Τι τίμημα θα βάζατε στη διατήρηση ενός λειτουργικού ανθρώπινου πολιτισμού; Θα το κάλυπταν σχεδόν 200 τρισεκατομμύρια δολάρια; Θα μπορούσε να είναι έστω και για μια στιγμή διακύβευμα το εάν αξίζει η προσπάθεια λόγω του ύψους του κόστους;
Η Bloomberg NEF, ερευνητική ομάδα του Bloomberg για την πράσινη ενέργεια, εκτιμά σε μια νέα έκθεσή της αυτή την εβδομάδα ότι θα μπορούσε να κοστίσει περί τα 196 τρισεκατομμύρια δολάρια σε επενδύσεις το να μηδενιστούν οι παγκόσμιες εκπομπές άνθρακα έως το 2050, όπως έχουν δεσμευτεί να κάνουν πολλές χώρες, προκειμένου να αποφύγουν την καταστροφή της παγκόσμιας υπερθέρμανσης.
Μετρητά
Πιθανότατα δεν θα σας σοκάρει να μάθετε ότι οι δεσμεύσεις για μηδενικές εκπομπές ρύπων ανά τον κόσμο δεν έχουν ακόμη ακολουθηθεί από τα πραγματικά μετρητά που απαιτούνται ή ακόμα και από τις δεσμεύσεις γι’ αυτά τα μετρητά, οι οποίες είναι απαραίτητες ώστε κάποτε αυτά να καταβληθούν.
Η BNEF εκτιμά ότι οι ετήσιες πράσινες επενδύσεις θα πρέπει να τριπλασιαστούν σχεδόν στα 6,9 τρισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2030, εάν θέλουμε να έχουμε ελπίδες να πιάσουμε το "καθαρό μηδέν" μέχρι το 2050. Αυτό θα περιλαμβάνει κυβερνήσεις, επιχειρήσεις και καταναλωτές που θα ανταλλάξουν το μεγαλύτερο μέρος του παγκόσμιου στόλου οχημάτων τα οποία σήμερα κινούνται με βενζίνη με ηλεκτρικά αυτοκίνητα, τη δημιουργία σταθμών φόρτισης γι’ αυτά τα νέα οχήματα και την αντικατάσταση της ενέργειας που τροφοδοτείται από ορυκτά καύσιμα με αιολική, ηλιακή και άλλες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, με νέα δίκτυα για τη σύνδεση όλων των παραπάνω.
"Με τις απτές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής να γίνονται όλο και πιο πραγματικές μέρα με την ημέρα, το παράθυρο για να μπορεί να επηρεαστεί η υπερθέρμανση του πλανήτη κλείνει", έγραφε σε έκθεση η αναλυτής της BNEF, Nilushi Karunaratne. "Υπάρχει ωστόσο ακόμη μια ευκαιρία για ουσιαστική αλλαγή".
Η εκτίμηση της BNEF είναι στην πραγματικότητα σε συγκρατημένα επίπεδα σε σύγκριση με τη McKinsey, η οποία υπολογίζει ότι η μετάβαση της κοινωνίας μακριά από τα ορυκτά καύσιμα θα απαιτήσει μέση ετήσια δαπάνη 9,2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων μεταξύ 2021 και 2050 ή 275 τρισεκατομμύρια δολάρια. Παρόμοια με την BNEF, η McKinsey έχει προειδοποιήσει επίσης ότι οι υψηλότερες δαπάνες θα πρέπει να πραγματοποιηθούν μέσα στα επόμενα 15 χρόνια.
Ο λογαριασμός για μηδενικές καθαρές εκπομπές το 2050 υπολογίζεται στα 196 τρισ. δολ.
Η άλλη "λύση"
Όσο συγκλονιστικά μεγάλοι κι αν φαίνονται αυτοί οι αριθμοί, είναι ελάχιστοι σε σύγκριση με το πιθανό τίμημα του να μην κάνει κανείς τίποτε. Ο ασφαλιστικός κολοσσός Swiss Re υπολόγισε ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη θα μπορούσε να στοιχίσει 23 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως από το παγκόσμιο ΑΕΠ, με την οικονομία των ΗΠΑ 7% μικρότερη απ’ ό,τι σε έναν πιο ψυχρό κόσμο και τις ανεπτυγμένες οικονομίες πιθανώς 10% μικρότερες απ’ ό,τι θα έπρεπε. Υπό αυτό το πρίσμα, η δαπάνη 200 τρισεκατομμυρίων δολαρίων σε 27 χρόνια ακούγεται σχετικά φθηνή.
Η S&P Global έχει υπολογίσει ότι η κλιματική αλλαγή θα μπορούσε να μειώσει κατά 4% το ετήσιο παγκόσμιο ΑΕΠ έως το 2050. Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει οικονομικές απώλειες ούτε λίγο ούτε πολύ 13 τρισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως - ακόμη περισσότερων από τα 7 τρισεκατομμύρια δολάρια τα οποία θα ξοδεύαμε για να τις αποφύγουμε. Κι αυτές οι απώλειες θα επιβάρυναν ιδιαίτερα σκληρά τις ταχέως αναπτυσσόμενες χώρες στον παγκόσμιο Νότο, με τη Νότια Ασία να χάνει 15% του ΑΕΠ της, την Κεντρική Ασία να χάνει 7% και την υποσαχάρια Αφρική να χάνει 6%.
Ο στόχος μηδενικών εκπομπών έως το 2050 δεν είναι κάποιος αυθαίρετος στόχος, αλλά πιθανώς η καλύτερη ελπίδα μας να διατηρήσουμε την παγκόσμια θέρμανση στους 1,5 βαθμούς Κελσίου πάνω από τους μέσους όρους της προβιομηχανικής εποχής, επίπεδο πέρα από το οποίο η ζημιά στην κατοικησιμότητα του πλανήτη θα αυξηθεί εκθετικά. Αυτή τη στιγμή, βρισκόμαστε σε ένα μονοπάτι προς τους 3 βαθμούς Κελσίου, πορεία που οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι θα μπορούσε να καταστήσει αβίωτες μεγάλες περιοχές του πλανήτη.
Το δύσκολο κομμάτι να πειστούν οι πολιτικοί και οι ψηφοφόροι να δεσμευτούν για μηδενικές εκπομπές είναι ότι το μεγαλύτερο μέρος του κόστους της ανεξέλεγκτης παγκόσμιας θέρμανσης βρίσκεται ακόμη δεκαετίες μπροστά, ενώ το μεγαλύτερο μέρος της επένδυσης για την αποφυγή μιας τέτοιας καταστροφής πρέπει να γίνει αμέσως. Όπως γνωρίζει οποιοσδήποτε ο οποίος έχει δυσκολευτεί ποτέ να ασκηθεί σωματικά, να αποταμιεύσει για τη συνταξιοδότηση ή να καθυστερήσει να παρακολουθήσει ακόμη ένα επεισόδιο της αγαπημένης του σειράς, οι άνθρωποι δυσκολεύονται να καθυστερήσουν την ικανοποίησή τους, ακόμη κι αν αυτό θα έκανε τον μελλοντικό εαυτό τους πιο ευτυχισμένο και ευημερούντα.
Ωστόσο, η κλιματική αλλαγή έχει ήδη καταστρέψει ζωές και μέσα διαβίωσης το 2023, μετά από μόλις 1,2 βαθμούς Κελσίου υπερθέρμανσης. Δεν θα έπρεπε να είναι πολύ δύσκολο να φανταστεί κανείς έναν κόσμο στον οποίο οι σημερινές κλιματικές καταστροφές θα φαντάζουν γραφικά ασήμαντες (συγκριτικά).
Το να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να αποφύγουμε ένα τέτοιο μέλλον αξίζει ένα τίμημα το οποίο θα γίνεται ασύγκριτα μεγαλύτερο όσο περισσότερο περιμένουμε.
Πηγή: Bloomberg/Capita.gr
Mark Gongloff, συντάκτης γνώμης του Bloomberg και αρθρογράφος που ασχολείται με την κλιματική αλλαγή.
