The Earthshot Prize: Οι Έλληνες υποψήφιοι για το βραβείο του πρίγκιπα Ουίλιαμ

Οι Έλληνες υποψήφιοι για το The Earthshot Prize, βραβείο που θεσπίστηκε το 2020 από τον Δούκα της Κορνουάλης Πρίγκιπα Ουίλιαμ με στόχο την ανάδειξη προτάσεων για την αποκατάσταση του πλανήτη, παρουσιάστηκαν σε εκδήλωση που διοργάνωσε η πρεσβεία της Μεγάλης Βρετανίας στην Αθήνα στο κτίριο της Τράπεζας της Ελλάδος.

.

Ο Βρετανός πρέσβης, Μάθιου Λοτζ, στον χαιρετισμό του έκανε λόγο για «εξαιρετικά σημαντικό γεγονός» αναφερόμενος στη «σταθερή συμμετοχή και εκπροσώπηση της Ελλάδας στο θεσμό του Βραβείου Earthshot με καινοτόμες προτάσεις για έναν καλύτερο κόσμο». Βέβαια, όπως τόνισε, «δεν αποτελεί έκπληξη καθώς γνωρίζω καλά το ταλέντο και το δυναμικό των Ελλήνων επιστημόνων και επιχειρηματιών».

Στη συνέχεια, επισήμανε τον σκοπό του βραβείου που είναι να ανακαλύψει και να μοιραστεί τις πιο καινοτόμες λύσεις για κρίσιμα περιβαλλοντικά ζητήματα και να εμπνεύσει διεθνείς συμπράξεις για τη βελτίωση της ζωής μας και εκείνη των επόμενων γενεών και πρόσθεσε πως οι έννοιες «έμπνευση» και «μοίρασμα» είναι εξαιρετικά σημαντικές.

Για πρώτη φορά η απονομή του βραβείου θα πραγματοποιηθεί -τον ερχόμενο Νοέμβριο- στην Αφρική και συγκεκριμένα στο Κέιπ Τάουν, στέλνοντας ηχηρό μήνυμα τη στιγμή που η ήπειρος αντιμετωπίζει σοβαρές περιβαλλοντικές προκλήσεις παρότι, όπως επισήμανε ο πρέσβης του Ηνωμένου Βασιλείου, η εμπλοκή της στην υπερθέρμανση του πλανήτη είναι περιορισμένη.

Με τη σειρά της η Υποδιοικήτρια της ΤτΕ κα. Χριστίνα Παπακωνσταντίνου έκανε λόγο για πέντε σημεία-κλειδιά αναφορικά με την αντιμετώπιση των κλιματικών προκλήσεων: Προστασία και αποκατάσταση της φύσης, καθαρισμός του αέρα, «αναγέννηση» των ωκεανών, ένας κόσμος χωρίς απορρίμματα και αποκατάσταση του πλανήτη μας. Οπως τόνισε η κα. Παπακωνσταντίνου, η κλιματική αλλαγή αποτελεί σημαντική προτεραιότητα της Τράπεζας της Ελλάδος, η οποία υπήρξε από τις πρώτες τράπεζες σε παγκόσμια κλίμακα που συμμετείχε ενεργά σε ζητήματα αειφορίας. Ήδη από το 2009 εστιάζει στο ζήτημα της κλιματικής αλλαγής, επενδύοντας στην έρευνα και εφαρμόζει τη συμφωνία του Παρισιού με στοχευμένες δράσεις.

Οι επίσημοι εισηγητές από την Ελλάδα -συνολικά ξεπερνούν τους 400 σε 75 χώρες- μοιράστηκαν την εμπειρία τους και «σύστησαν» στο κοινό τους υποψηφίους που επέλεξαν για τις καλύτερες και καινοτόμες προτάσεις με στόχο την αποκατάσταση του πλανήτη.

Οι εισηγητές:

Η Μαρίνα Γκρισίν, Project Lead Education από την Common Seas, η οποία εστιάζει στην προστασία των θαλασσών, αναζητώντας λύσεις γα την παγκόσμια κρίση της πλαστικής ρύπανσης. Σε συνεργασία με κυβερνήσεις και φορείς η Common Seas παρουσιάζει τους τρόπους με τους οποίους είναι εφικτή η μείωση της χρήσης πλαστικών, ενώ έπειτα από έρευνες που απέδειξαν την παρουσία νανοπλαστικών στον οργανισμό διοργάνωσε καμπάνια στη Μεγάλη Βρετανία εστιάζοντας στο ότι το πλαστικό δεν αποτελεί μόνο περιβαλλοντικό, αλλά και πρόβλημα υγείας.

Η Νάσια Κασσελά, Διευθύντρια Προγραμμάτων του Cyclades Preservation Fund (CPF) (Ταμείο για την Προστασία και Ανάδειξη του Περιβάλλοντος των Κυκλάδων) που ιδρύθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο με στόχο την υποστήριξη των Κυκλάδων με δράσεις, αλλά και πρωτοβουλίες για τη διαχείριση των φυσικών πόρων, τη βιώσιμη τοπική ανάπτυξη αλλά και την προστασία του περιβάλλοντος.

Η Χριστίνα Δεληγιάννη, Διευθύντρια Πολιτικής και Προγραμμάτων στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Δημοσίου Δικαίου (EPLO) που προωθεί τις ευρωπαϊκές αξίες εστιάζοντας, μεταξύ άλλων, σε θέματα περιβαλλοντικού δικαίου με στόχο την ανάδειξη μιας νέας, καλύτερης γενιάς νομικών επιστημόνων και δημοκρατικών θεσμών παγκοσμίως.

Η Κίκα Κυριακάκου, Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Polygreen Culture & Art Initiative (PCAI) και επιμελήτρια της Συλλογής Σύγχρονης Τέχνης του PCAI, οργανισμός που ασχολείται ενεργά με την προσπάθεια περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης μέσω προγραμμάτων και δράσεων. Ανάμεσα σε αυτά και η συλλογή έργων σύγχρονης Τέχνης με σκοπό την ενίσχυση του οράματος για την αντιμετώπιση περιβαλλοντικών ζητημάτων (επισημαίνεται ότι η Polygreen Culture & Art Initiative είναι και υποψήφια με το Just go zero tilos).

Ο Βασίλης Σταμογιάννης, Community Engagement Manager της Οργάνωσης Γη με στόχο την εδραίωση της έννοιας της βιώσιμης ανάπτυξης, μέσα από προγράμματα μάθησης και δράσεις παρέχοντας βιωματική μη τυπική εκπαίδευση για όλες τις ηλικίες.

Οι υποψήφιοι που προτάθηκαν από τους Έλληνες εισηγητές:

Save your Hood: Κίνημα που γεννήθηκε από την κοινή επιθυμία για πιο καθαρές, όμορφες και «υγιείς» γειτονιές, το οποίο εξελίχθηκε σε δύναμη αλλαγής: Εχουν συγκεντρωθεί 11.147.787 λίτρα σκουπιδιών, έχουν πραγματοποιηθεί 6.303 αποστολές καθαρισμού και 250 διασώσεις άγριων ζώων, χάρη σε ένα δυναμικό δίκτυο περισσότερων από 53.000 εθελοντές. Ο Βασίλης Σφακιανόπουλος, ιδρυτής του Save your Hood, εξήγησε ότι με τη βοήθεια της τεχνολογίας ΑΙ και δορυφορικές εικόνες είναι εφικτός ο εντοπισμός παράνομων χωματερών και τόνισε τη σημασία της συνεργασίας με πολίτες, επιχειρήσεις, τοπικές κοινότητες, μη κυβερνητικές οργανώσεις με έναν κοινό στόχο: Την απαλλαγή των πόλεων από τα απορρίμματα.

Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών: Το πρώτο ερευνητικό κέντρο της νεότερης Ελλάδας διαδραματίζει σήμερα σημαντικό ρόλο στις ερευνητικές τάσεις όχι μόνο στην Αστρονομία και την Αστροφυσική, αλλά το Περιβάλλον και την Ενέργεια υλοποιώντας σημαντικά ερευνητικά προγράμματα. Ο καθηγητής Μανώλης Πλειώνης, Διευθυντής και Πρόεδρος του ΔΣ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, εξήγησε ότι με σκοπό την αντιμετώπιση του περιβαλλοντικού προβλήματος είναι απαραίτητη η διεπιστημονική προσέγγιση καθότι πρόκειται για ένα ζήτημα με πολλές παραμέτρους. Σε αυτό το πλαίσιο υποψήφιο για το βραβείο είναι το CLIMPACT, το Εθνικό Δίκτυο για την Κλιματική Αλλαγή και τις επιπτώσεις της, που συντονίζεται από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών.

ElMago Art ’n’ Design: Στούντιο δημιουργικού καλλιτεχνικού σχεδιασμού μέσω του οποίου κάθε έργο προσεγγίζεται με έναν μοναδικό τρόπο, αντλώντας έμπνευση από τα χαρακτηριστικά του πολιτιστικού και εδαφικού περιβάλλοντος, με σεβασμό στη φύση και την ανάγκη για βιωσιμότητα. Η Σοφία Τούμπουρα, ιδρύτρια και καλλιτέχνιδα, εξήγησε το όραμά της για αξιοποίηση φυσικών χώρων με στόχο την ανάπτυξη τουριστικών προορισμών με σεβασμό στο περιβάλλον στο πλαίσιο της έννοιας του glamping, της εμπειρίας πολυτελούς διαμονής στη φύση.

Astarte Capital Partners (Astarte): Εταιρεία διαχείρισης κεφαλαίων που εστιάζει στις βιώσιμες υποδομές και τους φυσικούς πόρους. Η Τερέζα Φαρμάκη συνιδρύτρια και διευθύνουσα σύμβουλος της εταιρίας περιέγραψε το έργο του SA Impact Forestry Fund στην Παραγουάη με στόχο, μεταξύ άλλων, τα περιβαλλοντικά οφέλη για την τοπική κοινότητα μέσα από την αξιοποίηση και «αναγέννηση» εκτάσεων που έχουν υποβαθμιστεί κυρίως εξαιτίας της κτηνοτροφίας και την καύση, δημιουργώντας «βιώσιμα δάση».

SamudraOceans Limited: Οργάνωση για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που σχετίζονται με τους ωκεανούς με στόχο την ενσωμάτωση καινοτόμων τεχνολογιών για τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα μέσω της υδατοκαλλιέργειας φυκιών, η οποία αναδεικνύεται πολλά υποσχόμενη και βιώσιμη πρακτική.

PCAI – Polygreen, Culture and Art Initiative: Με το πρόγραμμα Just Go Zero Tilos η Τήλος έγινε το πρώτο νησί μηδενικών αποβλήτων αφού καταργήθηκε ο ΧΥΤΑ και οι δημόσιοι κάδοι και υιοθετήθηκε πρόγραμμα κυκλικής κυκλικής διαχείρισης αποβλήτων που ξεκινάει από συλλογή πόρτα-πόρτα και καταλήγει στην πλήρη αξιοποίηση των αποβλήτων που παράγονται στο νησί. Όπως εξήγησε η Κίκα Κυριακάκου ό,τι δεν ανακυκλώνεται, όπως βιοαποδομήσιμα απόβλητα, μετατρέπεται σε λίπασμα και όλα τα υπόλοιπα επαναχρησιμοποιούνται, όπως στην περίπτωση επίπλων ή υφασμάτων, τα οποία είτε επισκευάζονται, είτε μεταμορφώνονται σε πρώτη ύλη για έργα τέχνης.

Kelp Blue Biotech: Εταιρία που καλλιεργεί φύκια kelp, τα οποία στη συνέχεια έπειτα από ειδική επεξεργασία μετατρέπει σε ενισχυτικό για τις καλλιέργειες. Τα φυσικά αυτά «βιοδιεγερτικά» αυξάνουν την ανθεκτικότητα των καλλιεργειών, επιτρέποντας στους αγρότες να μειώσουν δραστικά τη χρήση συνθετικών λιπασμάτων.

Τον συντονισμό της συζήτησης είχε ο συγγραφέας και αρθρογράφος Θοδωρής Γεωργακόπουλος.

Με αφετηρία μια πρωτοβουλία του Royal Foundation και του Πρίγκιπα της Ουαλίας Ουίλιαμ το 2020, το Βραβείο Earthshot είναι πλέον μια από τις σημαντικότερες διακρίσεις για περιβαλλοντικές δράσεις. Οι επίσημοι εισηγητές αναζητούν τις πιο αποτελεσματικές λύσεις για την αντιμετώπιση των προκλήσεων για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα, την αναζωογόνηση των θαλασσών, τη αποτελεσματική διαχείριση απορριμμάτων και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Οι συγκεκριμένες θεματικές έχουν επιλεγεί σε συνεργασία με κορυφαίους ειδικούς σε θέματα περιβάλλοντος, αφορούν σε ολόκληρο τον πλανήτη.

Η πρεσβεία της Μεγάλης Βρετανίας στηρίζει και προωθεί δυναμικά την ατζέντα της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής και της προστασίας της βιοποικιλότητας, δυο ζητημάτων που απαιτούν άμεσες και συντονισμένες δράσεις.

Στις εβδομάδες που μεσολαβούν ως την ανακοίνωση των νικητών το Νοέμβριο, θα αναδειχθούν 15 υποψήφιοι απ’ όλον τον κόσμο, εκ των οποίων 5 θα λάβουν χρηματικό έπαθλο 1 εκατομμυρίου λιρών για να αναπτύξουν την ιδέα τους.