Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) υπέβαλε επίσημη γνώμη για την πρόταση Omnibus. Αν και η ΕΚΤ στηρίζει την απλοποίηση των κανόνων αναφοράς βιωσιμότητας που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προειδοποιεί έντονα να μην υπονομευθούν οι στόχοι της ΕΕ για το κλίμα και τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα στη διαδικασία αυτή.
Αυτό είναι το σύστημα που αντιδρά.
Παρότι το μήνυμα της ΕΚΤ «θάβεται» μέσα σε πολλές σελίδες τεχνικών παρατηρήσεων, η προειδοποίηση είναι ξεκάθαρη: Η αποδυνάμωση των κανόνων βιώσιμης αναφοράς της ΕΕ θα μπορούσε να έχει σοβαρές συνέπειες.
Η ΕΚΤ τονίζει:
- Τα δεδομένα βιωσιμότητας είναι ζήτημα χρηματοπιστωτικής σταθερότητας – επιτρέπουν στις αγορές και στις ρυθμιστικές αρχές να τιμολογούν σωστά τους κλιματικούς και ESG κινδύνους.
- Η συρρίκνωση του πεδίου αναφοράς μπορεί να υπονομεύσει τη διαχείριση κινδύνου, αφήνοντας εκτός σημαντικούς ρυπαντές και μικρότερα πιστωτικά ιδρύματα.
- Η απλοποίηση των προτύπων αναφοράς είναι ευπρόσδεκτη, αλλά μόνο εφόσον συνοδεύεται από αναλογικότητα, υψηλή ποιότητα και επαρκή κάλυψη δεδομένων.
- Τα σχέδια μετάβασης πρέπει να εφαρμόζονται στην πράξη, όχι μόνο να καταρτίζονται στο χαρτί.
- Η εθελοντική αναφορά εμπεριέχει σοβαρούς κινδύνους: «πράσινο ξέπλυμα», μεροληψία και συστημικά κενά στα δεδομένα.
Επιπλέον, η πρόταση δημιουργεί τυφλά σημεία στην εποπτεία του τραπεζικού συστήματος:
Μία στις οκτώ σημαντικές τράπεζες, καθώς και η πλειονότητα των μικρότερων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, θα εξαιρεθούν από την υποχρέωση αναφοράς βιωσιμότητας.
«Αυτό θα αποδυναμώσει σημαντικά την ικανότητα της ΕΚΤ να εποπτεύει τη διαχείριση των κλιματικών και περιβαλλοντικών κινδύνων από τα εποπτευόμενα ιδρύματα», προειδοποιεί η Τράπεζα.
Η πρόθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να απλοποιήσει τους κανόνες αναφοράς βιωσιμότητας είναι καλοδεχούμενη, όμως η υπερβολική απλοποίηση ενέχει σημαντικούς κινδύνους. Η ΕΚΤ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου: η μείωση του αριθμού των επιχειρήσεων που υποχρεούνται να παρέχουν δεδομένα βιωσιμότητας απειλεί να αφήσει επικίνδυνα κενά στην εποπτεία του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Τα δεδομένα ESG δεν είναι πολυτέλεια ούτε γραφειοκρατική λεπτομέρεια – αποτελούν εργαλείο κρίσιμο για την εκτίμηση και πρόληψη χρηματοοικονομικών και περιβαλλοντικών κινδύνων. Αν η αναφορά καταστεί εθελοντική ή υπερβολικά περιορισμένη, αυξάνονται οι πιθανότητες για παραπλανητικές πρακτικές (όπως το greenwashing), αλλά και για συστημικά τυφλά σημεία στον εποπτικό μηχανισμό.
Τελικά, η ΕΚΤ εκπέμπει ένα σαφές μήνυμα: χωρίς αξιόπιστα και ολοκληρωμένα δεδομένα, δεν μπορεί να προστατευτεί η σταθερότητα του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού συστήματος. Η βιωσιμότητα δεν είναι περιφερειακό ζήτημα – είναι αναπόσπαστο μέρος της διαχείρισης κινδύνου στον 21ο αιώνα.

Η Μαριέττα Δοξοπούλου είναι Διευθύντρια στον τομέα Συμβουλευτικής Εταιρικών Χρηματοοικονομικών και Βιωσιμότητας της EUROCORP.
