Σ. Σταθόπουλος: «Δίνουμε έμπρακτο περιεχόμενο στην εθνική προσπάθεια για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης»

Εν μέσω μίας εποχής που η μία κρίση διαδέχεται την άλλη και με την κλιματική κρίση να δείχνει το σκληρό της πρόσωπο, ο ρόλος του Πράσινου Ταμείου παίρνει ζωτικό χαρακτήρα. 

Ο σκοπός του Πράσινου Ταμείου είναι η ενίσχυση της ανάπτυξης μέσω της προστασίας του περιβάλλοντος με την διαχειριστική, οικονομική, τεχνική και χρηματοπιστωτική υποστήριξη προγραμμάτων, μέτρων, παρεμβάσεων και ενεργειών που αποβλέπουν στην ανάδειξη και αποκατάσταση του περιβάλλοντος, η στήριξη της περιβαλλοντικής πολιτικής της χώρας και η εξυπηρέτηση του δημόσιου και κοινωνικού συμφέροντος.

Πιο συγκεκριμένα, το Πράσινο Ταμείο μπορεί να χρηματοδοτεί προγράμματα που καταρτίζονται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ή άλλα Υπουργεία και τους εποπτευόμενους οργανισμούς τους, αποκεντρωμένες γενικές διοικήσεις, οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, νομικά πρόσωπα του ευρύτερου δημοσίου τομέα, όπως αυτός οριοθετείται από τις διατάξεις του άρθρου 1 του ν. 1256/1982, και σωματεία ή άλλης μορφής ενώσεις νομικών και φυσικών προσώπων, τα οποία στοχεύουν σύμφωνα με τους καταστατικούς τους σκοπούς στην προστασία, αναβάθμιση και αποκατάσταση του περιβάλλοντος.

Συναντήσαμε τον Πρόεδρο του Ταμείου, Στάθη Σταθόπουλο, o οποίος μας μίλησε για τον ρόλο του Πράσινου Ταμείου, τις δράσεις που προωθούν αλλά και τα προγράμματα που τρέχουν αυτή την περίοδο καθώς και για τον κλιματικό νόμο που ψηφίστηκε πριν από λίγες ημέρες. 

Κ. Σταθόπουλε, ως Πρόεδρος του Πράσινου Ταμείου, μπορείτε να μας πείτε ποιος είναι ο ρόλος του ταμείου;

Είμαστε ΝΠΔΔ, ένας φορέας του Δημοσίου, δηλαδή, που κατευθύνει τους λεγόμενους «πράσινους» πόρους σε έργα ευρέος περιβαλλοντικού φάσματος. Εκδίδουμε προγράμματα ή προσκλήσεις, με ειδικότερους άξονες ή μέτρα και χρηματοδοτούμε δράσεις ή παρεμβάσεις που αποβλέπουν στην ανάδειξη και αποκατάσταση του περιβάλλοντος και την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Το Πράσινο Ταμείο είναι ουσιαστικά ο επίσημος φορέας υποστήριξης της περιβαλλοντικής πολιτικής της Χώρας και υπάγεται στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Ποιες δράσεις προωθείτε περισσότερο το τελευταίο διάστημα  που χαρακτηρίζεται από έντονες αναταραχές, όπως η ενεργειακή κρίση, η κλιματική κρίση και η πανδημία; 

Από τον Οκτώβριο 2019 έως σήμερα, σε στενή συνεργασία με τους Υπουργούς Περιβάλλοντος, τον κ. Χατζηδάκη αρχικά και τον κ. Σκρέκα στη συνέχεια, με πληρωμές 148 εκ. ευρώ στους δικαιούχους μας, μέσω 40 διαφορετικών προγραμμάτων, προσκλήσεων κλπ. ευρέος περιβαλλοντικού αντικειμένου, πετύχαμε υπερδιπλασιασμό της συνολικής απορρόφησης, με αύξηση 108%, έναντι του Οκτωβρίου 2017-Οκτωβρίου 2019. Ειδικά για τα προγράμματα αστικών αναπλάσεων Δήμων, το 2020 και το 2021 ήταν οι δύο πρώτες χρονιές στην ιστορία του φορέα μας που κατορθώσαμε να απορροφηθεί το 100% του προϋπολογισμού. Η απορρόφηση του μεγαλύτερου προγράμματος (Περιβαλλοντικό Ισοζύγιο) σημείωσε αύξηση κατά 257% σε σχέση με το σημείο εκκίνησης. Οι 4 προσκλήσεις Αστικής Αναζωογόνησης που απευθύνθηκαν και στους 332 Δήμους, χωρίς μεροληψία ή αποκλεισμούς, από τον Δεκέμβριο 2019 εξασφάλισαν χρηματοδοτικό εργαλείο 104,2 εκ. ευρώ και πλέον, για 1000, περίπου, ενταγμένα έργα την τελευταία τριετία- 80, περίπου, από αυτά στους Δήμους του Βόρειου Τομέα Αθήνας. Σημαντικές βελτιώσεις απορρόφησης εμφάνισαν όλα ανεξαιρέτως τα προγράμματά μας, για την προστασία δασών (28%), το Γαλάζιο Ταμείο για την αντιμετώπιση της θαλάσσιας ρύπανσης (120%), τα ευρωπαϊκά έργα LIFE (80% περίπου), ενώ το πρόγραμμα για τους Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών σημείωσε απορρόφηση 100% για πρώτη φορά, επίσης, πριν η σχετική αρμοδιότητα μεταβιβαστεί στον νέο φορέα, τον ΟΦΥΠΕΚΑ.

Επιπλέον, μπήκαμε σε νέα αντικείμενα, όπως η απολιγνιτοποίηση για τη μεταβατική έναρξη του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, του πρώτου ευρωπαϊκού σχεδίου κράτους-μέλους της Ε.Ε. που πρόσφατα εγκρίθηκε, η ηλεκτροκίνηση, η στήριξη της έρευνας στα Πανεπιστήμια, η κλιματική ουδετεροποίηση ή η ψηφιακή καταγραφή κοινόχρηστων χώρων, προκειμένου να ανταποκριθούμε στην πρόκληση της εποχής που είναι η αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, αλλά και η άμεση ανάγκη απανθρακοποίησης της οικονομικής λειτουργίας. 

Μπορείτε να αναφερθείτε στα προγράμματα που τρέχετε αυτή την περίοδο για ΜμΕ;

Για πρώτη φορά στην ιστορία μας, η πρόσκληση ενίσχυσης των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων στις λιγνιτικές περιοχές, Δυτική Μακεδονία και Μεγαλόπολη στην Αρκαδία, ύψους 13 εκ. ευρώ που εκτελούμε με την πολύτιμη βοήθεια του ΕΦΕΠΑΕ έχει στόχο την ουσιαστική ενίσχυση ιδιωτών και όχι των πιο παραδοσιακών μας δικαιούχων, των ΟΤΑ της χώρας δηλαδή. Ενισχύουμε χρηματοδοτικά επενδυτικά σχέδια επιχειρήσεων που έως σήμερα είχαν μεγάλη ή και απόλυτη σύνδεση αντικειμένου με τις λιγνιτικές μονάδες, προκειμένου να έχουν το αναγκαίο εργαλείο στήριξης για νέα επιχειρηματική δράση, είτε στις κατασκευές, είτε στην πληροφορική και στις νέες τεχνολογίες, στη νέα ψηφιακή ημέρα της χώρας κ.α. Πάνω από 80 τέτοια επενδυτικά σχέδια είναι ήδη ενταγμένα, ενώ πριν 10 ημέρες ξεκίνησαν οι σχετικές πληρωμές. 

Ποια η προσωπική σας άποψη για τον κλιματικό νόμο και ποιος ο ρόλος του Ταμείου σε αυτό το νέο πλαίσιο;

Ο πρώτος Εθνικός Κλιματικός Νόμος της Κυβέρνησης Κυριάκου Μητσοτάκη είναι ήδη σε ισχύ. Είναι η απάντηση της χώρας μας στις συνέπειες της κλιματικής κρίσης και ενσωματώνει καλές πρακτικές, αλλά και πρωτοπόρα μέσα αντιμετώπισης. Η χώρα θωρακίζεται απέναντι σε ένα πρόβλημα που δεν είναι ούτε θεωρητικό, ούτε μελλοντικό, αλλά δυστυχώς, όπως απέδειξαν αλλεπάλληλα ακραία πλημμυρικά ή  φαινόμενα πολυήμερων χιονοπτώσεων, οι megafires του περασμένου καλοκαιριού στη Βόρεια Εύβοια, στην Αττική και αλλού είναι- δυστυχώς- δίπλα μας. Ταυτόχρονα, με την έναρξη του φιλόδοξου προγράμματός μας ώστε 100 ελληνικές πόλεις έως το 2030 να είναι κλιματικά ουδέτερες, με ένταξη ήδη των 6 πρώτων (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Καλαμάτα, Τρίκαλα, Ιωάννινα και Κοζάνη), δίνουμε έμπρακτο περιεχόμενο στην προσπάθεια αυτή.

Τέλος μπορείτε να αναφερθείτε στα προγράμματα που τρέχετε για την Αστική Προσβασιμότητα και γενικότερα για τη συμπερίληψη;

Την περασμένη Παρασκευή, μία ακόμα πρόσκληση του Πράσινου Ταμείου, ενδεικτικού προϋπολογισμού άνω των 13 εκ. ευρώ, ολοκληρώθηκε επιτυχώς μέσα σε χρονικό διάστημα 3 εβδομάδων μόλις. Συνολικά, 265 από τους 267 δικαιούχους Δήμους υπέβαλαν εμπρόθεσμα την πρότασή τους, προκειμένου να διασφαλίσουν το αναγκαίο χρηματοδοτικό εργαλείο για την εκπόνηση Σχεδίων Αστικής Προσβασιμότητας (Σ.Α.Π.), μιας πανελλαδικής εμβέλειας μελετητικής τομής ώστε να διευκολυνθούν καθολικά ευαίσθητες ομάδες συμπολιτών μας, ΑΜΕΑ, εμποδιζόμενοι ή πολίτες με κινητικές δυσκολίες στην πρόσβασή τους στις δημόσιες υποδομές. 
Η προσωρινή ένταξη των Δήμων ολοκληρώθηκε ήδη, ενώ τα επιμέρους στοιχεία ανά Περιφέρεια της χώρας έχουν ήδη ανακοινωθεί. Ευχαριστούμε τους Δήμους για την ανταπόκρισή τους σε καθολικό σχεδόν βαθμό και σε αυτήν την πρόσκληση, η οποία ήταν μία ακόμα απόδειξη της αλληλένδετης σχέσης του φορέα μας με την Αυτοδιοίκηση.

Who is who

Ο Στάθης Σταθόπουλος είναι δικηγόρος-μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών. Αποφοίτησε από το Τμήμα Νομικής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Είναι Πρόεδρος του Δ.Σ. του Πράσινου Ταμείου από τον Οκτώβριο 2019. Έχει διατελέσει ειδικός συνεργάτης των Υπουργών Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων (2004-2008), Μεταφορών και Επικοινωνιών (2008-2009), Ανάπτυξης (2009), Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Μεταφορών, Υποδομών και Δικτύων (2012-2013) και Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας (2013-Ιούνιος 2014 και Ιούνιος-Νοέμβριος 2014). Διετέλεσε, επίσης, ανεξάρτητο, μη εκτελεστικό μέλος των Δ.Σ. των εταιριών Αττικό Μετρό Εταιρία Λειτουργίας- Α.Μ.Ε.Λ. (νυν ΣΤΑ.ΣΥ.) (2007-2009), Δ.Ε.Σ.Μ.Η.Ε. (νυν ΔΕΔΔΗΕ) (2009), Ελληνικά Ταχυδρομεία- ΕΛ.ΤΑ. (2013-2015), Κ.Ε.Κ.-ΕΛ.ΤΑ. (2014-2016), καθώς και μέλος του Επενδυτικού Συμβουλίου της Πρωτοβουλίας JEREMIE (2009).