Η μετάβαση από παθητικές σε ενεργές προσεγγίσεις στις επενδύσεις ESG επιταχύνεται, καθώς οι θεσμικοί επενδυτές αντιλαμβάνονται όλο και περισσότερο τη σημασία των ζητημάτων ESG, ενώ ταυτόχρονα εντείνεται ο έλεγχος από πελάτες και ρυθμιστικές αρχές και αυξάνονται οι κίνδυνοι φήμης και greenwashing.
Η στροφή προς ενεργές προσεγγίσεις τροφοδοτείται από την αυξανόμενη αναγνώριση ότι το ESG αποτελεί βασικό πυλώνα της επενδυτικής αποστολής. Οι επενδυτές επιδιώκουν να μεγιστοποιούν τον θετικό και να περιορίζουν τον αρνητικό αντίκτυπο στην κοινωνία και το περιβάλλον. Το θεσμικό τοπίο του ESG κινείται ξεκάθαρα προς την ενσωμάτωση και όχι προς την αποκλειστικότητα. Παρότι τα παθητικά ESG εργαλεία θα παραμείνουν η «ραχοκοκαλιά» των επενδύσεων που υπαγορεύονται από τη συμμόρφωση, λόγω κλίμακας και χαμηλού κόστους, η στροφή προς την ενεργή ιδιοκτησία, την αξιολόγηση κινδύνων βάσει σεναρίων και την κατανομή κεφαλαίων με επίκεντρο τον αντίκτυπο κερδίζει έδαφος. Η μετάβαση από παθητικές πρακτικές (λίστες αποκλεισμού, αρνητικό screening, δείκτες κ.λπ.) σε ενεργές προσεγγίσεις απαιτεί από τους επενδυτές να επανεξετάσουν τις ESG στρατηγικές τους, να λειτουργήσουν ως εταίροι με τις εταιρείες και να ενισχύσουν τη διαφάνεια και τη λογοδοσία.
«Οι πρωτοπόροι επενδυτές περνούν από την παθητική συμμόρφωση στην ενεργή επιρροή, μετατρέποντας το ESG από άσκηση αναφοράς σε μοχλό μετασχηματισμού», παρατηρεί η Laura Vitagliano, επικεφαλής βιώσιμης χρηματοδότησης και στρατηγικής συνεργασίας με πελάτες στη μονάδα Securities Services της BNP Paribas.
«Η τελευταία μας έρευνα ESG δείχνει ότι αυτή η τάση έχει πλέον παγιωθεί: το 85% των ερωτηθέντων ενσωματώνει τη βιωσιμότητα στις επενδυτικές αποφάσεις, το 59% εφαρμόζει θεματικές στρατηγικές ESG και ενεργή ιδιοκτησία, ενώ το 47% αναμένει να αξιοποιεί ενεργή ιδιοκτησία για την επίτευξη των ESG στόχων του»,
προσθέτει.
Το ρυθμιστικό πλαίσιο, όπως η Οδηγία για την Εταιρική Αναφορά Βιωσιμότητας (CSRD) και οι αναθεωρημένοι κανόνες του SFDR στην ΕΕ, θα ωθήσει τους θεσμικούς επενδυτές να αποδεικνύουν όχι μόνο «τι» κατέχουν, αλλά και «πώς» επηρεάζουν τις εταιρείες του χαρτοφυλακίου τους.
Τα δεδομένα ESG αναμένεται να ωριμάσουν περαιτέρω, προσφέροντας πιο αναλυτικά και σχεδόν σε πραγματικό χρόνο στοιχεία, όπως εκπομπές scope 3, δείκτες εναλλαγής προσωπικού ή ποικιλομορφία διοικητικών συμβουλίων. Αυτό θα επιτρέπει στους asset managers να παράγουν πιο διαφοροποιημένες και ουσιαστικές αναλύσεις.
Παράλληλα, η αυξανόμενη ζήτηση για βιώσιμες επενδύσεις με μετρήσιμο αντίκτυπο ενισχύει τις ενεργές στρατηγικές. Οι δικαιούχοι συντάξεων και οι νεότεροι επενδυτές ζητούν όλο και συχνότερα απτά αποτελέσματα βιωσιμότητας, ευνοώντας στρατηγικές που μπορούν να αναφέρουν KPIs όπως προστιθέμενη ισχύς ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ή μείωση της έντασης άνθρακα.
Η ενεργή ιδιοκτησία και η άσκηση stewardship αποκτούν ολοένα και μεγαλύτερη σημασία, με τους επενδυτές να έρχονται σε διάλογο με τις εταιρείες προκειμένου να επηρεάσουν τις πρακτικές και τις πολιτικές τους σε θέματα ESG και να οδηγήσουν σε θετικά κοινωνικά και περιβαλλοντικά αποτελέσματα.
Η ενεργή ιδιοκτησία αποτελεί ένδειξη αυτής της κατεύθυνσης. Μέσω της διοχέτευσης κεφαλαίων, οι θεσμικοί επενδυτές μπορούν να διαμορφώσουν τη συμπεριφορά των εταιρειών στις οποίες επενδύουν και να αντιμετωπίσουν πιθανούς ESG κινδύνους. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τους διαχειριστές ιδιωτικών κεφαλαίων (Private Capital), οι οποίοι δραστηριοποιούνται έντονα σε πραγματικά assets και υποδομές, όπου ο απτός αντίκτυπος είναι πιο εμφανής. Διατηρούν συνήθως μεγάλες, συγκεντρωμένες συμμετοχές σε περιορισμένο αριθμό εταιρειών, γεγονός που τους δίνει θέση στα διοικητικά συμβούλια και τη δυνατότητα άμεσης επιρροής στη στρατηγική, τη διακυβέρνηση και τα επιχειρησιακά μοντέλα, σε βαθμό πολύ μεγαλύτερο από τους μειοψηφικούς επενδυτές των δημόσιων αγορών. Βρίσκονται έτσι σε κομβική θέση μεταξύ κεφαλαίων και εταιρικής δράσης.
Η συγκεντρωμένη ιδιοκτησία, ο μακροπρόθεσμος επενδυτικός ορίζοντας και το θεσμικό τους καθήκον προσδίδουν στους διαχειριστές ιδιωτικών κεφαλαίων μοναδική εξουσία αλλά και ευθύνη να καθοδηγούν τις εταιρείες χαρτοφυλακίου προς καλύτερες περιβαλλοντικές επιδόσεις, κοινωνική υπευθυνότητα και ισχυρή διακυβέρνηση, επισημαίνει η Laura Vitagliano.
Η επιρροή και η ενεργή εμπλοκή αποτελούν βασικά στοιχεία της ενεργής ιδιοκτησίας, επιτρέποντας στους επενδυτές να λειτουργούν ως εταίροι των εταιρειών για την προώθηση βιώσιμων αλλαγών. Μέσα από στενή συνεργασία, μπορούν να ενισχύουν τη διαφάνεια, τη λογοδοσία και, τελικά, να καλλιεργούν ουσιαστική βιώσιμη πρόοδο.
Πώς μπορούμε να συμβάλουμε
Οι επενδυτές μπορούν να υποστηριχθούν στη συμμόρφωση με τις αρχές και τις δεσμεύσεις τους – περιλαμβανομένων των ESG – μέσω υπηρεσιών proxy voting. Οι υπηρεσίες αυτές ενημερώνουν εγκαίρως για τις γενικές συνελεύσεις των εταιρειών στις οποίες επενδύουν και επιτρέπουν την άσκηση δικαιωμάτων ψήφου, συμπεριλαμβανομένων προτάσεων που σχετίζονται με ESG ζητήματα.
Το αποτέλεσμα είναι απτή δημιουργία αξίας για επενδυτές και διαχειριστές κεφαλαίων. Ψήφοι υπέρ θεμάτων που αφορούν το κλίμα, την ποικιλομορφία στα διοικητικά συμβούλια ή την καταπολέμηση της διαφθοράς ωθούν τις εταιρείες σε καλύτερη διαχείριση κινδύνων, χαμηλότερη ένταση άνθρακα και ισχυρότερη διακυβέρνηση, μειώνοντας τον κίνδυνο δικαστικών ή ρυθμιστικών κυρώσεων και επιταχύνοντας τη μετάβαση. Αντίθετα, ψήφοι κατά επιζήμιων προτάσεων προστατεύουν τα δικαιώματα των μετόχων και ενθαρρύνουν διορθωτικό διάλογο, σημειώνει η Laura.
Η συνδυαστική χρήση του proxy voting με άλλα εργαλεία ESG, όπως ο έλεγχος συμμόρφωσης επενδυτικών συμβάσεων ή ο βιώσιμος δανεισμός τίτλων, μειώνει τον κίνδυνο, βελτιώνει τις επιδόσεις βιωσιμότητας και ενισχύει τις μακροπρόθεσμες αποδόσεις, προσφέροντας παράλληλα τη διαφάνεια δεδομένων που απαιτούν πλέον επενδυτές και ρυθμιστικές αρχές.
Συμπέρασμα
Ο ρόλος των θεσμικών επενδυτών είναι καθοριστικός στη μετάβαση προς τη βιωσιμότητα και η επιρροή τους μπορεί να έχει βαθιά επίδραση στις εταιρείες στις οποίες επενδύουν. Τα ζητήματα ESG αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του θεσμικού τους καθήκοντος απέναντι στους πελάτες. Καθώς κινούνται σε ένα πολύπλοκο ESG τοπίο, καλούνται να δώσουν προτεραιότητα στη συνεργασία, τις αποφάσεις που βασίζονται σε δεδομένα και την ενεργή ιδιοκτησία, ώστε να πετύχουν τους στόχους βιωσιμότητας. Η μετάβαση από παθητικές σε ενεργές προσεγγίσεις ESG είναι πράγματι ένα σημαντικό βήμα προς μια πιο βιώσιμη και υπεύθυνη επενδυτική βιομηχανία – και οι θεσμικοί επενδυτές βρίσκονται στην πρώτη γραμμή αυτής της αλλαγής.
Laura Vitagliano, Head of Sustainable Finance Strategy Client Engagement, BNP.
