Η αγορά ακινήτων σε Ηνωμένο Βασίλειο και Ευρώπη βρίσκεται μπροστά σε μια από τις μεγαλύτερες δοκιμασίες της εποχής: τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων και την προσαρμογή στις απαιτήσεις της πράσινης μετάβασης. Ο τομέας των κατασκευών και των κτιρίων ευθύνεται για το 34% των παγκόσμιων εκπομπών CO₂ και για το 32% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας, σύμφωνα με τον ΟΗΕ και την Global Alliance for Buildings and Construction.
.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η κυβέρνηση είχε προτείνει ήδη από το 2020 όλα τα εμπορικά κτίρια να διαθέτουν έως το 2030 ενεργειακό πιστοποιητικό κατηγορίας Β, ώστε να παραμένουν εκμισθώσιμα. Ωστόσο, η εφαρμογή της ρύθμισης έχει καθυστερήσει. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η Οδηγία για την Ενεργειακή Απόδοση Κτιρίων θέτει σταδιακά υποχρεωτικά πρότυπα, με στόχο πλήρως αποανθρακοποιημένο κτιριακό απόθεμα έως το 2050, ενώ τα κράτη-μέλη πρέπει να την ενσωματώσουν στο εθνικό τους δίκαιο μέχρι τον Μάιο του 2026.
Οι πιέσεις δεν προέρχονται μόνο από τη νομοθεσία αλλά και από την αγορά. Έρευνα της Knight Frank έδειξε ότι το 58% των ενοικιαστών γραφείων λαμβάνουν υπόψη ESG κριτήρια στις μισθώσεις, ζητώντας έκπτωση για κτίρια χαμηλής απόδοσης και δηλώνοντας πρόθυμοι να πληρώσουν premium για πιο «πράσινα» ακίνητα. Παρά ταύτα, το 70% των εμπορικών ακινήτων στο Ηνωμένο Βασίλειο εξακολουθεί να βρίσκεται κάτω από την κατηγορία EPC C.
Στον διάλογο εισέρχονται και τα λεγόμενα green loans, δάνεια που προσφέρουν ευνοϊκότερους όρους εφόσον το έργο πληροί συγκεκριμένα περιβαλλοντικά κριτήρια. Οι εκπτώσεις κυμαίνονται συνήθως από 0,1 έως 0,3 ποσοστιαίες μονάδες στο επιτόκιο, αλλά αρκετοί θεωρούν το κίνητρο ανεπαρκές, καθώς συχνά «εξαφανίζεται» μπροστά στις διακυμάνσεις των γενικών επιτοκίων. Επιπλέον, τα δάνεια αυτά συνοδεύονται από αυξημένες υποχρεώσεις συλλογής δεδομένων και αναφορών, που δυσκολεύουν την προσέλκυση επενδυτών.
Σύμφωνα με μελέτη της Puma Property Finance και του UCL, το 26% των δανειστών δεν προσφέρει καθόλου βιώσιμη χρηματοδότηση, ενώ για ένα επιπλέον 45% δεν είναι σαφές αν διαθέτει αντίστοιχα προϊόντα. Παράλληλα, σημαντικά έργα ήδη χρηματοδοτούνται: η Puma παρείχε 21 εκατ. λίρες για πράσινη βιομηχανική μονάδα στο Milton Keynes και 46 εκατ. λίρες για την αναβάθμιση campus επιστημών ζωής στο Hertfordshire με στόχο την πιστοποίηση EPC Α.
Παρά τα εμπόδια, πολλοί επενδυτές βλέπουν στην πράσινη μετάβαση όχι μόνο ρυθμιστική υποχρέωση αλλά και επιχειρηματική ευκαιρία. Η Urban Partners, με υπό διαχείριση περιουσιακά στοιχεία ύψους 22,7 δισ. ευρώ, κατασκευάζει κτίριο γραφείων στην Κοπεγχάγη που θα λειτουργεί σχεδόν αποκλειστικά με γεωθερμία και φωτοβολταϊκά. Όπως σημειώνει ο Rune Kock, συν-επικεφαλής του real estate της εταιρείας: «Δεν είναι οι κανονισμοί που μας αναγκάζουν να αλλάξουμε, αλλά η ανταγωνιστικότητα και η προστιθέμενη αξία».
Το συμπέρασμα είναι ότι, αν και η χρηματοδότηση μέσω πράσινων δανείων βρίσκεται ακόμη στα πρώτα της βήματα, η πορεία προς βιώσιμα κτίρια είναι αναπόφευκτη. Η πρόκληση για τον κλάδο ακινήτων είναι να επιταχύνει τις επενδύσεις, πριν οι κλιματικές πιέσεις και οι νέες νομοθετικές απαιτήσεις γίνουν ακόμη πιο ασφυκτικές.
Πηγή: Financial Times
Οι πιέσεις δεν προέρχονται μόνο από τη νομοθεσία αλλά και από την αγορά.