Η θεωρία της «κοινής ιδιοκτησίας», σύμφωνα με την οποία οι μεγάλοι επενδυτές θα μπορούσαν να περιορίσουν τον ανταγωνισμό φαίνεται να πείθει τους επιφυλακτικούς γύρω από την τρέλα της διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων για τα ESG.
.
Οι Financial Times αναδεικνύει μία ενδιαφέρουσα εργασία που δείχνει ότι ίσως όλα αυτά να έχουν σαφή, μετρήσιμο και θετικό αντίκτυπο Σύμφωνα με ένα έγγραφο εργασίας που δημοσιεύθηκε από το Εθνικό Γραφείο Οικονομικών Ερευνών των ΗΠΑ «Το 2017, οι "τρεις μεγάλοι" θεσμικοί επενδυτές ξεκίνησαν εκστρατείες για την αύξηση της ποικιλομορφίας των φύλων στα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών. Εκτιμούμε ότι οι εκστρατείες τους οδήγησαν τις αμερικανικές εταιρείες να προσθέσουν τουλάχιστον 2,5 φορές περισσότερες γυναίκες διευθυντές το 2019 σε σχέση με το 2016. Οι επιχειρήσεις αύξησαν την ποικιλομορφία εντοπίζοντας υποψηφίους πέρα από τα υπάρχοντα δίκτυα των διευθυντών και δίνοντας λιγότερη έμφαση στην εμπειρία των υποψηφίων ως στελεχών. Οι εταιρείες προώθησαν επίσης περισσότερες γυναίκες σε θέσεις κλειδιά του διοικητικού συμβουλίου, γεγονός που δείχνει ότι οι απαντήσεις των εταιρειών ξεπέρασαν τον συμβολισμό».
Τα αποτελέσματά της εργασίας αναδεικνύουν την ικανότητα των επενδυτών και των δεικτών να επιφέρουν αλλαγές διακυβέρνησης ευρείας βάσης και τον σημαντικό αντίκτυπο της συμμετοχής των επενδυτών στην αύξηση της ποικιλομορφίας της εταιρικής ηγεσίας.
Οι Todd Gormley, Vishal Gupta, David Matsa, Sandra Mortal και Lukai Yang επισημαίνουν ότι ο μέσος όρος της γυναικείας εκπροσώπησης στα διοικητικά συμβούλια των ΗΠΑ αυξήθηκε κατά περισσότερο από 50% την περίοδο 2016-19, πηγαίνοντας από ένα αρκετά θλιβερό 13,1% των διευθυντών σε ένα ακόμα κακό αλλά πολύ καλύτερο 19,7% μέχρι το 2019.
Οι ερευνητές αποδίδουν το γεγονός αυτό στο ρόλο που διαδραμάτισαν οι «τρεις μεγάλοι» του κλάδου των παθητικών επενδύσεων - BlackRock, Vanguard και State Street - οι οποίες άρχισαν να κάνουν πολύ δημόσιο θόρυβο για το θέμα αυτό πριν από μερικά χρόνια.
Αρχικά πολλοί άνθρωποι είχαν την τάση να το απορρίψουν. Άλλωστε, όταν η State Street παρουσίασε το άγαλμα "Fearless Girl" και την εκστρατεία μάρκετινγκ, δεν χρειάστηκε κυνισμός επιπέδου FTAV για να σημειωθεί ότι η ίδια η State Street δεν ήταν καθόλου πρότυπο της ισότητας των φύλων. Ακόμη και σήμερα, μόνο τέσσερα από τα 13 μέλη του διοικητικού συμβουλίου της είναι γυναίκες.
Στην BlackRock, ο αριθμός είναι 5 στις 16, και στην Vanguard είναι 3 στις 11. Και αν κοιτάξετε τις ανώτερες διοικητικές βαθμίδες και των τριών οργανισμών, είναι όλες αρκετά ανδροκρατούμενες.
Φαίνεται όμως ότι, σύμφωνα με το έγγραφο του NBER, σε άλλες επιχειρήσεις της Αμερικής τουλάχιστον ακολουθούν τα βήματά τους. Είναι ενδιαφέρον ότι οι ερευνητές εκτιμούν από τη μετατόπιση της έντασης της ιδιοκτησίας ότι είναι κυρίως οι γίγαντες των αμοιβαίων κεφαλαίων δείκτη που οδήγησαν στη μετατόπιση, αντί να πρόκειται απλώς για μια ευρύτερη τάση.
Σύμφωνα με την εργασία, σε αντίθεση με προηγούμενες εκστρατείες για την ποικιλομορφία των μετόχων, τις οποίες οι επιχειρήσεις αγνοούσαν σε μεγάλο βαθμό, οι τρεις μεγάλες εταιρείες υιοθέτησαν πολιτικές, τις οποίες εφάρμοσαν, για την καταψήφιση της επανεκλογής διευθυντών σε εταιρείες που θεωρούσαν ότι δεν σημείωναν επαρκή πρόοδο προς την κατεύθυνση ενός διοικητικού συμβουλίου με ποικιλομορφία φύλου.
«Οι εκτιμήσεις μας υποδηλώνουν ότι οι εκστρατείες των Big Three αύξησαν τις θέσεις των γυναικών στα διοικητικά συμβούλια. Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας, μία τυπική απόκλιση μεγαλύτερης ιδιοκτησίας των Big Three το 2016 συνδέεται με 76% αύξηση της καθαρής ροής νέων γυναικών μελών του διοικητικού συμβουλίου και 11% αύξηση του συνολικού ποσοστού των γυναικών διευθυντών. Η αύξηση αυτή οφείλεται τόσο στις λιγότερες αποχωρήσεις γυναικών όσο και στις περισσότερες νέες προσθήκες. Οι εκστρατείες των Big Three συνδέονται επίσης με την προσθήκη της πρώτης γυναίκας διευθύντριας στις επιχειρήσεις: μία τυπική απόκλιση μεγαλύτερης ιδιοκτησίας των Big Three συνδέεται με μείωση κατά σχεδόν ένα πέμπτο του αριθμού των αμερικανικών επιχειρήσεων που δεν είχαν καμία γυναίκα διευθύντρια κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου» αναφέρεται στα αποτελέσματα.
Σύμφωνα με την ίδια εργασία το μέγεθος των εκτιμήσεών μας υποδηλώνει ότι ο αντίκτυπος των τριών μεγάλων επιχειρήσεων ήταν σημαντικός. «Διαπιστώνουμε ότι οι εκστρατείες τους ευθύνονται τουλάχιστον για το ένα τρίτο έως τα δύο τρίτα της συνολικής αύξησης του ποσοστού των γυναικών διευθυντών μεταξύ 2016 και 2019. Αυτή η εκτίμηση αντανακλά ένα κατώτερο όριο, διότι δεν λαμβάνει υπόψη τις θετικές δευτερογενείς επιδράσεις των εκστρατειών των τριών μεγάλων εταιρειών στις εταιρείες στις οποίες κατέχουν μικρότερα μερίδια: οι εκστρατείες ώθησαν στην ανάπτυξη ενός μεγαλύτερου αριθμού γυναικών διευθυντών και οδήγησαν τις εταιρείες παροχής συμβουλών και άλλους επενδυτές να απαιτήσουν επίσης αλλαγές. Οι εν λόγω δευτερογενείς επιδράσεις απορροφώνται από τις σταθερές επιδράσεις του έτους της εκτίμησής μας και εξαιρούνται από τις παρούσες εκτιμήσεις».
Προφανώς, λιγότερο από το ένα πέμπτο του συνόλου των διευθυντών δημόσιων εταιρειών των ΗΠΑ είναι γυναίκες (και το 6,6% των διευθύνοντων συμβούλων του S&P 500) γεγονός που δείχνει ότι υπάρχει ακόμη πολλή δουλειά να γίνει. Ίσως όμως να πρόκειται για μια σπάνια ιστορία επιτυχίας των ESG που εκτυλίσσεται.
Η πίεση των επενδυτών και των δεικτών φαίνεται να επιφέρουν μετατόπιση στην εταιρική διακυβέρνηση των εταιρειών.