες επενδύσεις.
Ποιες επιχειρήσεις αφορά;
Οι επιχειρήσεις που ενσωματώνουν τα ESG κριτήρια στη στρατηγική τους γίνονται πιο «ελκυστικές» για το επενδυτικό κοινό ενώ απολαμβάνουν ευνοϊκότερους όρους χρηματοδότησης από τις τράπεζες. Αυτό σημαίνει ότι το ESG δεν αφορά μόνο τις μεγάλες εταιρείες, αλλά κάθε επιχείρηση ανεξαρτήτως μεγέθους, εισηγμένες ή μη εισηγμένες στο Χρηματιστήριο καθώς και τον Δημόσιο τομέα. Πέρα όμως από «nice to have», το ESG πλέον έχει περάσει στο «must have» καθώς όλες οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να συμμορφωθούν, μέσα σε μία δεδομένη χρονική περίοδο (σταδιακά έως το 2026), ώστε η λειτουργία και οι επενδύσεις τους να στηρίζουν το Green Deal και να ευθυγραμμίζονται με τα ESG κριτήρια.
Συγκεκριμένα, υποχρεωτική υποβολή μη χρηματοοικονομικής πληροφόρησης σύμφωνα με τα κριτήρια ESG από φέτος έχουν μεγάλες εισηγμένες, οι υπόλοιπες μεγάλες εταιρείες με πάνω από 500 εργαζόμενους. Από το 2025 θα υποχρεούνται όσες επιχειρήσεις καλύπτουν 2 από τα εξής 3 στοιχεία: ενεργητικό > 20 εκατ. ευρώ, κύκλος εργασιών > 40 εκατ. ευρώ, εργαζόμενοι > 250 (με στοιχεία του 2024). Από το 2026 θα υποχρεούνται οι μεσαίες επιχειρήσεις με ενεργητικό > 20.000.000 ευρώ και κύκλο εργασιών > 40.00.000.000 ευρώ με 250 εργαζόμενους και οι μικρές επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών > 8.000.000 ευρώ, ενεργητικό 4.000.000 ευρώ και 50 εργαζόμενους.
Τι συμβαίνει στην Ελλάδα; Οι ελληνικές επιχειρήσεις στρέφονται όλο και περισσότερο προς το ESG και αυτό διαφαίνεται από την αύξηση του αριθμού των επιχειρήσεων που ακολουθούν τη διαδικασία υποβολής ESG δεδομένων και δημοσιεύουν Εκθέσεις Βιωσιμότητας. Κάτι ακόμα που επιβεβαιώνει την πρόοδο των ελληνικών επιχειρήσεων ως προς το ESG είναι η αυξητική τάση εισαγωγής στον δείκτη ATHEX ESG του Χρηματιστηρίου Αθηνών. Ενώ τον Ιούλιο του 2021 μόλις 35 εταιρείες συνέθεταν τον δείκτη ATHEX ESG, σήμερα είναι 60.
Ποιοι είναι οι 17 στόχοι SDGs;
Το 2015, η «Ατζέντα 2030» που υιοθέτησαν οι χώρες μέλη του ΟΗΕ για Aειφόρο Aνάπτυξη κατέγραφε 17 Στρατηγικούς Στόχους Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (UN SDGs) και του παγκόσμιου σύμφωνου των Ηνωμένων Εθνών (UN Global Compact), οι οποίοι αναλύονταν σε 169 «σχέδια». Σκοπός, η οικοδόμηση ενός καλύτερου και πιο βιώσιμου μέλλοντος για όλους με χρονικό ορίζοντα επίτευξης από κυβερνήσεις και εταιρείες μέχρι το 2030. Σε αυτούς τους 17 στόχους η ΕΕ πρόσθεσε επιπλέον στόχους, με τον σπουδαιότερο να είναι να φτάσουμε σε κλιματικά ουδέτερη οικονομία (με μηδέν εκπομπές αερίων) μέχρι το 2050. Ο στόχος αυτός εντάσσεται στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (Green Deal).
Αναλυτικά, οι 17 στόχοι του ΟΗΕ:
1. Μηδενική φτώχεια
2. Μηδενική πείνα
3. Καλή υγεία και ευημερία
4. Ποιοτική εκπαίδευση
5.Ισότητα των φύλων
6. Καθαρό νερό και αποχέτευση
7. Φτηνή και καθαρή ενέργεια
8. Αξιοπρεπής εργασία και οικονομική ανάπτυξη
9. Βιομηχανία, καινοτομία και υποδομές
10. Λιγότερες ανισότητες
11. Βιώσιμες πόλεις και κοινότητες
12. Υπεύθυνη κατανάλωση και παραγωγή
13. Δράση για το κλίμα
14. Ζωή στο νερό
15. Ζωή στη στεριά
16. Ειρήνη, δικαιοσύνη και ισχυροί θεσμοί
17. Συνεργασία για τους στόχους
Αξίζει να σημειωθεί πως ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, στο προοίμιο της έκθεσης αποτίμησης αυτών των στόχων του 2023 προειδοποίησε ότι οι στόχοι που έθεσε ο κόσμος για να βελτιώσει το μέλλον της ανθρωπότητας κινδυνεύουν να μην επιτευχθούν ποτέ, ζητώντας να εφαρμοστεί κατεπειγόντως ένα «σχέδιο διάσωσης» ώστε κανείς να μην αφεθεί στην τύχη του.
Πηγή: Βήμα
