Ένας από τους μεγαλύτερους επενδυτές της Ευρώπης προειδοποιεί τις τράπεζες ότι μπορεί να αρχίσει να αποχωρεί από τον κλάδο, εκτός εάν δει αποδείξεις ότι οι ισχυρισμοί για απαλλαγή του χαρτοφυλακίου τους από ρυπογόνες δραστηριότητες συνοδεύονται με αντίστοιχες δράσεις.
.
Πρόκειται για το ABP, το συνταξιοδοτικό κρατικό fund («National Civil Pension Fund») της Ολλανδίας, με 551,6 δισ. ευρώ σε υπό διαχείριση assets που αποτελεί το μεγαλύτερο συνταξιοδοτικό ταμείο της Ευρώπης.
«Ο χρηματοπιστωτικός τομέας έχει πραγματικά καθυστερήσει. Αν λέτε ότι δεσμεύεστε σε μια σειρά δράσεων για το κλίμα και στη συνέχεια χορηγείτε ενεργά δάνεια σε νέα ορυκτά προϊόντα, αυτό απλώς δεν ευθυγραμμίζεται», δήλωσε ο Dominique Dijkhuis, μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου και επικεφαλής επενδύσεων στο ABP.
Το ABP, όπως αναφέρει το Bloomberg, θέτει «διαφανείς» βασικούς δείκτες απόδοσης που πρέπει να πληρούν οι χρηματοπιστωτικές εταιρείες προκειμένου να αποφύγουν το sold off τα επόμενα τρία χρόνια. Οι τράπεζες πρέπει να «αναλάβουν την ευθύνη», που σημαίνει ότι πρέπει να κοιτάζουν «πολύ κριτικά» την έκθεσή τους σε ορυκτά καύσιμα και «ίσως να απομακρυνθούν», όπως τόνισε το στέλεχος του fund.
Οι παρατηρήσεις αντικατοπτρίζουν ένα ταχέως εξελισσόμενο τοπίο, καθώς θεσμικοί επενδυτές, ρυθμιστικές αρχές, νομοθέτες και ακτιβιστές για το κλίμα εντείνουν τον έλεγχο του ρόλου του χρηματοοικονομικού κλάδου στην τροφοδότηση των εκπομπών άνθρακα. Αυτό συμβαίνει καθώς οι τράπεζες παρά τις δεσμεύσεις συνεχίζουν να παρέχουν ουσιαστική υποστήριξη σε εταιρείες πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα που επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους.
Η ABP έγινε πρωτοσέλιδο στα τέλη του 2021, όταν ανακοίνωσε ότι εκποιούσε χαρτοφυλάκιο 15 δισ ευρώ περιουσιακών στοιχείων ορυκτών καυσίμων. Τώρα είναι πρόθυμη να μειώσει την έμμεση έκθεσή της σε περιουσιακά στοιχεία με υψηλή περιεκτικότητα σε άνθρακα. «Ανησυχούμε ότι ο χρηματοπιστωτικός τομέας εξακολουθεί να επενδύει μαζικά σε ορυκτά καύσιμα», δήλωσε ο Dijkhuis.
Η «πλειονότητα» των επενδύσεων σε υγρά ορυκτά καύσιμα του αμοιβαίου κεφαλαίου «έχει ήδη πωληθεί» και ό,τι δεν έχει φύγει θα είναι εκτός του χαρτοφυλακίου μέχρι το τέλος αυτού του τριμήνου, όπως είπε.
Alert στην Ε.Ε.
Οι κλιματικοί κίνδυνοι που ελλοχεύουν στον χρηματοπιστωτικό κλάδο ανησυχούν επίσης νομοθέτες και ρυθμιστικές αρχές. Ο Paul Tang, μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, δήλωσε ότι είναι καιρός να επανεξεταστούν οι κανόνες κεφαλαίου των τραπεζών ώστε να αντικατοπτρίζουν την έκθεση του κλάδου στις εκπομπές άνθρακα.
Η Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων στην οποία συμμετέχει ο Tang πρόκειται να ψηφίσει για νέους τραπεζικούς κανόνες σήμερα Τρίτη. Όπως αναφέρει η υποστήριξη αυξάνεται για να απαιτήσει από τις τράπεζες να προσθέσουν κεφαλαιακά αποθέματα ασφαλείας εάν δεν επιτύχουν τους μεταβατικούς στόχους τους. Είναι ένα πρώτο βήμα προς τη σύσφιξη των…λουριών στον κλάδο.
«Εάν έχετε μεγάλες εκθέσεις σε ορυκτά καύσιμα ή σε εκπομπές από ορυκτά καύσιμα, πρέπει να έχετε υψηλότερες κεφαλαιακές απαιτήσεις», είπε σε συνέντευξή του.
Η Aurore Lalucq, Σοσιαλδημοκράτης και επίσης μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, δήλωσε ότι η αποτυχία αντιμετώπισης των κινδύνων που ενέχουν τα λανθάνοντα περιουσιακά στοιχεία θα μπορούσε να αφήσει τους φορολογούμενους αντιμέτωπους «μια νέα οικονομική κρίση, εξίσου καταστροφική με την κρίση των subprime το 2008».
«Γι’ αυτό πρέπει να προσαρμόσουμε τις κεφαλαιακές απαιτήσεις των τραπεζών για την έκθεση σε ορυκτά καύσιμα», είπε.
Οι παγκόσμιες ρυθμιστικές αρχές προειδοποιούν ήδη ότι ο κλιματικός κίνδυνος δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί ξεχωριστά από τον οικονομικό κίνδυνο. Η Basel Committee on Banking Supervision δήλωσε τον Δεκέμβριο ότι «οι χρηματοοικονομικοί κίνδυνοι που σχετίζονται με το κλίμα μπορούν να επηρεάσουν την έκθεση των τραπεζών στον πιστωτικό κίνδυνο μέσω των αντισυμβαλλομένων τους». Οι τράπεζες θα πρέπει να ακολουθήσουν μια «συντηρητική προσέγγιση» για να διασφαλίσουν ότι τα αποθεματικά κεφαλαίου είναι επαρκή για την απορρόφηση πιθανών ζημιών, ανέφερε.
Μια βασική ανησυχία είναι ο βαθμός στον οποίο τα περιουσιακά στοιχεία των τραπεζών με υψηλή περιεκτικότητα σε άνθρακα γίνονται «λανθάνοντα» (stranded assets) ή άχρηστα επειδή δεν έχουν θέση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα. Μια έκθεση του Ιουνίου της EU’s Economic Governance Support Unit που εστάλη στους ευρωβουλευτές ανέφερε ότι υπάρχει τώρα «επείγουσα» ανάγκη να δημιουργηθεί πολιτική για την αντιμετώπιση αυτών των περιουσιακών στοιχείων.
Η αντίδραση των τραπεζών
Από την πλευρά του, ο χρηματοοικονομικός κλάδος αντεπιτίθεται. Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Τραπεζών (European Banking Federation) απάντησε ότι η επιβολή υψηλότερων κεφαλαιακών απαιτήσεων για δάνεια στη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων θα ενισχύσει την τιμή του κεφαλαίου και θα μειώσει τη συνολική δανειοδοτική ικανότητα των τραπεζών και δεν θα μειώσει τη ζήτηση για δραστηριότητες ορυκτών καυσίμων.
Η EBF είπε επίσης ότι ένα capital buffer για το κλίμα θα ωθήσει τη χρηματοδότηση ορυκτών καυσίμων σε λιγότερο ρυθμιζόμενες αγορές, γεγονός που θα δημιουργούσε «ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα για τις σκιώδεις τράπεζες και τις τράπεζες εκτός ΕΕ».
Ωστόσο, οι ερευνητές για το κλίμα προειδοποιούν ότι η αδράνεια σημαίνει ότι οι νομοθέτες και η βιομηχανία θα πρέπει να αντιμετωπίσουν ένα πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα στη συνέχεια. Η Finance Watch, ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός με έδρα τις Βρυξέλλες, εκτιμά ότι ο καθορισμός ενός ελάχιστου συντελεστή στάθμισης κινδύνου 150% —το οποίο κρίνει ότι αποτελεί ρεαλιστική αντανάκλαση του κλιματικού κινδύνου— στα υπάρχοντα περιουσιακά στοιχεία θα απαιτούσε από τις 60 μεγαλύτερες τράπεζες του κόσμου να προσθέσουν κεφάλαια μεταξύ 157 και 210 δισ δολαρίων κεφάλαιο. Αυτό είναι περίπου τρεις έως πέντε μήνες του net income τους το 2021.
Ορισμένοι νομοθέτες πιέζουν ακόμη και για υψηλότερες κεφαλαιακές απαιτήσεις, τουλάχιστον 1.250% για νέα έργα.
«Το πρόβλημα με τον κλιματικό κίνδυνο είναι όσο περισσότερο περιμένετε, τόσο μεγαλύτερο γίνεται το πρόβλημα», δήλωσε ο Benoît Lallemand, γενικός γραμματέας του Finance Watch.
Στο μεταξύ, θεσμικοί επενδυτές όπως το ABP εντείνουν την πίεση. «Θα συνεργαστούμε με τον χρηματοπιστωτικό τομέα για αυτό το θέμα. Οι τράπεζες μπορούν να εφαρμόσουν συμβάσεις για τα δάνεια που χορηγούν, έτσι ώστε να είναι μια “πολύ συνειδητή απόφαση” είτε να τοποθετήσουν τα χρήματά τους σε μια εταιρεία ορυκτών καυσίμων είτε σε μια επιχείρηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας», όπως ανέφερε ο Dijkhuis.
Πηγή: newmoney.gr, Bloomberg
