Η ευρωπαϊκή αγορά βιώσιμων επενδύσεων, που μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν μία από τις πιο δυναμικές παγκοσμίως, βρίσκεται πλέον αντιμέτωπη με πρωτοφανές κύμα αμφισβήτησης. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Morningstar, τα ευρωπαϊκά funds που φέρουν την ετικέτα «βιώσιμα» ή «ESG» κατέγραψαν ιστορικά υψηλές εκροές στο τρίτο τρίμηνο του 2025, με τους επενδυτές να αποσύρουν δισεκατομμύρια ευρώ.
.
Μια νέα έρευνα της Morningstar καταγράφει αυξανόμενη ανησυχία μεταξύ των κατόχων κεφαλαίων (asset owners) ότι η ενσωμάτωση περιβαλλοντικών, κοινωνικών και διακυβερνητικών κριτηρίων μπορεί να βλάψει τις αποδόσεις.
.
Σε φάση προσαρμογής απέναντι σε μια παγκόσμια αγορά που αλλάζει ταχύτατα βρίσκονται οι μεγάλοι θεσμικοί επενδυτές, σύμφωνα με την ετήσια έρευνα Voice of the Asset Owner της Morningstar, που καταγράφει τις απόψεις περίπου 500 διαχειριστών περιουσίας με συνολικά υπό διαχείριση κεφάλαια ύψους 19 τρισ. δολαρίων.
.
Δεκάδες ευρωπαϊκά μετοχικά επενδυτικά κεφάλαια έχουν αφαιρέσει φέτος όρους όπως «ESG» ή «sustainable» από τους τίτλους τους, ενόψει της εφαρμογής των κανόνων ονομασίας της Ευρωπαϊκής Αρχής Κινητών Αξιών (ESMA). Η Morningstar προειδοποιεί ότι αυτή η τάση συνιστά «brownwashing», μια στρατηγική που αντί να ενισχύει τη διαφάνεια, οδηγεί σε στροφή μακριά από τις δεσμεύσεις βιωσιμότητας.
.
Ο τομέας των βιώσιμων αμοιβαίων κεφαλαίων ανέκαμψε το δεύτερο τρίμηνο του 2025, καταγράφοντας καθαρές εισροές ύψους 4,9 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Αυτό σηματοδότησε μια απότομη αναστροφή σε σχέση με τις ρεκόρ αποπληρωμές ύψους 11,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων που καταγράφηκαν το πρώτο τρίμηνο σύμφωνα με την Morningstar.
.
Ο τομέας περιλαμβάνει αμοιβαία κεφάλαια ανοικτού τύπου και διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια που εστιάζουν στην αειφορία, τον αντίκτυπο ή περιβαλλοντικούς, κοινωνικούς και διακυβερνητικούς παράγοντες.
Καθώς οι ηγέτες του κόσμου αντιμετωπίζουν μια παγκόσμια τάξη που καταρρέει, οι επενδυτές επανεξετάζουν τον ρόλο των εταιρειών άμυνας στα χαρτοφυλάκιά τους με έμφαση σε περιβαλλοντικά, κοινωνικά και διακυβερνητικά ζητήματα, αναφέρει σε ανάλυση της η Morningstar.
Η υποστήριξη για τις αποφάσεις των μετόχων που πιέζουν τις αμερικανικές εταιρείες για περιβαλλοντικές και κοινωνικές μεταρρυθμίσεις μειώθηκε στο 16% κατά μέσο όρο για τους 12 μήνες που έληξαν στις 30 Ιουνίου, το ήμισυ του ποσοστού πριν από τρία χρόνια, σύμφωνα με στοιχεία της Morningstar.
.
Έρευνα της Morningstar Sustainalytics αποκάλυψε ότι τουλάχιστον 880 εναλλακτικά επενδυτικά κεφάλαια (AIF) άλλαξαν όνομα μεταξύ Μαΐου 2024 και Μαΐου 2025, ως αποτέλεσμα των κατευθυντήριων γραμμών της ΕΕ. Ο Μάιος του 2025 ήταν η αρχική προθεσμία για την αλλαγή ονόματος.
.
Σύμφωνα με μια νέα έκθεση της Morningstar, οι επενδυτές συνέχισαν να αποσύρουν χρήματα από τα λεγόμενα ESG funds στις αρχές του 2025, εν μέσω μιας «εντεινόμενης» αντίδρασης που τροφοδοτήθηκε από την «αντικλιματική ατζέντα» του Προέδρου Τραμπ και τις πολιτικές της κυβέρνησής του που στοχεύουν σε πρωτοβουλίες για την ποικιλομορφία, την ισότητα και την ένταξη.
.
Οι αρχές της δεκαετίας του 2020 ήταν μια χρυσή εποχή για τις δεσμεύσεις net zero. Οι επιχειρήσεις, οι επενδυτές και οι κυβερνήσεις παρατάχθηκαν για να ευθυγραμμίσουν τις δραστηριότητές τους με τους στόχους της συμφωνίας του Παρισιού. Κάθε χρόνο μεταξύ 2020 και 2022, περίπου 400 θεσμικοί επενδυτές υπέγραφαν τις Αρχές για Υπεύθυνες Επενδύσεις (PRI). Μεταξύ αυτών των 400, ήταν ορισμένοι από τους μεγαλύτερους διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων στον κόσμο.
.
