Οι παγκόσμιες φορολογικές μεταρρυθμίσεις και ο μετασχηματισμός της αλυσίδας εφοδιασμού που επιταχύνθηκαν από την πανδημία του COVID-19, οδηγούν σε ένα πρωτοφανές επίπεδο αβεβαιότητας και κινδύνου για τις ενδοομιλικές συναλλαγές των επιχειρήσεων, σύμφωνα με νέα παγκόσμια έρευνα της ΕΥ. Η έρευνα, 2021 EY International Tax and Transfer Pricing Survey, εξετάζει τον ρόλο και τον αντίκτυπο των φορολογικών ομάδων/τμημάτων ενδοομιλικών συναλλαγών – μιας κρίσιμης φορολογικής λειτουργίας για τις επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο, που εποπτεύει τις εσωτερικές εταιρικές συναλλαγές, συμπεριλαμβανομένων των διασυνοριακών πληρωμών μεταξύ θυγατρικών, των μισθώσεων ακινήτων και τη διαχείριση αδειών πνευματικής ιδιοκτησίας.
Η έρευνα, που διεξάγεται κάθε δύο χρόνια, καταγράφει τις απόψεις 979 στελεχών ενδοομιλικών συναλλαγών από 53 χώρες – ανάμεσά τους και η Ελλάδα – και 25 κλάδους, και αναδεικνύει τον αυξημένο φόρτο εργασίας που δημιουργείται στις ομάδες/τμήματα ενδοομιλικών συναλλαγών των επιχειρήσεων, από τις πρόσφατες εξελίξεις.
Το 76% των ερωτηθέντων δηλώνουν ότι προβληματίζονται για την έκταση και την πολυπλοκότητα των παγκόσμιων φορολογικών μεταρρυθμίσεων. Παράλληλα, το 71% αναφέρουν ότι οι μεταρρυθμίσεις αυτές θα οδηγήσουν σε αύξηση του κόστους που σχετίζεται με τις ενδοομιλικές συναλλαγές για τις επιχειρήσεις τους, με το 30% να προβλέπουν ότι το κόστος θα αυξηθεί κατά τουλάχιστον 10% την επόμενη τριετία.
Η έρευνα αποκαλύπτει, επίσης, ότι 58% των επικεφαλής λειτουργιών ενδοομιλικών συναλλαγών δηλώνουν ότι δε συμμετέχουν όσο θα έπρεπε στη λήψη σημαντικών επιχειρηματικών αποφάσεων, τη στιγμή που η οικονομία φαίνεται να εξέρχεται από την κρίση της πανδημίας. Από αυτούς, 24% δηλώνουν ότι εμπλέκονται σε ορισμένες, αλλά όχι σε όλες τις αποφάσεις, ενώ 30% αναφέρουν ότι εμπλέκονται σε αυτές μόνο εκ των υστέρων.
Οι νέες ή υπό εξέλιξη νομοθετικές πρωτοβουλίες αποτελούν έναν από τους τρεις κορυφαίους κινδύνους για τις ενδοομιλικές συναλλαγές, σύμφωνα με το 58% των ερωτηθέντων, με το 25% να εκτιμούν ότι αυτές αποτελούν τον μεγαλύτερο κίνδυνο.
Σύμφωνα με την έρευνα, οι θεμελιώδεις αλλαγές στη δυναμική του επιχειρείν σε όλο τον κόσμο, και ιδιαίτερα η αναδιάρθρωση των αλυσίδων εφοδιασμού και η αλλαγή του τρόπου εργασίας, θα έχουν ουσιαστικό αντίκτυπο στις ομάδες/τμήματα ενδοομιλικών συναλλαγών. Το 61% των ερωτηθέντων δηλώνουν ότι πιθανότατα θα λάβουν μέτρα για να τροποποιήσουν την προσέγγιση του οργανισμού τους ως προς τις ενδοομιλικές συναλλαγές, καθώς και τις αντίστοιχες ομάδες/τμήματα, αλλά και τις διαδικασίες συμμόρφωσης και καταγραφής αυτών, μέσα στα επόμενα δύο χρόνια.
Οι ερωτηθέντες αναφέρουν διάφορους παράγοντες που θα οδηγήσουν στις αλλαγές αυτές, μεταξύ των οποίων: αλλαγές στο επιχειρηματικό μοντέλο του οργανισμού (52%) και στην εφοδιαστική αλυσίδα (43%), οι πρακτικές απομακρυσμένης εργασίας (46%) και οι πιέσεις για ζητήματα περιβάλλοντος, κοινωνίας και διακυβέρνησης (ESG – 36%).
Καθώς οι επιχειρήσεις εργάζονται ολοένα και περισσότερο απομακρυσμένα, από διαφορετικά σημεία στον κόσμο, πολλοί από τους συμμετέχοντες στην έρευνα εκτιμούν ότι θα υπάρξουν επιπτώσεις από το γεγονός ότι πολλοί εργαζόμενοι θα βρεθούν αποκλεισμένοι στο εξωτερικό, εκτός της δικαιοδοσίας όπου κανονικά εργάζονται. Το 47% δηλώνουν ότι αντιμετωπίζουν παρόμοιες προκλήσεις σήμερα, ενώ το 49% αναμένουν ότι αυτό θα συμβεί τα επόμενα δύο χρόνια. Επιπλέον, το 75% δηλώνουν ότι θα δυσκολευτούν να βρουν εργαζόμενους με τις απαραίτητες δεξιότητες σε θέματα ενδοομιλικών συναλλαγών.
Υπάρχει, επίσης, μια διαδεδομένη άποψη μεταξύ των ερωτηθέντων, ότι οι συχνότεροι και αυστηρότεροι έλεγχοι θα αποτελέσουν τον κανόνα στο μέλλον. Το 65% αναμένουν αύξηση του συνολικού αριθμού των ελέγχων επί των ενδοομιλικών συναλλαγών, ενώ 53% αναμένουν περισσότερους ελέγχους σχετικά με την τεκμηρίωση των ενδοομιλικών συναλλαγών, και 48% αναμένουν πιο αυστηρούς ελέγχους γενικά, πολλοί από τους οποίους θα επικεντρώνονται σε πολυμερή ζητήματα ή ολόκληρες αλυσίδες αξίας.
Τα θέματα που οι ερωτηθέντες πιστεύουν ότι είναι πιθανότερο να αποτελέσουν αντικείμενο ελέγχου, περιλαμβάνουν θέματα που σχετίζονται με την πνευματική ιδιοκτησία, όπως η τοποθεσία και η ιδιοκτησία περιουσιακών στοιχείων και ο έλεγχος του κινδύνου (αναφέρεται από το 38% των ερωτηθέντων), τυχόν ύπαρξη μόνιμης εγκατάστασης (37%) και οι συναλλαγές με τη μητρική (36%) και διαχειριζόμενων υπηρεσιών (managed services – 36%).
Σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνας, ο κος Στέφανος Μήτσιος, Partner και Επικεφαλής του Φορολογικού Τμήματος της ΕΥ Ελλάδος, δήλωσε: "Η πανδημία του COVID-19 έφερε σημαντικές ανατροπές στις αλυσίδες εφοδιασμού, αλλά και στο επιχειρησιακό μοντέλο των επιχειρήσεων, ιδιαίτερα στον τρόπο εργασίας. Οι αλλαγές αυτές έχουν άμεσες επιπτώσεις στις ενδοομιλικές συναλλαγές, ενώ οδηγούν και σε νέες νομοθετικές ρυθμίσεις που αυξάνουν τον φόρτο εργασίας των αντίστοιχων διευθύνσεων των επιχειρήσεων. Για να μπορέσουν να ανταποκριθούν στον ρόλο τους στο νέο αυτό περιβάλλον, τα αρμόδια στελέχη θα πρέπει να αναδιοργανώσουν τις λειτουργίες ενδοομιλικών συναλλαγών, αξιοποιώντας την ψηφιακή τεχνολογία, και να εξασφαλίσουν την ευθυγράμμισή τους με τη στρατηγική της επιχείρησης, αλλά και τις νομοθετικές και κανονιστικές εξελίξεις".
Καθώς οι επιχειρήσεις εργάζονται ολοένα και περισσότερο απομακρυσμένα, από διαφορετικά σημεία στον κόσμο, πολλοί από τους συμμετέχοντες στην έρευνα εκτιμούν ότι θα υπάρξουν επιπτώσεις από το γεγονός ότι πολλοί εργαζόμενοι θα βρεθούν αποκλεισμένοι στο εξωτερικό, εκτός της δικαιοδοσίας όπου κανονικά εργάζονται.