Στον σύγχρονο επιχειρηματικό κόσμο, έχει γίνει ολοένα και πιο σημαντικό - και σχετικό - για τις εταιρείες να επικοινωνούν και να δημοσιοποιούν μη χρηματοοικονομικές πληροφορίες για το περιβάλλον, την κοινωνία και τη διακυβέρνηση ("ESG"). Παρόλο που πολλά κίνητρα για κάτι τέτοιο ("γιατί") μπορούν εύκολα να διακριθούν, το "πώς" παραμένει ασαφές και αποτελεί πρόκληση για πολλές εταιρείες.
Το τελευταίo διάστημα, έχουμε δει να εξελίσσονται πολλαπλά πλαίσια, πρότυπα αναφοράς και άλλες πρωτοβουλίες, με στόχο τη συλλογή και τη διάρθρωση των πληροφοριών ESG τόσο για εσωτερική όσο και για εξωτερική χρήση. Μέσα σε αυτόν τον λαβύρινθο, διακρίνουμε:
- Προγράμματα που συμβάλλουν στην προώθηση της εταιρικής δράσης για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την εταιρική κοινωνική ευθύνη ("ΕΚΕ"),
- Συμμαχίες και δίκτυα που βοηθούν τις εταιρείες να αναπτύξουν ικανότητες (γνώσεις) και να μοιραστούν βέλτιστες πρακτικές στον τομέα της βιωσιμότητας και της ΕΚΕ,
- Βαθμολογητές και βαθμολογητές που αποστέλλουν έρευνες ή ερωτηματολόγια για να λάβουν πληροφορίες ESG από τις εταιρείες, προκειμένου να δομηθούν οι πληροφορίες αυτές και να καταστεί δυνατή η συγκρισιμότητα,
- Συστήματα πιστοποίησης που βοηθούν τις εταιρείες να λάβουν αναγνώριση για τις επιδόσεις τους στον τομέα των ESG,
- ESG ή Πρότυπα υποβολής εκθέσεων βιωσιμότητας που παρέχουν ένα σύνολο κατευθυντήριων γραμμών για τη σύνταξη μιας αυτόνομης έκθεσης ή μιας ολοκληρωμένης έκθεσης,
Η ποικιλία των επιλογών και η υπερφόρτωση με πληροφορίες καθιστούν πολύπλοκο για τις εταιρείες να καθορίσουν ποιο πλαίσιο ή πρότυπο ESG είναι το κατάλληλο για αυτές.
Το παρόν άρθρο θέλει να φέρει σαφήνεια, εστιάζοντας στα πρότυπα υποβολής εκθέσεων ESG που χρησιμοποιούνται για τη σύνταξη εκθέσεων ESG και βιωσιμότητας.
Τι πρέπει να αναφέρετε/δημοσιοποιήσετε;
Βασικό στοιχείο κάθε έκθεσης ESG ή βιωσιμότητας είναι η ανάλυση ουσιαστικότητας, μια διαδικασία που καθορίζει τα θέματα ESG που πρέπει να συμπεριληφθούν στην έκθεση. Για να ορίσετε αυτά τα θέματα ESG, αναρωτηθείτε: «Ποιος θα διαβάσει αυτή την έκθεση; Ποιος ζητά τις πληροφορίες από την εταιρεία; Είναι οι μέτοχοι, οι επενδυτές, οι διευθυντές, οι πελάτες, οι εργαζόμενοι, οι ΜΚΟ ή όλα αυτά τα ενδιαφερόμενα μέρη;» Το κοινό σας θα καθορίσει το περιεχόμενο ESG που θα καλύψει η έκθεση. Με άλλα λόγια, τα Πρότυπα υποβολής εκθέσεων ESG παρέχουν καθοδήγηση για τον ορισμό σημαντικών θεμάτων ESG για ένα συγκεκριμένο κοινό και τη δημοσιοποίηση πληροφοριών σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο η εταιρεία σας αντιμετωπίζει αυτά τα θέματα.
Σύμμφωνα με τη Inogen Alliance, διακρίνονται τρεις διαφορετικές προσεγγίσεις για την ουσιαστικότητα εντός του φάσματος των προτύπων αναφοράς ESG:
- Η ανάλυση ουσιαστικότητας με γνώμονα τα οικονομικά στοιχεία προσδιορίζει ένα υποσύνολο κινδύνων και ευκαιριών που σχετίζονται με τη βιωσιμότητα και είναι ουσιώδεις για την οικονομική κατάσταση, τις λειτουργικές επιδόσεις και το προφίλ κινδύνου μιας εταιρείας
- Η ανάλυση ουσιαστικότητας με γνώμονα την επιχειρηματική αξία εστιάζει στη δημιουργία επιχειρηματικής αξίας βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα
- Η ευρύτερη, εξωτερικά προσανατολισμένη ανάλυση ουσιαστικότητας επιλέγει θέματα που αντικατοπτρίζουν τις σημαντικότερες οικονομικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις τους σε διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη (εξωτερικά προσανατολισμένη)
Τα πρότυπα αναφοράς ESG
Παρακάτω παρουσιάζονται τρία καθιερωμένα διεθνή πρότυπα αναφοράς ESG, το καθένα με τη δική του προσέγγιση της ουσιαστικότητας (παραπάνω). Πιο συγκεκριμένα, τα Προτύπων Αναφοράς SASB, τα Πρότυπα Αναφοράς GRI και τα Πρότυπα του Διεθνούς Πλαισίου Ολοκληρωμένης Αναφοράς, παρέχοντας πληροφορίες για τις διαφορές και τη συμπληρωματικότητα μεταξύ τους.
Πρότυπα αναφοράς SASB
ΠΕΔΙΟ ΕΡΦΑΡΜΟΓΗΣ
Τα πρότυπα αναφοράς της SASB παρέχουν καθοδήγηση για τη σύνταξη ειδικών εκθέσεων ESG για τον κλάδο και τον τομέα, καλύπτοντας θέματα ESG σε 5 διαστάσεις (περιβάλλον, κοινωνικό κεφάλαιο, ανθρώπινο κεφάλαιο, επιχειρηματικό μοντέλο και καινοτομία, ηγεσία και διακυβέρνηση)
ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ
Επενδυτές (πάροχοι χρηματοοικονομικού κεφαλαίου) και ρυθμιστικές αρχές
ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ
Με γνώμονα τα οικονομικά, δηλαδή τα Πρότυπα Αναφοράς SASB διακρίνουν τα θέματα ESG που είναι εύλογα πιθανό να επηρεάσουν/υποβάλλουν κίνδυνο για την οικονομική απόδοση της εταιρείας
ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ
- Τα πρότυπα SASB έχουν σχεδιαστεί για να διασφαλίσουν ότι οι πάροχοι χρηματοοικονομικών κεφαλαίων έχουν πρόσβαση σε συγκρίσιμα, συνεπή και αξιόπιστα δεδομένα. Περίπου το 75% των λογιστικών μετρήσεων στα Πρότυπα SASB είναι ποσοτικές
- Ο χάρτης ουσιαστικότητας της SASB παρουσιάζει έναν κατάλογο σημαντικών θεμάτων ESG ανά κλάδο, επιτρέποντας στους χρήστες να συγκρίνουν και να αντιπαραβάλλουν την ουσιαστικότητα περισσότερων από 40 θεμάτων σε διάφορους κλάδους και τομείς
ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ
- Τα Πρότυπα Αναφοράς SASB περιορίζουν την άσκηση ιεράρχησης από τις ίδιες τις εταιρείες, προσφέροντας τον χάρτη σημαντικότητας, αφήνοντας λιγότερο χώρο και αποχρώσεις για τους σημαντικούς κινδύνους και ευκαιρίες ESG που αφορούν την εταιρεία
- Η ανάλυση ουσιαστικότητας των προτύπων αναφοράς SASB είναι μια εσωτερική διαδικασία, η οποία ολοκληρώνεται χωρίς τη συγκατάθεση ή τη συμβολή των ενδιαφερομένων μερών
- Τα πρότυπα αναφοράς SASB δεν επικεντρώνονται σε θέματα ESG που είναι σημαντικά για άλλα ενδιαφερόμενα μέρη πλην των "οικονομικών" (π. χ. πελάτες, περιβάλλον και εσωτερικό εταιρείας)
Το Διεθνές Πλαίσιο IR από το IIRC
ΠΕΔΙΟ ΕΡΦΑΡΜΟΓΗΣ
Το διεθνές πλαίσιο IR συνδέει τη δημοσιοποίηση της βιωσιμότητας με την υποβολή εκθέσεων για τα χρηματοοικονομικά και άλλα κεφάλαια. Ο γενικός σκοπός του οποίου είναι να αποκαλύψει πώς μια εταιρεία δημιουργεί αξία σε έξι κεφάλαια (χρηματοοικονομικό, βιομηχανικό, πνευματικό, ανθρώπινο, κοινωνικό και σχεσιακό και φυσικό κεφάλαιο)
ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ
Ενδιαφερόμενα μέρη των οποίων η πρωταρχική χρήση των πληροφοριών είναι η λήψη οικονομικών αποφάσεων
ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ
Το IIRC αναφέρεται σε ένα ουσιώδες ζήτημα ως ένα ζήτημα που επηρεάζει ουσιαστικά ή έχει τη δυνατότητα να επηρεάσει ουσιαστικά τη στρατηγική του οργανισμού, το επιχειρηματικό του μοντέλο και ένα ή περισσότερα από τα κεφάλαια που χρησιμοποιεί ή επηρεάζει βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα
ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ
- Το Διεθνές Πλαίσιο IR καθοδηγεί τις εταιρείες στη δημιουργία μιας ολοκληρωμένης έκθεσης που συνδυάζει τα οικονομικά αποτελέσματα και τις μη χρηματοοικονομικές σημαντικές επιπτώσεις
- Το Διεθνές Πλαίσιο IR παρέχει δείκτες KPI που συνδυάζουν χρηματοοικονομικά μέτρα με άλλες συνιστώσες (π. χ. ο λόγος των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου προς τις πωλήσεις)
ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ
- Η ανάλυση ουσιαστικότητας του Διεθνούς Πλαισίου IR είναι μια εσωτερική διαδικασία, η οποία ολοκληρώνεται χωρίς τη συγκατάθεση ή τη συμβολή των ενδιαφερόμενων μερών
- Το Διεθνές Πλαίσιο IR μπορεί να θεωρηθεί μάλλον πολύπλοκο και λιγότερο διαισθητικό για τους χρήστες σε σύγκριση με άλλα πλαίσια αναφοράς ESG
Πρότυπα αναφοράς GRI
ΠΕΔΙΟ ΕΡΦΑΡΜΟΓΗΣ
Τα πρότυπα αναφοράς GRI προσδιορίζουν τις ουσιαστικές επιπτώσεις ESG σε όλες τις δραστηριότητές της εταιρείας και τις επιχειρηματικές της σχέσεις. Επικεντρώνεται σε θέματα ESG που ενέχουν κινδύνους τόσο για την εταιρεία όσο και για το περιβάλλον της (πριν από τον εντοπισμό ευκαιριών)
ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ
Μια πολυποίκιλη ομάδα ενδιαφερομένων μερών, από επενδυτές, πελάτες, εργαζόμενους, φυσικό περιβάλλον, ευάλωτες ομάδες και την κοινωνία γενικότερα
ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ
Τα Πρότυπα GRI για την υποβολή εκθέσεων υιοθετούν την έννοια της διπλής ουσιαστικότητας, προσδιορίζοντας τόσο θέματα ESG που έχουν (δυνητικά) σημαντικό οικονομικό αντίκτυπο (δηλαδή θέματα που αφορούν τους επενδυτές), όσο και θέματα που θα επηρεάσουν τις εκτιμήσεις άλλων ενδιαφερόμενων μερών (θέματα που επηρεάζουν τους ανθρώπους και το περιβάλλον εκτός του οργανισμού).
ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ
- Τα πρότυπα αναφοράς GRI παρέχουν καθοδήγηση για μια ενδελεχή και συνεργατική ανάλυση ουσιαστικότητας ESG, λαμβάνοντας υπόψη τις κύριες προοπτικές και προσδοκίες των ενδιαφερομένων μερών
- Τα πρότυπα αναφοράς GRI εστιάζουν στην αξία για την εταιρεία, την κοινωνία και το περιβάλλον, γεγονός που ενισχύει τη δέσμευση της εταιρείας με τους στόχους των Ηνωμένων Εθνών για τη βιώσιμη ανάπτυξη
ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ
Η ανάλυση ουσιαστικότητας του GRI μπορεί να θεωρηθεί ότι απαιτεί πολλούς πόρους, καθώς η εταιρεία αναμένεται να εξετάσει τις επιπτώσεις που σχετίζονται με τον τομέα, τα προϊόντα, τις γεωγραφικές τοποθεσίες και τις ειδικές περιστάσεις. Ζητείται επίσης να συμπεριλάβει αναλύσεις και εκθέσεις τρίτων και να επαληθεύσει την ανάλυση αυτή με τα ισχύοντα κλαδικά πρότυπα GRI.
Πώς να επιλέξετε ένα συγκεκριμένο πρότυπο αναφοράς ESG;
Τα Πρότυπα υποβολής εκθέσεων ESG που περιγράφονται παραπάνω βοηθούν τις εταιρείες να καταρτίσουν αυτόνομες ή ολοκληρωμένες εκθέσεις στις οποίες μπορούν να γνωστοποιούν μη χρηματοοικονομικές πληροφορίες που σχετίζονται με θέματα ESG. Όπως αναφέραμε προηγουμένως, η επιλογή αυτών των θεμάτων και, κατά συνέπεια, το περιεχόμενο της έκθεσης διαφέρει στα διάφορα πρότυπα. Πώς να επιλέξετε; Λάβετε υπόψιν σας τις παρακάτω παραμέτρους:
- Επιθυμητό κοινό της έκθεσης
- Προσέγγιση της ουσιαστικότητας
- Πεδίο εφαρμογής και πολυπλοκότητα της ανάλυσης ουσιαστικότητας
- Σημασία που αποδίδεται στη συμβολή των ενδιαφερομένων μερών
Ανάλογα με τη σχετική σημασία ή βαρύτητα που αποδίδει η εταιρεία σας σε καθεμία από αυτές τις παραμέτρους, ένα συγκεκριμένο πρότυπο μπορεί να είναι προτιμότερο.
Η σύνταξη εκθέσεων ESG και βιωσιμότητας δεν είναι εύκολη υπόθεση. Πριν καταλήξετε ποιο πρότυπο θα ακολουθήσετε πρέπει να σιγουρευτείτε σε ποιον απευθύνεστε και που αποσκοπείτε.