Η σύνοδος κορυφής για το κλίμα COP30 άνοιξε στο Μπελέμ της Βραζιλίας, με τον επικεφαλής του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή, Σάιμον Στιλ, να καλεί τις χώρες να αφήσουν τις αντιπαραθέσεις και να επικεντρωθούν στη συλλογική δράση για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. «Δεν είστε εδώ για να πολεμήσετε ο ένας τον άλλον, αλλά για να πολεμήσετε την κλιματική κρίση – μαζί», δήλωσε προς τους εκπροσώπους περισσότερων από 190 κρατών.
.
Η Βραζιλία, ως διοργανώτρια χώρα, κατάφερε την τελευταία στιγμή να εξασφαλίσει συμφωνία για την ημερήσια διάταξη της συνόδου, αποτρέποντας την προσπάθεια ομάδων αναπτυσσόμενων χωρών να συμπεριλάβουν αμφιλεγόμενα ζητήματα όπως νέα χρηματοδοτικά εργαλεία και φόρους στον άνθρακα. Παραμένει άγνωστο αν η COP30 θα οδηγήσει σε συνολική τελική συμφωνία, με τις διπλωματικές εντάσεις και τις παγκόσμιες πολιτικές αναταραχές να δυσκολεύουν τις διαπραγματεύσεις.
Ο Πρόεδρος της Βραζιλίας, Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, ανέβασε τους τόνους απέναντι σε όσους υποτιμούν ή αρνούνται την κλιματική αλλαγή. «Επιτίθενται στις επιστήμες, στα πανεπιστήμια, στους θεσμούς. Ήρθε η ώρα να σημειωθεί ακόμη μια ήττα για τους αρνητές», δήλωσε.
Την ίδια ώρα, οι Ηνωμένες Πολιτείες – ο μεγαλύτερος ιστορικά ρυπαντής του πλανήτη – απουσιάζουν από την COP30. Η κυβέρνηση Τραμπ ακολουθεί επιθετική στάση κατά των πολιτικών κλιματικής μετάβασης, με τον ίδιο τον πρόεδρο να συνεχίζει τις ψευδείς δημόσιες δηλώσεις ότι η κλιματική αλλαγή είναι «φάρσα». Στο Belém αναμένεται μόνο παρουσία επιμέρους αμερικανικών πολιτειών: ο κυβερνήτης της Καλιφόρνιας Γκάβιν Νιούσομ και η κυβερνήτης του Νέου Μεξικού Μισέλ Λουτζάν Γκρίσαμ.
«Τι στο καλό συμβαίνει εδώ;» δήλωσε ο Νιούσομ, επιτιθέμενος στην επιλογή της Ουάσινγκτον να μην παραστεί. «Είμαστε στη Βραζιλία, έναν από τους σημαντικότερους δημοκρατικούς εταίρους μας, χώρα κρίσιμη για τα μέταλλα που χρειάζονται οι νέες τεχνολογίες. Αυτή είναι η χώρα με την οποία πρέπει να συνεργαζόμαστε, όχι να την τιμωρούμε με δασμούς.»
Η Γερμανία ξεκαθάρισε ότι οι ευρωπαϊκές χώρες θα πιέσουν για ισχυρή δέσμευση μείωσης της χρήσης ορυκτών καυσίμων, κάτι που ευθυγραμμίζεται με τη θέση της Βραζιλίας. «Θέλουμε να ακούσουμε, όχι να κατηγορήσουμε», δήλωσε ο υφυπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Γιόχεν Φλάσμπαρτ.
Στο Μπελέμ κατέφθασαν επίσης αντιπροσωπείες ιθαγενών πληθυσμών από τον Αμαζόνιο και τις Άνδεις, ταξιδεύοντας πάνω από 3.000 χιλιόμετρα με βάρκες. Διεκδικούν ουσιαστική συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων και προστασία των εδαφών τους από εξορύξεις και αποψίλωση. «Δεν θέλουμε άλλες υποσχέσεις. Θέλουμε προστασία», είπε ο Πάμπλο Ινούμα Φλόρες από το Περού.
Το επιστημονικό σκέλος της COP30 τροφοδοτήθηκε από νέα προειδοποίηση δεκάδων πανεπιστημίων και ερευνητικών οργανισμών για την «ταχεία αποσταθεροποίηση της κρυόσφαιρας», της παγωμένης ζώνης του πλανήτη. Οι επιστήμονες τονίζουν ότι το λιώσιμο παγετώνων και πάγων απειλεί την ασφάλεια ολόκληρων περιοχών και ζητούν να μην επισκιαστούν τα δεδομένα από γεωπολιτικές εντάσεις.
Σε συνέντευξή του, ο Πρόεδρος της COP30, Αντρέ Κορέια ντο Λάγκο, υπογράμμισε ότι η Κίνα εμφανίζεται πλέον με νέο ρόλο στις διαπραγματεύσεις. «Έρχεται με λύσεις για όλους», είπε, σημειώνοντας ότι η διάδοση φθηνών κινεζικών τεχνολογιών επιταχύνει την παγκόσμια ενεργειακή μετάβαση.
Η COP30 δεν ξεκινά απλώς με πολιτική πίεση, αλλά με μια υπενθύμιση: τρεις δεκαετίες διαπραγματεύσεων έχουν μειώσει τις προβλέψεις για την υπερθέρμανση, αλλά ο χρόνος για αποτελέσματα στενεύει. Το ζητούμενο στο Belém είναι αν οι χώρες μπορούν να παραμερίσουν την αντιπαράθεση και να παραδώσουν κάτι χειροπιαστό, πέρα από νέα, εύηχα συνθήματα.
Πηγή: Reuters
Παραμένει άγνωστο αν θα οδηγήσει σε συνολική τελική συμφωνία, με τις διπλωματικές εντάσεις και τις παγκόσμιες πολιτικές αναταραχές να δυσκολεύουν τις διαπραγματεύσεις.