Όπως αναφέρει η εταιρεία αξιολόγησης DBRS Morningstar, στην τελευταία ανάλυσή της, τα συχνότερα και εντονότερα ακραία καιρικά φαινόμενα συνδέονται, συνολικά, με υψηλότερες ασφαλισμένες απώλειες, ιδίως στις αναπτυγμένες αγορές, όπου μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού διαθέτει ασφάλιση. Ως εκ τούτου, τα ασφαλιστικά δεδομένα που διαθέτει της επιτρέπουν να αντλήσει κάποιες πληροφορίες, ιδίως σχετικά με το οικονομικό κόστος που συνδέεται με τις μεταβαλλόμενες κλιματικές συνθήκες.
.
Όπως σημειώνει η διεθνής εταιρεία αξιολόγησης, οι παγκόσμιες ασφαλισμένες απώλειες που σχετίζονται με φυσικές καταστροφές, οι οποίες υπολογίζονται για το πρώτο εξάμηνο του 2022 σε $35 δισ., είναι μόνο ελαφρώς υψηλότερες από τον δεκαετή μέσο όρο, προσαρμοσμένο στον πληθωρισμό για την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου ($29 δισ.) και σημαντικά χαμηλότερες από τα $46 δισ. της ίδιας περιόδου πέρυσι (Διάγραμμα 1). Από την άποψη της κερδοφορίας και του πιστωτικού κινδύνου, το 2022 ήταν μέχρι στιγμής μια χρονιά με σημαντική αύξηση των ασφαλίστρων, ικανοποιητικά έσοδα και κερδοφορία από την ανάληψη κινδύνων. Παρ’ όλα αυτά, όσον αφορά τη μακροπρόθεσμη τάση, οι ασφαλισμένες ζημιές που σχετίζονται με καιρικά φαινόμενα, οι οποίες αποτελούν ένα υποσύνολο των ζημιών από φυσικές καταστροφές που συσχετίζονται στενότερα με την κλιματική αλλαγή, αυξάνονται σε σύγκριση με τις προσαρμοσμένες στον πληθωρισμό ιστορικές τιμές τους.
Η παγκόσμια προσέγγιση της DBRS Morningstar στην ανάλυση των ασφαλιστικών εταιρειών αξιολογεί την ικανότητά τους να διαχειρίζονται τους τρέχοντες και μελλοντικούς επιχειρηματικούς και χρηματοοικονομικούς κινδύνους. Ως εκ τούτου, οι εκτιμήσεις για την κλιματική αλλαγή αποτελούν σημαντικό στοιχείο της ανάλυσής της. Μέχρι σήμερα, η εταιρεία δεν έχει αναθεωρήσει την αξιολόγηση ή την τάση οποιασδήποτε εταιρείας P&C, ειδικά ως αποτέλεσμα του κινδύνου της κλιματικής αλλαγής. Ωστόσο, αυτός συνεχίζει να αποτελεί κρίσιμο παράγοντα σε πολλά στοιχεία της αξιολόγησής της για τον πιστωτικό κίνδυνο, όπως το προφίλ κινδύνου, η ικανότητα κέρδους, η ρευστότητα, η κεφαλαιοποίηση και, σε μικρότερο βαθμό, η δυναμική του κλάδου. Εάν δεν μετριαστούν κατάλληλα, η επιδείνωση των τάσεων και των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής μπορεί να ασκήσει αρνητική πίεση στην αξιολόγηση της χρηματοοικονομικής ισχύος των εταιρειών P&C.
Οι ασφαλισμένες απώλειες αντιπροσωπεύουν ένα μέρος του κοινωνικού κόστους της κλιματικής αλλαγής
Οι ασφαλιστικές αποζημιώσεις που σχετίζονται με ακραία καιρικά φαινόμενα, τα οποία επιδεινώνονται από την κλιματική αλλαγή, αντιπροσωπεύουν μόνο ένα μέρος των συνολικών οικονομικών και περιβαλλοντικών ζημιών. Όταν πρόκειται για τη μέτρηση του κόστους της κλιματικής αλλαγής, τα ασφαλιστικά δεδομένα δεν μας “δείχνουν” όλη την… εικόνα. Κατ’ αρχάς, ένα ακραίο καιρικό φαινόμενο σε μια πυκνοκατοικημένη περιοχή θα είναι πιο δαπανηρό από το ίδιο φαινόμενο σε μια απομακρυσμένη περιοχή. Από την άλλη πλευρά, η μεγαλύτερη πυκνότητα του πληθυσμού, η αύξηση των κατασκευών και η αύξηση των αξιών των ακινήτων στις παράκτιες περιοχές θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε υπερεκτίμηση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Επιπλέον, η υπερθέρμανση του πλανήτη μπορεί να οδηγήσει σε ζημιές που θα γίνουν εμφανείς μόνο κάποια στιγμή στο μέλλον, επειδή συμβάλλουν σε αλλαγές στο κλίμα που μπορεί ξαφνικά να γίνουν έντονες και μη αναστρέψιμες. Τέτοιες αλλαγές θα μπορούσαν να διαταράξουν μόνιμα τα φυσικά συστήματα που έχουν διατηρήσει το κλίμα μας σχετικά σταθερό.
Ως εκ τούτου, το κόστος της κλιματικής αλλαγής είναι πιθανό να είναι πολύ μεγαλύτερο και πιο εκτεταμένο από αυτό που παρουσιάζεται στα στοιχεία των ασφαλισμένων ζημιών. Οι οικονομικές απώλειες είναι πολλές φορές μεγαλύτερες από τις ασφαλισμένες, ιδίως σε περιοχές όπου οι ασφαλιστικές αγορές είναι υποανάπτυκτες. Για παράδειγμα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Swiss Re Institute, οι ασφαλισμένες ζημιές αντιστοιχούσαν στο 25% των συνολικών οικονομικών ζημιών στην Κίνα, αλλά στο 75% των οικονομικών ζημιών στο Ηνωμένο Βασίλειο, το 2021. Αλλά ακόμη και όταν εξετάζονται οι συνολικές οικονομικές ζημιές που συνδέονται με τις φυσικές καταστροφές, ανεξάρτητα από το αν είναι ασφαλισμένες, δεν καταγράφονται οι θάνατοι, η ψυχική οδύνη και οι πιο μόνιμες αλλαγές (π.χ. αποξήρανση ποταμών λόγω ξηρασίας), καθώς και οι σχετικές οικονομικές δυσχέρειες. Επιπλέον, όπως εξηγείται παρακάτω, καθώς οι ασφαλισμένες ζημιές αυξάνονται, η ασφάλιση περιουσίας γίνεται λιγότερο προσιτή, αυξάνοντας έτσι την ευπάθεια της κοινωνίας στην κλιματική αλλαγή.
Το πρώτο εξάμηνο του 2022, ο κόσμος έγινε μάρτυρας ορισμένων ιστορικά δύσκολων συνθηκών. Μεταξύ αυτών, η υψηλότερη θερμοκρασία που έχει ποτέ καταγραφεί (στο Λονδίνο) και ξηρασία τόσο σοβαρή, που επηρέασε την παροχή πόσιμου νερού, την παραγωγή τροφίμων, τη μεταποίηση, τη ναυτιλία, τον τουρισμό και πολλούς άλλους κλάδους στην Ευρώπη, τις ΗΠΑ, την Κίνα και άλλα μέρη του βόρειου ημισφαιρίου. Στο νότιο ημισφαίριο, είδαμε μεγάλες πλημμύρες στην Αυστραλία και τη Νότια Αφρική. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα (καύσωνες, ξηρασίες, πλημμύρες, πυρκαγιές) οδηγούν σε αρνητικές αλυσιδωτές επιπτώσεις, που δεν είναι εύκολο να μετρηθούν, και ο αντίκτυπος της κλιματικής αλλαγής, όσον αφορά τη σοβαρότητα και τη συχνότητα τέτοιων φαινομένων, είναι δύσκολο να προσδιοριστεί με ακρίβεια.
Η ευαισθητοποίηση για την κλιματική αλλαγή αυξάνεται, το ίδιο και τα ασφάλιστρα Περιουσίας
Η DBRS Morningstar αποδίδει τις σταθερές οικονομικές επιδόσεις των ασφαλιστών, τουλάχιστον εν μέρει, στη συνετή διαχείριση κινδύνων, η οποία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων βασικών παραμέτρων, την αγορά επαρκούς αντασφαλιστικής κάλυψης και την κατάλληλη τιμολόγηση των ασφαλίστρων για την αντιστάθμιση της κλιματικής αλλαγής (αλλά και των πληθωριστικών και άλλων τάσεων).
Τα ασφάλιστρα περιουσίας σημείωσαν μερικές από τις ιστορικά υψηλότερες αυξήσεις το γ’ τρίμηνο του 2020, επιτρέποντας στους ασφαλιστές να αυξήσουν τις τιμές κατά 31% στην περιοχή του Ειρηνικού, 24% στις ΗΠΑ, 20% στην Ευρώπη και 18% στην Ασία, σε σχέση με τα επίπεδα του προηγούμενου έτους . Ο ρυθμός αύξησης των ασφαλίστρων περιουσίας μετριάστηκε τα τελευταία τρίμηνα, αλλά αυξάνεται σταθερά σε όλα τα μέρη του κόσμου από το 1ο τρίμηνο του 2019. Τα ασφάλιστρα των εμπορικών ακινήτων αυξήθηκαν κατακόρυφα κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου και συνεχίζουν να υπερβαίνουν τις πληθωριστικές τάσεις που σχετίζονται με τις αποζημιώσεις ακόμη και το 2ο τρίμηνο του 2022.
Ένα άλλο σημαντικό εργαλείο διαχείρισης κινδύνων, που συμβάλλει στο κόστος της ασφάλισης περιουσίας, είναι η αξιοποίηση των προγραμμάτων αντασφάλισης από τους ασφαλιστές. Μετά από χρόνια σχετικά μέτριας αύξησης, ο δείκτης τιμών αντασφάλισης (συγκεκριμένα, ο δείκτης Guy Carpenter U.S. Property Catastrophe Rate on Line Index) παρουσίασε την υψηλότερη αύξηση των τελευταίων 16 ετών, περίπου +15% για τις ανανεώσεις του πρώτου εξαμήνου του 2022.
Αν και η κλιματική αλλαγή δεν είναι ο μόνος παράγοντας που οδηγεί σε αυτή την εξέλιξη, παίζει έναν σημαντικό ρόλο. Η DBRS Morningstar αναμένει ότι θα υπάρξουν συνεχείς αυξήσεις των τιμών αντασφάλισης παγκοσμίως, εν μέρει για να αντισταθμιστούν οι πιο συγκρατημένες αυξήσεις των προηγούμενων ετών. Η αύξηση του αντασφαλιστικού κόστους θα τροφοδοτήσει πιθανότατα υψηλότερες αυξήσεις στα ασφάλιστρα περιουσίας στο μέλλον, εκτός αν υπάρξει ουσιαστική συγκράτηση ή μείωση του κινδύνου της κλιματικής αλλαγής. Τα μέτρα προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, συμπεριλαμβανομένων των επενδύσεων σε ανθεκτικές υποδομές, όπως για παράδειγμα η κατασκευή δομών που θα αντέχουν καλύτερα την υψηλότερη ένταση και τον όγκο των βροχοπτώσεων, θα μπορούσαν να μετριάσουν τους κινδύνους της κλιματικής αλλαγής. Ωστόσο, ελλείψει τέτοιων επενδύσεων από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, η DBRS Morningstar αναμένει αύξηση των ασφαλίστρων πάνω από τον ρυθμό του πληθωρισμού για το ορατό μέλλον.
Οι προβλέψεις της DBRS Morningstar
Τα επιστημονικά στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων εκείνων της έκθεσης της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (Intergovernmental Panel on Climate Change), που δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο του 2022, συνεχίζουν να προβλέπουν συχνότερα και σοβαρότερα καιρικά φαινόμενα. Πιο πρόσφατα, τον Αύγουστο του 2022, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η Αρκτική θερμαίνεται με ακόμη ταχύτερο ρυθμό από ό,τι πίστευαν (σε ορισμένα μέρη 7 φορές ταχύτερα από ό,τι ο υπόλοιπος πλανήτης), γεγονός που δείχνει ότι αυξάνεται η πιθανότητα να συμβαίνουν με μεγαλύτερη συχνότητα και ένταση καταστροφές που σχετίζονται με τον καιρό. Με αυτά τα δεδομένα, το υπάρχον ιστορικό ζημιών μπορεί να μην είναι καλός προγνωστικός δείκτης για τις μελλοντικές ασφαλισμένες ζημιές.
Προκειμένου να ληφθεί υπόψη η κλιματική αλλαγή, οι παραδοχές στις οποίες στηρίζονται τα μοντέλα των ασφαλιστών θα πρέπει να επανεξεταστούν και να αξιολογηθούν προσεκτικά με βάση αυτό το πλαίσιο. Για τα μοντέλα που βασίζονται σε μεγαλύτερους χρονικούς ορίζοντες, οι μελλοντικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου αποκτούν όλο και πιο σημαντικό ρόλο. Τελικά, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου φαίνεται να είναι εξαιρετικά επικίνδυνες, γεγονός που επιδεινώνεται από τις γεωπολιτικές εντάσεις και τις μη επαληθεύσιμες δεσμεύσεις για μηδενικές εκπομπές.
Πηγή: Ασφαλιστική Αγορά