Τα τελευταία στοιχεία του Ενωσιακού Μητρώου και η ανάλυση του Green Tank με τίτλο «Τάσεις στο Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών στην ΕΕ και την Ελλάδα 2005-2024», χαρτογραφούν την πορεία της ΕΕ-27, αλλά και της Ελλάδας σχετικά με την Εμπορία Δικαιωμάτων Εκπομπών και την γενικότερη εικόνα των ρυπογόνων τομέων της βιομηχανίας.
.
Η Ελλάδα κατατάσσεται 6η ανάμεσα στα κράτη-μέλη της ΕΕ όσον αφορά τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στους τομείς της παραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας και της ενεργοβόρου βιομηχανίας, καταγράφοντας εντυπωσιακή μείωση κατά 63,9% την περίοδο 2005-2024 – δέκα θέσεις πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ, ο οποίος διαμορφώνεται στο 51,2%.
.
Τον Απρίλιο 2025 οι εκπομπές από τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, έπεσαν σε χαμηλό τριετίας (0,88 εκατ. τόνοι) χάρη στη μεγάλη μείωση του φυσικού αερίου αυτόν τον μήνα.
.
Ωστόσο, συνολικά για τους πρώτους τέσσερις μήνες του 2025 εκπέμφθηκαν 5,38 εκατ. τόνοι, κυρίως λόγω του αερίου. Αυτό αναφέρει έκθεση του «Green Tank» στην οποία επισημαίνεται ότι, αυτό είχε ως συνέπεια να έχει ήδη εκπεμφθεί το 53% του ετήσιου προϋπολογισμού άνθρακα του τομέα της ηλεκτροπαραγωγής που είναι 10,2 εκατ. τόνοι.
Πάνω από τη μισή ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας (50,5%), το 2024 καλύφθηκε από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ποσοστό που θα ήταν ακόμα μεγαλύτερο αν δεν υπήρχαν περικοπές «πράσινης» παραγωγής οι οποίες πέρυσι έφθασαν στο 3,3% της συνολικής παραγόμενης ενέργειας από ΑΠΕ.
.
Αυτά προκύπτουν από την έκθεση του Greentank για την ηλεκτροπαραγωγή το 2024, χρονιά που «σημαδεύτηκε» επίσης από την μετατροπή της χώρας σε εξαγωγική.
Οι δύο πιο ρυπογόνοι τομείς της ελληνικής βιομηχανίας, η παραγωγή τσιμέντου και τα διυλιστήρια, αναλαμβάνουν πλέον δράση για τη μείωση του ανθρακικού τους αποτυπώματος. Στόχος τους είναι να ευθυγραμμιστούν με το ΕΣΕΚ και τις προτεραιότητες της ΕΕ, παρά τις ανησυχίες που εκφράζουν για τις επιπτώσεις στην ανταγωνιστικότητά τους, μετά από χρόνια στασιμότητας, σύμφωνα με στοιχεία του Green Tank.
.
Νέα ανάλυση του Green Tank, που υπολογίζει τους πρώτους τομεακούς προϋπολογισμούς άνθρακα με βάση τις προβλέψεις του ΕΣΕΚ, δείχνει ότι την πενταετία 2026-2030 η Ελλάδα θα επιβαρύνει την ατμόσφαιρα με 257 εκατ. τόνους CO2eq μειώνοντας τις εκπομπές της κατά 145 εκατ. τόνους (-36%) συγκριτικά με την περίοδο 2018-2022. Σημαντική η συμβολή της παραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας, αλλά και της βιομηχανίας στη μείωση των εκπομπών. Οπισθοδρόμηση υπάρχει ωστόσο στον τομέα των μεταφορών.
.
Αναζητώντας τρόπους να περιορίσουν το ενεργειακό κόστος και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, πολίτες στις λιγνιτικές περιοχές και σε κάθε γωνιά της Ελλάδας δραστηριοποιούνται όλο και περισσότερο στην αυτοπαραγωγή ενέργειας. Είτε μεμονωμένα είτε συλλογικά μέσω ενεργειακών κοινοτήτων διεκδικούν επαρκή ηλεκτρικό χώρο για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών τους και αναδεικνύουν την αυτοπαραγωγή ενέργειας σε κεντρικό μοχλό της μετάβασης.
.
Ανοδικά κινείται η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας τον Ιούλιο, που παρουσίασε αύξηση 9,7% έπειτα από 12 συνεχόμενους μήνες που κινούταν πτωτικά.
.
Επιπλέον, σύμφωνα με την τελευταία ανάλυση του Green Tank, οι ΑΠΕ κυριάρχησαν στο ενεργειακό μείγμα, με μερίδιο 41,2%, ενώ μαζί με τα μεγάλα υδροηλεκτρικά κάλυψαν σχεδόν το ήμισυ της ζήτησης. Αναλυτικά, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα μηνιαία στοιχεία του ΑΔΜΗΕ για το διασυνδεδεμένο δίκτυο (Ιούλιος 2023):
Μηδενική λιγινιτική παραγωγή είχε η χώρα μας για 87 συνεχόμενες ώρες, από τις 11:00 της 1ης Ιουλίου ως τις 02:00 της 5ης Ιουλίου, επίδοση με την οποία καταρρίφθηκε το προηγούμενο ρεκόρ των 38 συνεχόμενων ωρών που σημειώθηκε μεταξύ 7 και 9 Ιουνίου του 2020.
Πλήρως ανταποκρίθηκε η Ελλάδα στους δύο από τους τρεις στόχους που έθεσε η Ευρωπαϊκή Ένωση για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης στον απόηχο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, σύμφωνα με σχετική ανάλυση του Green Tank.
.
