Η εκτελεστική εξουσία της Ε.Ε. επέμεινε ότι θα διατηρήσει την πορεία της όσον αφορά τους κλιματικούς της στόχους, ενώ παράλληλα παρουσίασε σχέδια για να βοηθήσει τις πιο ρυπογόνες βιομηχανίες της Ευρώπης να επιτύχουν την πράσινη μετάβαση και να αμβλύνει τις απαιτήσεις περιβαλλοντικής αναφοράς.
.
Δημοσιεύοντας την Τετάρτη την «καθαρή βιομηχανική συμφωνία» της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δήλωσε ότι διαθέτει σχέδιο για να βοηθήσει τις ρυπογόνες βιομηχανίες, όπως εκείνες του χάλυβα και του τσιμέντου, να κάνουν τη μετάβαση στο μέλλον με καθαρές μηδενικές εκπομπές, καθώς και να ενισχύσει τις εταιρείες καθαρής τεχνολογίας, όπως οι εταιρείες που κατασκευάζουν σημεία φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων.
Η Επιτροπή δημοσίευσε επίσης ένα σχέδιο με στόχο τη μείωση των ενεργειακών λογαριασμών για τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές, καθώς και αμφιλεγόμενες προτάσεις για τη χαλάρωση των απαιτήσεων περιβαλλοντικής αναφοράς για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.
Η συμφωνία για την καθαρή βιομηχανία επιβεβαιώνει τον στόχο της Ε.Ε. για μείωση των εκπομπών κατά 90% έως το 2040 και παρουσιάζει 40 διαφορετικά μέτρα για την επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης, συμπεριλαμβανομένων ταχύτερων αδειοδοτήσεων για αιολικά πάρκα και άλλες υποδομές, καθώς και την αλλαγή των κανόνων για τις δημόσιες συμβάσεις ώστε να ευνοείται η καθαρή τεχνολογία που προέρχερται από την Ευρώπη.
«Πιστεύουμε ότι η συμφωνία για την καθαρή βιομηχανία είναι το επιχειρηματικό σχέδιο της Ευρώπης για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης», δήλωσε η Teresa Ribera, εκτελεστική αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αρμόδια για την πράσινη μετάβαση. Η Ribera απέρριψε τις επικρίσεις ότι η Ε.Ε. αντιστρέφει την πορεία της. «Δεν απορρυθμίζουμε», δήλωσε η ίδια. «Αντιθέτως: μπαίνουμε στη φάση της εφαρμογής».
Η Επιτροπή δήλωσε ότι θα δημιουργήσει μια νέα τράπεζα βιομηχανικής απαλλαγής από τις εκπομπές με 100 δισ. ευρώ σε νέα και επαναχρησιμοποιημένα δημόσια κεφάλαια, τα οποία, όπως είπε, θα μπορούσαν έμμεσα να κινητοποιήσουν 400 δισ. ευρώ από τον ιδιωτικό τομέα.
Περιέγραψε μεγαλύτερο ρόλο για την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, μεταξύ άλλων στην παροχή εγγυήσεων σε κατασκευαστές εξαρτημάτων του δικτύου, επιτρέποντάς τους να αυξήσουν την παραγωγή. Οι ειδικοί λένε ότι απαιτούνται εκατοντάδες δισεκατομμύρια σε παγκόσμιες επενδύσεις για την κατασκευή μεγάλων δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας για την επίτευξη των κλιματικών στόχων.
Ωστόσο, το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Δράσης για το Κλίμα δήλωσε ότι δεν υπάρχει «κανένα συγκεκριμένο σχέδιο για την κινητοποίηση πραγματικής πρόσθετης χρηματοδότησης» και «ελάχιστες κινήσεις γίνονται για να μετατραπεί η φιλοδοξία σε δράση».
Η νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία ανέλαβε τα καθήκοντά της τον Δεκέμβριο με μια ατζέντα περικοπής της γραφειοκρατίας, δημοσίευσε ταυτόχρονα λεπτομέρειες σχετικά με τη χαλάρωση των ESG για τις μικρές εταιρείες, μια εκτεταμένη επανεξέταση των νόμων που συμφωνήθηκαν μόνο το 2023 και το 2024.
Οι επίτροποι που παρουσίασαν τις προτάσεις υποστήριξαν ότι δεν αποδυναμώνουν την πράσινη μετάβαση της Ευρώπης, αλλά ενθαρρύνουν τις επιχειρήσεις να συμμετάσχουν στη μετάβαση και να προσαρμοστούν σε μια νέα γεωπολιτική πραγματικότητα.
«Η Ευρώπη ξέρει πώς να μεταρρυθμίζεται», δήλωσε ο Stéphane Séjourné, επίτροπος αρμόδιος για τη βιομηχανική στρατηγική. «Δεν έχουμε αλυσοπρίονο», πρόσθεσε, αναφερόμενος στο ηλεκτρικό εργαλείο που ο πρόεδρος της Αργεντινής, Χαβιέρ Μιλέι, έδωσε πρόσφατα στον Έλον Μασκ ως σύμβολο της περικοπής της γραφειοκρατίας. «Αλλά έχουμε ικανούς ανθρώπους που ηγούνται της προσπάθειας».
Η Επιτροπή πρότεινε διετές πάγωμα της οδηγίας της για την υποβολή εκθέσεων εταιρικής βιωσιμότητας, η οποία τέθηκε σε ισχύ το 2023, ενώ συνεχίζει τις λεπτομερείς διαβουλεύσεις για την εξαίρεση των μικρών επιχειρήσεων. Ομοίως, οι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι η οδηγία για την εταιρική δέουσα επιμέλεια ως προς τη βιωσιμότητα, η οποία απαιτεί από τις εταιρείες με περισσότερους από 1.000 υπαλλήλους να αξιολογούν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και τις επιπτώσεις των προϊόντων τους, θα καθυστερήσει κατά ένα έτος, ενώ η Επιτροπή θα προσπαθήσει να ελαφρύνει το φορτίο για τις μικρότερες εταιρείες. Ενώ οι ΜΜΕ εξαιρούνται ήδη από τις απαιτήσεις της οδηγίας, πολλοί λένε ότι θα εμπλακούν σε επαχθείς κανόνες επειδή προμηθεύουν μεγαλύτερες εταιρείες.
Oι επιχειρηματικοί όμιλοι χαιρέτισαν σε γενικές γραμμές τα σχέδια, όμως το Ευρωπαϊκό Φόρουμ Βιώσιμων Επενδύσεων δήλωσε ότι η κίνηση αυτή δημιουργεί «νομική αβεβαιότητα» και βλάπτει όσους έχουν ήδη ετοιμάσει εκθέσεις ή έχουν λάβει μέτρα για να συμμορφωθούν.
Η Anna Cavazzini, Γερμανίδα ευρωβουλευτής των Πρασίνων, η οποία προεδρεύει της επιτροπής εσωτερικής αγοράς του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, δήλωσε ότι η οδηγία για τη δέουσα επιμέλεια μετατρέπεται σε κενό κέλυφος και ότι «τα περιβαλλοντικά εγκλήματα και οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν θα αποτραπούν έτσι».
Ο Christian Ehler, εκπρόσωπος για θέματα ενέργειας και βιομηχανίας της κεντροδεξιάς ομάδας του ΕΛΚ, δήλωσε ότι η περαιτέρω απλούστευση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας «δεν πρέπει να αποτελεί ταμπού» και «πρέπει να εξετάσουμε αν κάποια άλλη περιβαλλοντική νομοθεσία από την προηγούμενη θητεία είναι επαρκής».
Η ατζέντα για την περικοπής κανονισμών επεκτάθηκε και στον μηχανισμό συνοριακής προσαρμογής άνθρακα, ο οποίος απαιτεί από τις εταιρείες που εισάγουν χάλυβα, σίδηρο, αλουμίνιο και άλλα ρυπογόνα προϊόντα στο μπλοκ να πληρώνουν δασμό άνθρακα, εξισορροπώντας τις διαφορές τιμών με τους παραγωγούς της Ε.Ε..
Η Επιτροπή δήλωσε ότι θα εξαιρέσει τους μικρότερους εισαγωγείς από την εισφορά, ένα μέτρο που, όπως είπε, θα επηρεάσει το 90% των εισαγωγέων, περίπου 190.000 εταιρείες, ενώ θα εξακολουθεί να καλύπτει το 99% των εκπομπών.
Η συμφωνία για την καθαρή βιομηχανία δημοσιεύθηκε παράλληλα με ένα «σχέδιο δράσης για την προσιτή ενέργεια» που αποσκοπεί στην εξοικονόμηση 260 δισ. ευρώ ετησίως έως το 2040. Οι ακτιβιστές του περιβάλλοντος χαιρέτισαν τις πρωτοβουλίες για τη μείωση των λογαριασμών και την επιτάχυνση του εξηλεκτρισμού, αλλά εξέφρασαν ανησυχία για μια πρόταση χρηματοδότησης της κατασκευής εγκαταστάσεων εξαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου στο εξωτερικό.
Η υπεύθυνη της Greenpeace για το κλίμα στην Ε.Ε. Lorelei Limousin δήλωσε ότι η πρόταση παραμελεί άλλα μέτρα που θα μπορούσαν να μειώσουν γρήγορα τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων. «Αυτή η Επιτροπή είναι αόριστη όσον αφορά τη μείωση της ενεργειακής σπατάλης, ενώ, για να κατευνάσει τον Τραμπ, θέλει να επενδύσει σε ρυπογόνες υποδομές φυσικού αερίου στο εξωτερικό, οι οποίες θα κρατήσουν την Ευρώπη δέσμια αυτού του ακριβού και επικίνδυνου καυσίμου για δεκαετίες».
Ο γενικός διευθυντής της BusinessEurope, Markus Beyrer, δήλωσε ότι τον χαροποιεί το γεγονός ότι η Επιτροπή άκουσε τη βιομηχανία, αλλά ζήτησε ταχύτερη δράση, λέγοντας ότι είναι απίθανο τα μέτρα να είναι αρκετά για να μειώσουν βραχυπρόθεσμα το ενεργειακό κόστος.
Η Τετάρτη 26/2 ήταν η μέρα που η Ε.Ε. ανακοίνωσε τις μεταρρυθμίσεις σχετικά με τις νομοθεσίες για την κλιματική αλλαγή και το ESG, που εγείρουν αντιδράσεις από σχετικούς φορείς.