Ο Robert AG Monks, ο οποίος απεβίωσε σε ηλικία 91 ετών, ήταν ο εμπνευριστής ιδρυτής του αμερικανικού μετοχικού ακτιβισμού, ένας καταξιωμένος δικηγόρος, παραγωγικός συγγραφέας και επιτυχημένος επιχειρηματίας. Μαζί με τη Nell Minow, μακροχρόνια συνεργάτιδά του και συν-συγγραφέα, συνέβαλε στην εκκίνηση του κινήματος για την εταιρική διακυβέρνηση στη δεκαετία του 1980.
.
Ο Monks ήταν Ρεπουμπλικανός και έθεσε τρεις φορές υποψηφιότητα για το Αμερικανικό Κογκρέσο, χωρίς επιτυχία. Του άρεσε να υπενθυμίζει στους ανθρώπους ότι κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας συνειδητοποίησε τη ζωτική σημασία των θεσμικών μετόχων στη δημοκρατία. Ως αποτέλεσμα της σοβαρής ρύπανσης ενός ποταμού κοντά στο σπίτι του στο Μέιν, συνειδητοποίησε ότι οι εταιρείες καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την ποιότητα του αέρα που αναπνέουμε και του νερού που πίνουμε. Ωστόσο, δεν λογοδοτούσαν επαρκώς.
Αυτό ενέπνευσε τον Monks να γίνει ο πρωτεργάτης αυτού που σήμερα γνωρίζουμε ως ατζέντα για το περιβάλλον, την κοινωνία και τη διακυβέρνηση. Η άποψή του για τον καπιταλισμό ήταν ουσιαστικά η άποψη των ενδιαφερόμενων μερών. Υποστήριζε ότι η ανεξέλεγκτη αναζήτηση κέρδους είχε αρνητικές συνέπειες για την κοινωνία. Οι θεσμικοί μέτοχοι πρέπει να απαιτούν από τη διοίκηση να υπερβεί τη μεγιστοποίηση των βραχυπρόθεσμων κερδών και να ενεργεί με κοινωνική και περιβαλλοντική ευθύνη, ώστε να εξασφαλίσει βιώσιμη αξία για το μέλλον.
Αυτή η «υπερβολική ευαισθησία» εξοργίζει τους ηγέτες του σημερινού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος. Ο Monks πάντα δήλωνε ότι ήταν περήφανος Ρεπουμπλικανός στο στυλ του Nelson Rockefeller — οικονομικά συντηρητικός αλλά κοινωνικά φιλελεύθερος.
Πίστευε ότι ο καπιταλισμός χωρίς υπεύθυνους ιδιοκτήτες θα αποτύγχανε. Εξ ου και η απόφασή του το 1985 να ιδρύσει την Institutional Shareholder Services, που διευκόλυνε την ψήφο των θεσμικών επενδυτών για να καταστούν οι διοικήσεις υπόλογες. Σήμερα, η εταιρεία είναι η κορυφαία εταιρεία παροχής υπηρεσιών πληροφόρησης με πληρεξούσιο και δέχεται επιθέσεις για τις «προοδευτικές» συστάσεις που υποτίθεται ότι δίνει στους πελάτες της.
Ο Monks ίδρυσε επίσης το επενδυτικό ταμείο Lens ως όχημα για τον ακτιβισμό του. Η περιουσία του ήταν αναμφισβήτητα ένα πλεονέκτημα σε αυτό το εγχείρημα. Υποβάλλοντας δεκάδες προτάσεις μετόχων, ξόδεψε χιλιάδες δολάρια σε δικαστικές διαμάχες, θέματα πληρεξουσιότητας Ένα άλλο εντυπωσιακό παράδειγμα της οικονομικής του δύναμης ήταν η εκστρατεία για την κατάκτηση μιας θέσης στο διοικητικό συμβούλιο της Sears Roebuck, του προβληματικού γίγαντα του λιανικού εμπορίου που μετατράπηκε σε κολοσσό. Ισχυρίστηκε ότι η Sears ξόδεψε εκατομμύρια για να τον κρατήσει εκτός διοικητικού συμβουλίου. Η αντίδρασή του περιλάμβανε, μεταξύ άλλων, μια ολοσέλιδη διαφήμιση στο The Wall Street Journal, στην οποία κατηγορούσε το διοικητικό συμβούλιο ότι ήταν «μη αποδοτικά περιουσιακά στοιχεία».
Ο Monks συνέχισε να παρέχει συμβουλές σε θεσμικούς μετόχους μέσω της τελευταίας σημαντικής του επιχείρησης, της ValueEdge Advisors. Μέχρι τότε, ήταν υποχρεωμένος να αναγνωρίσει ότι το όραμά του υπονομεύονταν από την υπερβολική δύναμη των εταιρειών. Η Wall Street, η Business Round Table και άλλες ομάδες πίεσης είχαν από καιρό ασκήσει οικονομική επιρροή στο Καπιτώλιο. Αυτή η επιρροή ενισχύθηκε σημαντικά με την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου το 2010, η οποία κατάργησε τους περιορισμούς στις πολιτικές δαπάνες των εταιρειών, με αποτέλεσμα μια αποφασιστική στροφή από τους μετόχους προς τα διοικητικά συμβούλια.
Αργότερα στη ζωή του, ο Monks μίλησε για την κατάκτηση του αμερικανικού ονείρου από τις εταιρείες και το λυκόφως της εταιρικής διακυβέρνησης. Ωστόσο, η εκστρατεία του δεν ήταν μάταιη. Ο αριθμός των εταιρειών που αποφάσισαν να διαχωρίσουν τους ρόλους του προέδρου και του διευθύνοντος συμβούλου αυξάνεται σταθερά από το 2000. Ο ακτιβισμός των μετόχων αποτελεί πλέον κεντρικό χαρακτηριστικό των κεφαλαιαγορών. Και πολλές από τις εκστρατείες του κατά των αυτοκρατορικών διευθυντών κατάφεραν να βελτιώσουν τις πρακτικές διακυβέρνησης.
Πηγή: FT
Υποστήριζε ότι η ανεξέλεγκτη αναζήτηση κέρδους είχε αρνητικές συνέπειες για την κοινωνία.