Η νέα έκθεση RSM Board Diversity Survey 2025, η οποία εξετάζει τη σύνθεση των Διοικητικών Συμβουλίων 140 εισηγμένων εταιριών στο Χρηματιστήριο Αθηνών, καταγράφει μια σαφή πρόοδο ως προς τη συμμετοχή των γυναικών στην εταιρική διακυβέρνηση, με ποσοστά ωστόσο που δεν φτάνουν πάντα τον επιθυμητό στόχο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, το ποσοστό των γυναικών στα ΔΣ ανέρχεται πλέον στο 28%, έναντι 17% το 2021. Η αύξηση αυτή αντανακλά την επίδραση της υφιστάμενης νομοθεσίας για την ποσόστωση (νόμος 4706/2020), η οποία λειτούργησε ως καταλύτης για την ενίσχυση της εκπροσώπησης, αλλά και την γενικότερη αλλαγή της εταιρικής κουλτούρας που επέφερε η εφαρμογή των κριτηρίων ESG.
Το στοιχείο που αποκαλύπτει όμως μια δομική ανισότητα που παραμένει είναι η κατανομή των ανώτατων θέσεων. Από τις 409 ανώτατες θέσεις—όπως Προέδρου, Διευθύνοντος Συμβούλου και Αντιπροέδρου— μόλις 60 καλύπτονται από γυναίκες. Στις 140 εισηγμένες εταιρίες, μόνο 10 έχουν γυναίκα Διευθύνουσα Σύμβουλο, ενώ οι γυναίκες Πρόεδροι είναι μόλις 14. Η εικόνα δείχνει ότι, παρά την προώθηση της συμμετοχής, η πρόσβαση των γυναικών στις κορυφαίες θέσεις παραμένει περιορισμένη.
Αμοιβές: Καλά κρατεί η ψαλίδα μεταξύ ανδρών και γυναικών
Σημαντικές διαφοροποιήσεις καταγράφονται και στο επίπεδο των αμοιβών. Οι άνδρες Διευθύνοντες Σύμβουλοι λαμβάνουν κατά μέσο όρο 607.200 ευρώ ετησίως, ενώ οι γυναίκες CEO 207.236 ευρώ. Το χάσμα είναι σχεδόν τριπλάσιο και επαναλαμβάνεται, σε μικρότερο αλλά εξίσου ανησυχητικό βαθμό, και στις υπόλοιπες ανώτατες θέσεις. Η διαφορά αυτή δεν μπορεί να εξηγηθεί από το είδος του ρόλου ή το μέγεθος των εταιριών και συνιστά ένδειξη υποτίμησης της γυναικείας ηγεσίας.
Σε κλαδικό επίπεδο επίσης παρατηρούνται διαφοροποιήσεις: Τράπεζες, εταιρίες ενέργειας, τηλεπικοινωνιών και τεχνολογίας εμφανίζουν υψηλότερα επίπεδα συμμετοχής και μια πιο ισορροπημένη δυναμική. Αντίθετα, σε πιο παραδοσιακούς ή οικογενειακά δομημένους κλάδους, η εκπροσώπηση παραμένει χαμηλή και η αλλαγή κινείται με βραδύτερους ρυθμούς.
Οι δεξιότητες του μέλλοντος στα ΔΣ
Ένα ακόμη κρίσιμο εύρημα αφορά τις δεξιότητες που εκπροσωπούνται στα ΔΣ. Σε μια περίοδο που η βιωσιμότητα, τα ESG, η τεχνολογία και η στρατηγική για το ανθρώπινο δυναμικό αποτελούν βασικούς άξονες της εταιρικής λειτουργίας, τα ποσοστά εξειδικευμένης γνώσης παραμένουν ιδιαίτερα χαμηλά: μόλις 1% των μελών έχει γνώση ESG, 2% έχει ειδίκευση στο HR και άλλο 2% στην τεχνολογία. Το γεγονός ότι οι γυναίκες είναι λιγότερο παρούσες σε αυτούς τους κρίσιμους τομείς περιορίζει περαιτέρω την επιρροή τους στη στρατηγική των εταιριών.
Η ισότητα των φύλων στην εταιρική διακυβέρνηση δεν αποτελεί μόνο κοινωνικό ζητούμενο. Αποτελεί πλέον θεμελιώδες κριτήριο βιώσιμης και υπεύθυνης επιχειρηματικής λειτουργίας. Παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί, τα δεδομένα καταδεικνύουν ότι η Ελλάδα βρίσκεται ακόμη σε μεταβατικό στάδιο: η συμμόρφωση με την ποσόστωση έχει βελτιώσει τους αριθμούς, αλλά δεν έχει αντιμετωπίσει τις βαθύτερες πολιτισμικές και οργανωτικές ανισότητες.
Ο νέος νόμος για τις ποσοστώσεις
Η εφαρμογή του νέου νόμου 5178/2025, που αυξάνει το ελάχιστο ποσοστό γυναικών στα ΔΣ μεγάλων εισηγμένων στο 33% από το 2026, θα ενισχύσει την πίεση για περαιτέρω προσαρμογή. Όμως ο πραγματικός μετασχηματισμός δεν μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω κανονιστικών παρεμβάσεων. Απαιτείται συνειδητή στρατηγική ενίσχυσης της γυναικείας παρουσίας στις θέσεις ευθύνης, διαφάνεια στα συστήματα αμοιβών και ενεργός επένδυση στις δεξιότητες που θα διαμορφώσουν την επόμενη ημέρα της εταιρικής διακυβέρνησης.
Το ποσοστό γυναικών έχει αυξηθεί στο 28%, και αναμένεται να φθάσει στο 33% το 2026 με την εφαρμογή του νέου νόμου.