Οι εταιρείες που απαλλάσσουν τα χαλυβουργεία από τον άνθρακα σε ανανεώσιμο υδρογόνο ή αναπτύσσουν εναλλακτικές λύσεις για τις πλαστικές συσκευασίες μιας χρήσης, χρειάζονται μετρητά. Και οι κυβερνήσεις που φυτεύουν περισσότερα δέντρα ή μονώνουν τα παλιά σπίτια, θα χρειαστούν δάνεια.
.
Ευτυχώς, οι επενδυτές - που επιθυμούν να θεωρούνται υπεύθυνοι και ανυπομονούν να αξιοποιήσουν μια αναπτυσσόμενη αγορά - είναι πρόθυμοι να τα παράσχουν.
Μέχρι σήμερα, έχουν δανείσει αθροιστικά 2,3 εκατ. δολάρια με τη μορφή πράσινων ομολόγων, σύμφωνα με την Πρωτοβουλία για τα Κλιματικά Ομόλογα (CBI) - έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό που προωθεί επενδύσεις για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.
Υπάρχει όμως ένα μόνο εμπόδιο: ο ορισμός του τι είναι ένα πράσινο ομόλογο. Οι κατηγορίες για "πράσινο ξέπλυμα" -δηλαδή για την προβολή αβάσιμων περιβαλλοντικών ισχυρισμών με σκοπό το οικονομικό κέρδος- έχουν πολλαπλασιαστεί από τότε που οι εταιρείες και οι κυβερνητικοί φορείς ενεπλάκησαν στην αγορά ομολόγων πριν από περισσότερο από μια δεκαετία.
Το 2007, το πρώτο πράσινο ομόλογο εκδόθηκε από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και άλλες πολυμερείς αναπτυξιακές τράπεζες ακολούθησαν το παράδειγμά της. Στη συνέχεια, το 2017, ο ισπανικός όμιλος Repsol έγινε η πρώτη πετρελαϊκή εταιρεία που εξέδωσε πράσινο ομόλογο, χρησιμοποιώντας τα έσοδα για την αναβάθμιση των διυλιστηρίων της ώστε να εκπέμπουν λιγότερα αέρια του θερμοκηπίου. Πέρυσι, η Αρχή Αεροδρομίου του Χονγκ Κονγκ άντλησε 1 δισ. δολάρια μέσω μιας δόσης πράσινου ομολόγου για να χρηματοδοτήσει την ανάπτυξη ενός τρίτου διαδρόμου προσγείωσης.
Διαβεβαιώσεις σχετικά με τα πράσινα διαπιστευτήρια αυτών των έργων που χρηματοδοτούνται με ομόλογα παρέχονται επί του παρόντος μόνο από εθελοντικά πρότυπα.
Τα πρότυπα της Διεθνούς Ένωσης Κεφαλαιαγοράς (ICMA), τα οποία καταρτίζονται από το σώμα μελών των επενδυτών, είναι τα πιο δημοφιλή. Το CBI έχει επίσης αναπτύξει το δικό του πρότυπο για τα ομόλογα για το κλίμα με αυστηρότερες απαιτήσεις. Αυτό το πρότυπο του CBI περιλαμβάνει μια ταξινομία με κριτήρια διαλογής για τον ορισμό των πράσινων οικονομικών δραστηριοτήτων και απαιτεί τα πράσινα ομόλογα να πιστοποιούνται από εγκεκριμένους εξωτερικούς κριτές. Το 2020, περίπου το ένα τέταρτο των πράσινων ομολόγων παγκοσμίως εκδόθηκε σύμφωνα με το πρότυπο CBI.
Επιπλέον, η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας, η Ρυθμιστική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς της Κίνας, η Εθνική Επιτροπή Ανάπτυξης και Μεταρρυθμίσεων της Κίνας και το Υπουργείο Οικονομικών της χώρας έχουν το καθένα τα δικά του κριτήρια επιλεξιμότητας για τα πράσινα ομόλογα.
Αλλά αυτά είναι γεμάτα παραθυράκια, σύμφωνα με το CBI. Διαπίστωσε ότι το 38% της συνολικής κινεζικής έκδοσης πράσινων ομολόγων το 2017 - αξίας 14,2 δισ. δολαρίων ή 94,3 δισ. ρουβλίων - δεν πληρούσε τον ορισμό των πράσινων ομολόγων της. Και το ποσοστό αυτό αυξήθηκε στο 44% το 2019.
Και μετά έρχεται η Ευρωπαϊκή Ένωση. Εντοπίζοντας ένα ρυθμιστικό κενό, οι Βρυξέλλες προχώρησαν στην κάλυψή του. Η ΕΕ βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό στο πρότυπο CBI, αλλά χρησιμοποίησε τη δική της ταξινόμηση, η οποία αναπτύχθηκε για να καθορίσει τι συνιστά βιώσιμη επένδυση σε διάφορους τομείς.
Το Ευρωπαϊκό Πρότυπο Πράσινων Ομολόγων (EUGBS), συμφωνήθηκε προσωρινά τον Φεβρουάριο. Θα τεθεί σε ισχύ ένα χρόνο μετά την ολοκλήρωση των τελικών διαπραγματεύσεων μεταξύ των θεσμικών οργάνων της ΕΕ.
Όλες οι εταιρείες που χρησιμοποιούν το πρότυπο θα πρέπει να γνωστοποιούν όχι μόνο πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο θα χρησιμοποιηθούν τα έσοδα των πράσινων ομολόγων τους, αλλά και να δείχνουν πώς οι επενδύσεις αυτές τροφοδοτούν τα σχέδια μετάβασης της εταιρείας στο σύνολό της.
Μια αδυναμία είναι ότι, λόγω των έντονων πιέσεων που ασκούν οι βιομηχανικοί όμιλοι, το 15% των χρημάτων ενός πράσινου ομολόγου μπορεί να επενδυθεί σε οικονομικές δραστηριότητες που συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις της ταξινόμησης, αλλά δεν μπορεί να προσδιοριστεί ότι συμβάλλουν σε έναν πράσινο στόχο.
Ωστόσο, η ΕΕ προβλέπει ένα σύστημα εξωτερικών αξιολογητών - ανεξάρτητες οντότητες που είναι υπεύθυνες για την αξιολόγηση του κατά πόσον ένα ομόλογο είναι πράσινο. Ένα εποπτικό όργανο θα εντοπίζει και θα διαχειρίζεται τις συγκρούσεις συμφερόντων.
Το 2020, περίπου το ένα τέταρτο των πράσινων ομολόγων παγκοσμίως εκδόθηκε σύμφωνα με το πρότυπο CBI.