Η παγκόσμια οικονομία κινείται ακόμη στους ρυθμούς της πανδημίας αλλά όσο ο COVID-19 μονοπωλεί το ενδιαφέρον, ταυτόχρονα δρομολογούνται σημαντικές αλλαγές και εξελίξεις στο διεθνές επιχειρείν. Η πιο προφανής αλλαγή είναι η ψηφιοποίηση και ό,τι αυτή περιλαμβάνει. Τηλεργασία, ψηφιακός μετασχηματισμός της παραγωγής, ηλεκτρονικό εμπόριο και νέα κανάλια διανομής, e-logistics, τηλεπικοινωνία με πελάτες και συνεργάτες με ψηφιακά μέσα, social media, κ.ο.κ. Η λιγότερο προφανής εξέλιξη είναι η ανάπτυξη των επιχειρήσεων με βάση τα κριτήρια ESG. Οι δείκτες ESG (Environmental, Social and Governance) αφορούν το περιβάλλον, την κοινωνική ευθύνη και την ορθή εταιρική διακυβέρνηση, δηλαδή τρεις βασικούς πυλώνες τους οποίους οι επιχειρήσεις θα πρέπει να λαμβάνουν σοβαρά υπόψη στη στρατηγική τους, καθώς θα αξιολογούνται βάσει αυτών. Η σύναψη νέων συνεργασιών και η επιχειρηματική επέκταση θα εξαρτώνται σε σημαντικό βαθμό από τις ESG επιδόσεις. Ήδη συνεργάτες και πελάτες μας από το εξωτερικό ρωτάνε περισσότερες πληροφορίες και θέλουν να μάθουν πώς τα πηγαίνουμε και αν έχουμε εντάξει στους στόχους μας τα εν λόγω κριτήρια. Όπως γίνεται κατανοητό, για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις, οι οποίες ανταγωνίζονται επιχειρήσεις από όλο τον πλανήτη, η προσαρμογή στις επιταγές του σύγχρονου επιχειρείν είναι κάτι περισσότερο από επιτακτική αν θέλουν να συνεχίσουν να είναι διεθνώς ανταγωνιστικές. Σημαντικός επίσης θα είναι ο συσχετισμός ΕSG και χρηματοδότησης, με την παροχή ευνοϊκότερων χρηματοδοτικών εργαλείων από τις τράπεζες, καθώς τα χαμηλά επιτόκια θα είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με τη βιωσιμότητα των εταιριών και κατ’ επέκταση με την συμμόρφωση με τα ESG κριτήρια.
Το περιβάλλον έχει περιέλθει σε μία κατάσταση ιδιαίτερα ανησυχητική και μη αναστρέψιμη γι’ αυτό και οι επιχειρήσεις πρέπει να δράσουν άμεσα για την προστασία του. Όλοι οι διεθνείς οργανισμοί αναγνωρίζουν την κρισιμότητα της κατάστασης. Ήδη από το 2015, τα Ηνωμένα Έθνη έθεσαν 17 στόχους βιώσιμης ανάπτυξης με ορίζοντα το 2030, ωστόσο έχουμε φτάσει σχεδόν στο τέλος του 2021 και εν μέσω πανδημίας και τώρα οι επιχειρήσεις ξεκινούν σταδιακά να εφαρμόζουν πρακτικές πράσινης επιχειρηματικότητας και κοινωνικής εταιρικής ευθύνης. Ίσως, υπό αυτή την έννοια, ο COVID-19 να μας αφύπνισε. Οι ESG δείκτες δεν είναι τυπικοί χρηματοοικονομικοί δείκτες, αλλά ένα νέο χρήσιμο εργαλείο για τις τράπεζες, τις εταιρίες και τους επενδυτές ώστε να συλλέξουν πληροφορίες, να αναγνωρίσουν ρίσκα και να εντοπίσουν προοπτικές ανάπτυξης. Τα χρονικά περιθώρια στενεύουν και οι επιχειρήσεις πρέπει να αφομοιώσουν τα κριτήρια ESG στη στρατηγική τους και στα ετήσια report τους, διότι διαφορετικά κινδυνεύουν να προσβληθούν από τη «μυωπία του μάρκετινγκ» και να βγουν εκτός παιχνιδιού. Το θεσμικό πλαίσιο των κριτηρίων ESG καθώς και ο τρόπος ενσωμάτωσης και παρουσίασής τους από τις εταιρίες δημιουργείται σταδιακά. Στόχος της ΕΕ είναι εντός του 2022 να εκδοθούν οι επίσημες κατευθυντήριες γραμμές, οι οποίες θα μπορούν να ενσωματωθούν και στην εκάστοτε εθνική νομοθεσία.
Στον ΣΕΒΕ πιστεύουμε ακράδαντα ότι η ανάπτυξη της εξωστρέφειας των ελληνικών επιχειρήσεων είναι μονόδρομος για τη βιωσιμότητα της ελληνικής οικονομίας. Γι’ αυτό και θεωρούμε ότι, ως ο μεγαλύτερος εξαγωγικός φορέας της χώρας, έχουμε έναν κομβικό ρόλο στην αφύπνιση, ενημέρωση και εκπαίδευση των εξαγωγικών και εν δυνάμει εξαγωγικών επιχειρήσεων επί των νέων εξελίξεων. Στο πλαίσιο αυτό στις 18 Νοεμβρίου 2021 διοργανώσαμε σε συνεργασία με τη Net Zero Analytics ένα πρώτο webinar με θέμα την αξιοποίηση του ESG στην εφοδιαστική αλυσίδα και τα οφέλη που μπορούν να αποκομίσουν οι ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις. Παράλληλα, συμμετέχουμε, αφενός, σε ευρωπαϊκά προγράμματα σχετιζόμενα με κυκλική οικονομία και εταιρική κοινωνική ευθύνη και, αφετέρου, στο Εθνικό Συμβούλιο Κυκλικής Οικονομίας υπό τον συντονισμό του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ενώ σκοπεύουμε να διευρύνουμε σημαντικά το χαρτοφυλάκιο των δράσεών μας για τα θέματα που θίγουν τα κριτήρια ESG
Πρόεδρος του ΣΕΒΕ