Η Φύση ως Εμπορεύσιμο Περιουσιακό Στοιχείο

Ενώ ο κόσμος είχε εμμονή με τη μέτρηση των περιβαλλοντικών εκπομπών, οι περιβαλλοντικές παραλείψεις διαμόρφωσαν με νέα οικονομία για πάντα. Κάτι άλλαξε ενώ εμείς δεν δίναμε προσοχή.

Ένας μετασχηματισμός τόσο κομψός, τόσο συστημικός, που ξαναγραψε τους κανόνες του πλούτου, της δύναμης και της πλανητικής ιδιοκτησίας χωρίς καμια επανάσταση, διαμαρτυρία ή ακόμη και κήρυξη πολέμου.

Δεν είναι συνωμοσία, δεν είναι θεωρία αλλά η τεκμηρίωση του πιο εξελιγμένου επανασχεδιασμού του οικονομικού συστήματος στην ανθρώπινη ιστορία, ενός που μετέτρεψε την ίδια τη Γη σε ένα εμπορεύσιμο περιουσιακό στοιχείο ενώ συζητούσαμε την πολιτική για το κλίμα.

Το παιχνίδι τελείωσε πριν από τέσσερα χρόνια και μόλις τώρα το ανακαλύπτουμε.

Μάρτιος του 2021, το σήμα που άλλαξε τα πάντα.

Ο Elliott Harris, επικεφαλής οικονομολόγος των Ηνωμένων Εθνών, έκανε μια δήλωση που θα αναδιαμόρφωνε για πάντα στην οικονομία:

«Για πρώτη φορά, η αποτίμηση της φύσης θα βρίσκεται δίπλα σε συμβατικούς οικονομικούς δείκτες». Δεν επρόκειτο για πρόταση, αλλά ήταν ανακοίνωση. Το Σύστημα Περιβαλλοντικής-Οικονομικής Λογιστικής (Λογιστική Οικοσυστήματος-SEEA) https://seea.un.org/ecosystem-accounting τέθηκε σε λειτουργία παγκοσμίως. Κάθε οικοσύστημα, κάθε λεκάνη απορροής, κάθε δάσος, κάθε κόκκος εδάφους, όλα έγιναν στοιχεία ισολογισμού στο νέο λογιστικό σύστημα. Η λογική ήταν απλή:

1. Αν δώσουμε αξία στη φύση, τότε θα τη μετρήσουμε.
2. Αν τη μετρήσουμε, μπορούμε να τη διαχειριστούμε.
3. Αν διαχειριστούμε την αξία, αποφεύγουμε την καταστροφή της.

Αυτό είναι το πρόβλημα από το οποίο υποφέρουμε εδώ και εκατό χρόνια, εφόσον δεν λάβαμε υπόψη αυτήν την αξία, αντιμετωπίσαμε τη φύση σαν να ήταν ελεύθερη και απεριόριστη.

Πάντα μετρούσαμε την οικονομική πρόοδο με βάση τα αγαθά και τις υπηρεσίες που παράγουμε και καταναλώνουμε και αυτό είναι το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν-ΑΕΠ. Ποτέ δεν το κάναμε αυτό για τη φύση, αλλά η φύση παρέχει υπηρεσίες που έχουν αξία και πρέπει να λάβουμε υπόψη αυτήν την αξία κατά τη μέτρηση της οικονομικής προόδου.

Ο συλλογισμός του Harris ήταν αδιάσειστος. Η υποδομή που ακολούθησε ήταν αναπόφευκτη. Τέσσερα χρόνια αργότερα, μπορoύμε να χαρτογραφήσουμε την πλήρη αρχιτεκτονική που χτίστηκε γύρω από αυτό το θεμέλιο και αυτό που προκύπτει είναι εκπληκτικό σε εύρος και ακρίβεια.

Καθ' όλη τη διάρκεια του 2023 και στις αρχές του 2024, η κυβέρνηση Baiden επιτάχυνε αθόρυβα τις βάσεις για την επισημοποίηση του φυσικού κεφαλαίου στην ομοσπονδιακή στρατηγική της. H Στρατηγική Λογιστικής Φυσικού Κεφαλαίου των ΗΠΑ-OSTP-https://www.whitehouse.gov/ostp/ επισημοποίησε ένα εθνικό σχέδιο για τη μέτρηση της φύσης ως στοιχείου ισολογισμού.

Γη, νερό, βιοποικιλότητα και οικοσυστήματα ενσωματωμένα στις εθνικές μετρήσεις του ΑΕΠ. Νέοι πίνακες αποτίμησης για την υποβάθμιση του εδάφους, την απώλεια νερού, τη δέσμευση άνθρακα. Όλα έχουν σχεδιαστεί για την τιμολόγηση, την παρακολούθηση και την αναφορά των φυσικών συστημάτων με χρηματικούς όρους.

Ένα συνοδευτικό υπόμνημα πολιτικής, ζήτησε εργαλεία απο τον ιδιωτικό τομέα για να μεταφράσουν τη φύση σε «επενδυτικά σήματα». Η τιτλοποίηση ενθαρρύνεται μέσω μοντέλων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Άνοιξαν οι κάνουλες χρηματοδότησης της κλιματικής τεχνολογίας για μηχανισμούς MRV- https://www.worldbank.org/en/news/feature/2022/07/27/what-you-need-to- know-about-the-measurement-reporting-and-verification-mrv-of-carbon- credits και τιμολόγησης που βασίζονται στη φύση. Δεν επρόκειτο λοιπόν για αφηρημένη πολιτική αλλά για μια χρηματοοικονομική υποδομή.

Δεν είναι προστασία του περιβάλλοντος, είναι περιβαλλοντική λογιστική και δεν προστατεύουν τη γη αλλά την τιμολογούν. Η υποδομή όμως, είναι παγκόσμια και το χρονοδιάγραμμα είναι πλέον συγχρονισμένο.

Η πειραματική φάση λήγει και η επιχειρησιακή ξεκινά!