Την τελευταία δεκαετία, μεγάλοι διεθνείς χρηματοπιστωτικοί όμιλοι έχουν παράσχει πάνω από 425 δισ. δολάρια σε εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε κλάδους άμεσα συνδεδεμένους με την αποψίλωση τροπικών δασών, σύμφωνα με νέα έκθεση της ομάδας Forests & Finance. Το ποσό αφορά δανεισμό και άλλες μορφές χρηματοδότησης προς τις βιομηχανίες κρέατος, φοινικέλαιου, σόγιας, καουτσούκ, ξυλείας και χαρτοπολτού.
.
Μόνο τους τελευταίους 18 μήνες, από την έναρξη της Συμφωνίας του Παρισιού και έπειτα, οι τράπεζες παρείχαν 72 δισ. δολάρια σε εταιρείες υψηλού κινδύνου για δάση. Οι συγγραφείς της έκθεσης υποστηρίζουν ότι τα στοιχεία αποδεικνύουν πως ο χρηματοπιστωτικός τομέας «δεν ευθυγραμμίζει τις ροές χρηματοδότησης με τους στόχους του Παρισιού», παρότι έχει δεσμευθεί να το πράξει.
Η αύξηση της χρηματοδότησης συμβαδίζει χρονικά με επιτάχυνση της απώλειας δασικών εκτάσεων παγκοσμίως. Το 2024 καταγράφηκε ρεκόρ απώλειας τροπικών και βόρειων δασών, με 6,7 εκατομμύρια εκτάρια να καταστρέφονται — περισσότερο από ποτέ. Πάνω από το 50% αυτής της απώλειας συνδέεται με πυρκαγιές που επιδεινώνονται από ακραίες θερμοκρασίες.
Ο μεγαλύτερος όγκος χρηματοδότησης προέρχεται από τράπεζες με έδρα τη Βραζιλία. Η Banco do Brasil SA εμφανίζεται πρώτη στη λίστα, έχοντας διαθέσει περίπου 8 δισ. δολάρια μόνο τους πρώτους εννέα μήνες του 2025. Η τράπεζα αναφέρει ότι έχει απορρίψει χρηματοδοτήσεις ύψους 12,8 δισ. ρεάλ (περίπου 2,4 δισ. δολάρια) επειδή δεν πληρούσαν κοινωνικά και περιβαλλοντικά κριτήρια.
Εκτός από τις τράπεζες, και οι θεσμικοί επενδυτές αυξάνουν την έκθεσή τους σε εταιρείες που συνδέονται με την αποψίλωση. Διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων έχουν αυξήσει τις συμμετοχές τους κατά 7,8 δισ. δολάρια την τελευταία δεκαετία, με συνολική αξία περίπου 33 δισ. δολαρίων. Οι μεγαλύτερες εισροές κατευθύνονται στους κλάδους χαρτοπολτού και χαρτιού, ακολουθούμενους από τις εταιρείες φοινικέλαιου.
Μεταξύ των επενδυτών που εμφανίζονται να κατέχουν σημαντικές θέσεις σε εταιρείες υψηλού κινδύνου βρίσκονται μεγάλοι όμιλοι παθητικής διαχείρισης κεφαλαίων, όπως οι BlackRock, Vanguard και State Street. Οι εταιρείες αυτές, λόγω της φύσης των index funds, συχνά επενδύουν σε όλους τους τίτλους που περιλαμβάνονται σε δείκτες αναφοράς, ακόμα κι αν σχετίζονται με αποψίλωση.
Η έκθεση καλεί τις κυβερνήσεις να προχωρήσουν σε πιο δεσμευτικό πλαίσιο: να καταστήσουν παράνομη τη χρηματοδότηση δραστηριοτήτων που οδηγούν σε αποψίλωση δασών ή παραβιάζουν ανθρώπινα δικαιώματα. Όπως σημειώνει η Stephanie Dowlen από το Rainforest Action Network, «η αυτορρύθμιση δεν έχει μειώσει τη ροή του χρήματος προς την αποψίλωση. Είναι απλώς πολύ κερδοφόρα για να σταματήσει από μόνη της».
Πηγή: Bloomberg
Το ποσό αφορά δανεισμό και άλλες μορφές χρηματοδότησης προς τις βιομηχανίες κρέατος, φοινικέλαιου, σόγιας, καουτσούκ, ξυλείας και χαρτοπολτού.