Με επίκεντρο την παρουσίαση της μελέτης αποτίμησης των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων των έργων του Πολιτισμού στο ΕΣΠΑ 2014-2020, πραγματοποιήθηκε σήμερα στο αμφιθέατρο της Εθνικής Πινακοθήκης η ημερίδα «Ο Πολιτισμός ως παράγοντας οικονομικής ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής», που διοργάνωσε η Επιτελική Δομή ΕΣΠΑ του υπουργείου Πολιτισμού. Η μελέτη συγχρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Τεχνική Βοήθεια» 2014-2020 και ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο του 2023.
.
«Αποτελεί αναμφισβήτητο δεδομένο ότι εδώ και πολλά χρόνια κομβικό ρόλο της ανάπτυξης του τομέα του Πολιτισμού στη χώρα μας διαδραματίζουν κονδύλια που προέρχονται από κοινοτικούς πόρους, κατά κύριο λόγο το ΕΣΠΑ και άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία της ΕΕ, όπως το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας σήμερα», δήλωσε στον χαιρετισμό της η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, που «με ιδιαίτερη χαρά» καλωσόρισε εκ μέρους του ΥΠΠΟ την παρουσίαση της μελέτης που «θεωρούμε ότι συνιστά μια εμπεριστατωμένη, έγκυρη και αντικειμενική συμβολή στην τεκμηρίωση, αποτίμηση και ανάδειξη του καίριου ρόλου του Πολιτισμού ως μοχλού οικονομικής ανάπτυξης και συντελεστή κοινωνικής συνοχής και προόδου της χώρας μας».
Η Λ. Μενδώνη αναφέρθηκε επίσης στα κονδύλια για τον Πολιτισμό τα οποία έχουν αντληθεί εδώ και χρόνια από Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα, όπως το Β' και Γ' ΚΠΣ, καθώς και από την προγραμματική περίοδο 2007-2013. «Υπό το πρίσμα αυτό και λαμβάνοντας υπόψη τη μεγάλη ευθύνη που δημιουργούσε η μεγάλη διαχρονική επένδυση ευρωπαϊκών και εθνικών πόρων του τομέα Πολιτισμού, το 2014 ως γγ του ΥΠΠΟ και έχουσα την ευθύνη των συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων, ζήτησα από την αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΠΟ να εκπονήσει την πρώτη επιστημονική μελέτη των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων των έργων Πολιτισμού στο ΕΣΠΑ 2007-2013», σημείωσε η υπουργός.
Σύμφωνα με την ίδια, η μελέτη του 2014 «κατέστησε σαφές ότι οι επιπτώσεις που δημιουργούνται στην τοπική και ευρύτερη κοινωνία μέσω της υλοποίησης έργων Πολιτισμού με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ ήταν πολλαπλασιαστικές, καθώς στο σύνολο των δαπανών, ύψους 512 εκατ. ευρώ περίπου, οι συνολικές επιπτώσεις ανήλθαν σε 1,6 δισ. ευρώ σε παραγόμενο προϊόν με πολλαπλασιαστικό συντελεστή 3,16. Δηλαδή, για κάθε ευρώ που επενδύθηκε σε έργα Πολιτισμού, επέστρεψαν στην ελληνική οικονομία μέσω των άμεσων, έμμεσων και πολλαπλασιαστικών επιπτώσεων 3,16 ευρώ».
Όπως σημείωσε η υπουργός Πολιτισμού, σχεδόν 10 χρόνια αργότερα, και με βάση την πρώτη αυτή αποτίμηση, θεωρήθηκε σκόπιμο η επανάληψη της μελέτης με αντικείμενο αυτή τη φορά τα έργα ΕΣΠΑ της περιόδου 2014-2020, ακολουθώντας παρόμοια μεθοδολογία, ώστε τα αποτελέσματα να είναι συγκρίσιμα. Και οι δυο μελέτες διενεργήθηκαν από την Delloite.
«Το αποτέλεσμα αποδείχτηκε ακόμα πιο εμφατικό, καθώς από επενδύσεις ύψους 453 εκατ. ευρώ, οι συνολικές επιπτώσεις ανήλθαν σε 1,56 δισ. ευρώ, με τον αντίστοιχο πολλαπλασιαστικό συντελεστή να διαμορφώνεται αυτή τη φορά ψηλότερα, στα 3,44 ευρώ για κάθε ευρώ επένδυσης. Οι αντίστοιχες επιπτώσεις στη μισθοδοσία και στην απασχόληση διατηρήθηκαν σε υψηλά επίπεδα, με 259 εκατ. ευρώ να επιστρέφουν στην οικονομία ως δαπάνες μισθοδοσίας και περίπου 22.000 θέσεις εργασίας να συντηρούνται από τα έργα Πολιτισμού της προγραμματικής περιόδου», τόνισε.
Όπως, επιπλέον, επεσήμανε ο Σωτήρης Μπατζιάς, στέλεχος της Deloitte (partner strategy consulting), κατά την παρουσίαση της μελέτης αποτίμησης των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων των έργων του Πολιτισμού στο ΕΣΠΑ 2014-2020, η υλοποίηση των έργων Πολιτισμού επιφέρει σημαντικές επιπτώσεις στην επισκεψιμότητα της ευρύτερης περιοχής και κατ' επέκταση στα έσοδα των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον κλάδο του τουρισμού. Με βάση την ανάλυση, το 30% του παραγόμενου προϊόντος από τα έργα πολιτισμού αναφέρεται σε σχετικές οικονομικές δραστηριότητες με τον τουρισμό.
Επίσης, το αναπτυξιακό αποτύπωμα των επενδύσεων γίνεται σημαντικότερο σε χώρους με υψηλή επισκεψιμότητα, όπου ακόμα και μικρές επενδύσεις μπορούν να επιφέρουν μεγάλες αποδόσεις σε ορίζοντα πενταετίας. Παράλληλα έργα της κατηγορίας των εκδηλώσεων, φεστιβάλ και ψηφιακά, τα οποία από τη φύση τους απευθύνονται σε μεγαλύτερο κοινό, δημιουργούν μεγαλύτερες πολλαπλασιαστικές επιπτώσεις.
Η μελέτη θα βρίσκεται αναρτημένη στην ιστοσελίδα της Επιτελικής Δομής ΕΣΠΑ του ΥΠΠΟ στον σύνδεσμο http://ep.culture.gr/el/Pages/meletes.aspx
Στην ημερίδα χαιρετισμό απηύθυναν επίσης η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης - Μουσείου Αλεξάνδρου Σούτσου, Συραγώ Τσιάρα, και η γενική διευθύντρια Περιφερειακής και Αστικής Πολιτιστικής Ανάπτυξης, Θέμις Χριστοφίδου, ενώ ο προϊστάμενος της Επιτελικής Δομής ΕΣΠΑ του ΥΠΠΟ, Ιωάννης Μυλωνάς, παρουσίασε τον «Πολιτισμό στα Επιχειρησιακά Προγράμματα του ΕΣΠΑ 2014-2020». Τέλος, η προϊσταμένη της Διεύθυνσης Προστασίας και Αναστήλωσης Νεωτέρων και Σύγχρονων Μνημείων, Ιωάννα Καράνη, παρουσίασε το έργο «Ολοκλήρωση Κτιριακού Συγκροτήματος Εθνικής Πινακοθήκης και Μουσείου Αλεξάνδρου Σούτσου (Β' Φάση Υλοποίησης/ΕΣΠΑ 2014/2020), η προϊσταμένη της Διεύθυνσης Διαχείρισης Εθνικού Αρχείου Μνημείων, Μαρία-Ξένη Γαρέζου, το έργο «Εμπλουτισμός των Ψηφιακών Συλλογών των Κινητών Μνημείων του ΥΠΠΟΑ και Ανάπτυξη Νέου Πληροφοριακού Συστήματος του Εθνικού Αρχείου Μνημείων» και ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, Ορέστης Ανδρεαδάκης, το έργο «Επιχορήγηση του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης για την Υλοποίηση του Έργου Φεστιβάλ Κινηματογράφου και Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης».
Η μελέτη συγχρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Τεχνική Βοήθεια» 2014-2020 και ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο του 2023.