Χθες η Επιτροπή εγκαινίασε τη δέσμευση υπέρ της βιώσιμης κατανάλωσης, με την οποία οι επιχειρήσεις παροτρύνονται να στηρίξουν τους καταναλωτές στην αναζήτησή τους για πιο βιώσιμα προϊόντα και υπηρεσίες.
Τον Ιανουάριο του 2021, η Επιτροπή ξεκίνησε την πιλοτική φάση Green Consumption Pledge. Στη διάρκεια του πιλοτικού αυτού έργου, οι επιχειρήσεις κλήθηκαν να μετρήσουν το αποτύπωμα άνθρακά τους και να το μειώσουν.
Στην πιλοτική φάση συμμετείχαν 11 επιχειρήσεις [Ceconomy, Colruyt, Decathlon, Engie, Erste Group, H&M Group, L'Oréal, LEGO, Philips, Renwed και Vėjo projektai (Dancer bus)]. Στη δεύτερη και τελευταία φάση, οι εταιρείες δεσμεύονται να κάνουν ένα ακόμη βήμα και να αυξήσουν την «κυκλικότητα» των δραστηριοτήτων τους (π.χ. χρησιμοποιώντας περισσότερα ανακυκλωμένα ή προερχόμενα από βιώσιμες πηγές υλικά, παράγοντας λιγότερα απορρίμματα, καταναλώνοντας λιγότερη ενέργεια) και/ή να σεβαστούν την κοινωνική βιωσιμότητα σε όλο το μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού (π.χ. καταχώριση προϊόντων με αναγνωρισμένα σήματα).
Ο Επίτροπος Δικαιοσύνης κ. Ντιντιέ Ρεντέρς δήλωσε σχετικά: «Η δέσμευση αυτή αναδεικνύει τον σημαντικό ρόλο που μπορούν να παίξουν οι επιχειρήσεις προχωρώντας πέραν των απαιτήσεων του νόμου και προσφέροντας στους καταναλωτές οικολογικότερες επιλογές. Παροτρύνω τις επιχειρήσεις να προσυπογράψουν, σήμερα κιόλας, τη δέσμευση αυτή».
Η δέσμευση για βιώσιμη κατανάλωση ξεκίνησε στο πλαίσιο της φετινής Ευρωπαϊκής Συνόδου Κορυφής των Καταναλωτών, την οποία εγκαινίασε ο Επίτροπος κ. Ρεντέρς με ομιλία του χθες το πρωί. Στη Σύνοδο, πάνω από 800 συμμετέχοντες από όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ συζητούν τις προτεραιότητες για το προσεχές έτος και τα επόμενα βήματα στο πλαίσιο του νέου θεματολογίου για τους καταναλωτές.
Η Επιτροπή καλεί τις εταιρείες να αναλάβουν εθελοντική δέσμευση για την υποστήριξη της βιώσιμης κατανάλωσης, πέραν των όσων απαιτούνται από τη νομοθεσία.
Η πρωτοβουλία αυτή αποτελεί μέρος του Νέου Καταναλωτικού Θεματολογίου. Μια πιλοτική εφαρμογή ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2021 και αρκετές εταιρείες (συμπεριλαμβανομένων μικρών επιχειρήσεων) έχουν ήδη αναλάβει τη δέσμευση.
Αναλαμβάνοντας τη δέσμευση, η εταιρεία δεσμεύεται να τηρήσει το πρώτο σημείο και τουλάχιστον ένα από τα υπόλοιπα:
- να προσδιορίσει το αποτύπωμα άνθρακα και να το μειώσετε θέτοντας στόχους που μπορούν να μετρηθούν και να ελεγχθούν τα επόμενα χρόνια
- να προσδιορίσει το περιβαλλοντικό σας αποτύπωμα (το οποίο σχετίζεται με άλλους περιβαλλοντικούς δείκτες, όπως οι επιπτώσεις που σχετίζονται με το νερό, τον αέρα, τους πόρους, τη χρήση γης και την τοξικότητα) και να το μειώσετε
- να αυξήσει την "κυκλικότητα" στις δραστηριότητές σας (π. χ. να χρησιμοποιείτε περισσότερα ανακυκλωμένα υλικά ή υλικά που προέρχονται από βιώσιμες πηγές, να παράγετε λιγότερα απόβλητα, να μειώνετε την κατανάλωση ενέργειας στις διαδικασίες παραγωγής)
- να σέβεται την κοινωνική βιωσιμότητα σε όλη την αλυσίδα εφοδιασμού της εταιρείας σας (π. χ. να περιγράφετε τις εσωτερικές διαδικασίες που διασφαλίζουν τη βιώσιμη παραγωγή, να καταχωρίζετε τα προϊόντα σας με αναγνωρισμένα σήματα)
Ποιες εταιρείες μπορούν να αναλάβουν τη δέσμευση
Εταιρείες όλων των μεγεθών που κατασκευάζουν μη διατροφικά προϊόντα ή παρέχουν υπηρεσίες (συμπεριλαμβανομένων των λιανοπωλητών), οι οποίες πρέπει είτε να έχουν έδρα στην Ε.Ε. είτε να μπορούν να αποδείξουν σημαντική δραστηριότητα στην Ε.E. Για να λάβουν μέρος οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει μέχρι τον Φεβρουάριο του 2024 να υποβάλουν αίτηση στο πλαίσιο της δέσμευσης για βιώσιμη κατανάλωση ή να υποβάλουν αίτηση στο πλαίσιο της δέσμευσης για πράσινη κατανάλωση, χρησιμοποιώντας το ακόλουθο έγγραφο εργασίας και αποστέλλοντας την αίτησή τους στη διεύθυνση JUST-GREEN-PLEDGE@ec.europa.eu Η Επιτροπή επανεξετάζει τακτικά τις υποβληθείσες αιτήσεις και θα επικοινωνήσει με τις επιλέξιμες εταιρείες για να οριστικοποιήσει τη δέσμευσή τους. Οι δεσμεύσεις που είναι σύμφωνες με τη φιλοδοξία αυτής της πρωτοβουλίας δημοσιεύονται στη συνέχεια.
Άλλα θέματα που αφορούν τους καταναλωτές
Εκτός όμως από τη βιώσιμη κατανάλωση, στην ατζέντα της Κομισιόν το θεματολόγιο για τους καταναλωτές εστιάζει και σε άλλους τομείς όπως είναι ο ψηφιακός μετασχηματισμός. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός αλλάζει ριζικά τη ζωή των καταναλωτών, προσφέροντάς τους νέες ευκαιρίες, αλλά και θέτοντάς τους ενώπιον προκλήσεων. Στόχος της Επιτροπής είναι να αντιμετωπίσει τις διαδικτυακές εμπορικές πρακτικές που παραβλέπουν το δικαίωμα των καταναλωτών να κάνουν συνειδητή επιλογή, καταχρώνται τις συμπεριφορικές προκαταλήψεις τους ή στρεβλώνουν τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, όπως τα σκοτεινά μοτίβα και η κρυφή διαφήμιση. Επιπλέον, τα συμφέροντα των καταναλωτών πρέπει να λαμβάνονται δεόντως υπόψη κατά τη θέσπιση κανόνων που διέπουν την ψηφιακή οικονομία και τις απαιτήσεις για την Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ).
Η Επιτροπή δίνει έμφαση και στις ειδικές ανάγκες ορισμένων ομάδων καταναλωτών. Ορισμένες ομάδες καταναλωτών σε ορισμένες καταστάσεις μπορεί να είναι ιδιαίτερα ευάλωτες και να χρειάζονται ειδικές εγγυήσεις, όπως για παράδειγμα τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι ή τα άτομα με αναπηρία. Η Επιτροπή εξετάζει τις απαιτήσεις για πρότυπα προϊόντων παιδικής φροντίδας.Όσον αφορά τα άτομα με οικονομικές αδυναμίες, που επιδεινώθηκαν από την κρίση COVID-19, η Επιτροπή θα αυξήσει τη χρηματοδότηση για τη βελτίωση των συμβουλών για το χρέος στα κράτη μέλη. Η Επιτροπή θα στηρίξει επίσης πρωτοβουλίες που παρέχουν τοπικές συμβουλές σχετικά με τον τρόπο πρόσβασης σε πληροφορίες - διαδικτυακά και μη διαδικτυακά.
Η Επιτροπή επιδιώκει να διασφαλίσει ότι τα βιώσιμα προϊόντα είναι διαθέσιμα στους καταναλωτές στην αγορά της ΕΕ και ότι οι καταναλωτές έχουν καλύτερη πληροφόρηση ώστε να μπορούν να κάνουν συνειδητές επιλογές.